Hậu quả của thời đại Trump là những cơ quan ngôn luận như CNN, New York Times… trước đây được xem như mẫu mực của nền tự do báo chí toàn cầu với các thông tin trung thực, nhưng nay thiên vị về một phía mà trở nên phiếm diện một chiều.
Không một nhà báo hay cơ quan ngôn luận nào có thể hoàn toàn trung lập giữa tả và hữu. Nhưng các báo lớn (báo chí nơi đây dùng theo nghĩa rộng gồm thông tin trên tivi, radio, Internet, báo giấy, v.v…) đều cố gắng giữ uy tín và tiêu chuẩn nghề nghiệp bằng cách phân biệt giữa phần thông tin đa chiều-trung thực và những bình luận thể hiện quan điểm của người viết hay của tờ báo.
Nhưng tiêu chuẩn ngành báo ở Mỹ nay lại là phân biệt tin thật phe ta chống tin giả phe địch, tức là nhà báo trở nên quan tòa. Uy tín đối với quần chúng nơi lập trường bênh Trump (Fox) hay chống Trump (CNN) còn thái độ trung lập bị gọi là thiếu xương sống.
Thông tin bị che dấu giữa các hàng tít lớn Black Live Matter biểu tình đòi công lý (CNN) thay vì bạo loạn cướp phá tài sản (Fox); bị bóp méo khi tin về phe địch bị toà soạn phê bình là thiếu kiểm chứng, thiếu trung thực hay bị giới chuyên gia bác bỏ (phe nào cũng viện dẫn chuyên gia phía mình.)
Phần quan điểm trở thành tuyên truyền khi những nhà bình luận nổi tiếng như Paul Krugman (Nobel kinh tế) hay Thomas Friedman (tác giả quyển Thế Giới Phẳng The World Is Flat) trên New York Times nay không cần đọc nửa do các lập luận ra rả một chiều. Nhiều ký giả uy tín trên CNN như Christian Amanpour hay Fareed Zakaria (tác giả của sách nổi tiếng The Future of Freedom và The Post-American World) nay trở thành hẹp hòi thiên vị. Thông tin bị kiểm duyệt khi toà soạn tờ New York Times quyết định không đăng bài của Thượng Nghị Sĩ Tom Cotton vì cho rằng kích động cánh hữu mà trong khi lại đăng 100% những bình luận từ cánh tả, cánh cực tả hay trung hữu.
Những tiểu chuẩn của nền tự do báo chí đều bị xâm hại: không thiên vị, không bóp méo sự thật, không tuyên truyền và không kiểm duyệt.
Uy tín của nền báo chí Hoa Kỳ xuống thấp đến mức ngay trong cộng đồng Mỹ gốc Việt có nhiều độc giả mặc nhiên gạt bỏ các bản tin trên Fox hay CNN là “tin giả”. Điều này chưa từng xảy ra trước Trump lúc mà CNN vẫn được xem như cơ quan thông tấn hàng đầu.
Nhưng để tránh ngộ nhận, các báo như CNN và New York Times vẫn là nguồn thông tin uy tín về quốc tế và những khía cạnh không liên quan đến Trump như Trung Quốc, Việt Nam, Bắc Hàn, Trung Đông v.v… Tuy nhiên do ảnh hưởng của Trump bao trùm lên chính sách ngoại giao nên người đọc phải cẩn thận khi các báo này hạ thấp nhiều tin tức quan trọng như Bắc Kinh đàn áp Hồng Kông hay bang giao giữa Do Thái và nhiều nước Ả Rập trong những ngày gần đây, một phần vì không còn chổ trống trên trang đầu (90% bài vở bênh hay chống Trump) phần khác không thể giúp Trump tăng uy tín trước ngày bầu cử.
Hai tập san Foreign Affairs và The Economist vốn được xem là khuôn vàng thước ngọc cho các tư tưởng về nền Trật Tự Tự Do Toàn Cầu (Liberal World Order) nay xuống cấp khi bị phong trào dân túy lên án là khăng khăng bảo vệ quan điểm của thành phần tin hoa ưu tú (elites) mà xa rời giới bình dân và công nhân Tây Phương.
Người viết nhớ đến nhà thơ Nguyễn Chí Thiện phê phán giới tinh hoa học thuật Tây Phương qua bài thơ viết cho Bertrand Russell “Ông là một bậc triết nhân Nhưng về chính trị ông đần làm sao Ông bênh Việt Cộng ồn ào Nhưng ông hiểu chúng tị nào cho cam.”
Trong khi thông tin dòng chính (mainstream media) bị soi mòn thì thông tin dòng phụ (alternative media) bùng phát trong các e-mail dẫn giải tin tức bài vở và trên Facebook, Twitter,… Facebook được xem là sàn thông tin thật ở các nước độc tài (cho đến khi bị các nhà độc tài ép buộc xóa bỏ thông tin) nhưng lại là sàn thông tin giả ở Âu-Mỹ (cho đến khi bị chính quyền Âu-Mỹ áp lực đục bỏ thông tin.) Làm thế nào một công ty lợi nhuận tư nhân như Facebook, Youtube hay Twitter đủ thẩm quyền để kiểm duyệt ngôn luận?
Tự do báo chí là nền móng thứ tư trong dân chủ nhưng hiện không có phương sách cũng cố vai trò báo chí khi mà phương tiện truyền thông tăng vọt cùng lúc với xã hội bị chia rẽ sâu sắc như ở Mỹ hiện nay. Điều soi mòn dân chủ không phải là tin giả mà khi người dân mang tâm lý hoang mang hoài nghi mọi thông tin để trở thành cuồng nộ hoặc là vô cảm.
Nếu so sánh thì nền chuyên chế Trung Quốc như một chiếc lòng vàng bưng bít thông tin. Nhà nước toàn quyền quyết định con chim nào xui xẻo bị mang ra làm thịt trong khi vẫn nuôi số còn lại no đủ ca hát trong lồng dù không có tự do!
Gửi ý kiến của bạn
Trong chiến tranh 1954-1975 vừa qua trên đất nước chúng ta, cả Bắc Việt Nam (BVN) và Nam Việt Nam (NVN) đều không sản xuất được võ khí và đều nhờ nước ngoài viện trợ. Nước viện trợ chính cho NVN là Hoa Kỳ; và một trong hai nước viện trợ chính cho BVN là Liên Xô. Những biến chuyển từ hai nước nầy ảnh hưởng rất lớn đến tình hình chiến tranh Việt Nam.
Nói một cách tóm tắt, hiểm hoạ lớn nhất của Việt Nam không phải là chế độ độc tài trong nước hay âm mưu xâm lấn biển đảo của Trung Quốc mà là sự dửng dưng của mọi người. Chính sự dửng dưng đến vô cảm của phần lớn dân chúng là điều đáng lo nhất hiện nay.
Bà Vivien Tsou, giám đốc Diễn đàn Phụ nữ Mỹ gốc Á Thái Bình Dương, cho biết: “Mặc dù trọng tâm là sự thù ghét người gốc Á, nhưng tất cả đều bắt nguồn từ quan điểm da trắng thượng đẳng, và bất cứ ai cũng có thể trở thành “Con dê tế thần bất cứ lúc nào”.
Tổ chức Người Bảo Vệ Nhân Quyền cho biết hiện có 276 tù nhân lương tâm đang bị giam giữ tại Việt Nam.
Nhà đương cuộc Hà Nội đối xử với họ ra sao?
Tồ Chức Ân Xá Quốc Tế nhận định: “Các nhà tù ở Việt Nam có tiếng là quá đông và không đáp ứng được các tiêu chuẩn quốc tế tối thiểu. Vietnamese jails are notoriously overcrowded and fail to meet minimum international standards.”
Nếu so sánh ta sẽ thấy các cuộc biểu tình giữa Việt Nam và ba nước kia khác nhau: ở Việt Nam, yếu tố Trung Quốc là mầm mất nước, nguyên nhân chánh làm bùng phát các cuộc biểu tình. Còn ở Miến Điện, Hồng Kông và Thái Lan, nguyên nhân thúc đẩy giới trẻ xuống đường là tinh thần dân chủ tự do, chống độc tài.
Ma túy đang là tệ nạn gây nhức nhối cho toàn xã hội Việt Nam, nhưng Đảng và Nhà nước Cộng sản chỉ biết tập trung nhân lực và tiền bạc vào công tác bảo vệ Chủ nghĩa Mác-Lenin và làm sao để đảng được độc tài cầm quyền mãi mãi.
Tôi sinh ra ở Sài Gòn, nơi vẫn được mệnh danh là Hòn Ngọc Viễn Đông. Chỉ tiếc có điều là ngay tại chỗ tôi mở mắt chào đời (Xóm Chiếu, Khánh Hội) thì lại không được danh giá hay ngọc ngà gì cho lắm.
Một ngày không có người Mexican có thể sẽ không dẫn đến tình trạng xáo trộn quá mức như cách bộ phim hài "A day without a Mexican" đã thể hiện nhưng quả thật là nước Mỹ sẽ rất khó khăn nếu thiếu vắng họ. Xã hội sẽ bớt phần nhộn nhịp vì sự tươi vui và tràn đầy sức sống của một sắc dân phần lớn là chân thật và chăm chỉ.
Công cuộc chống độc tài vẫn đang tiếp tục và đang trả những cái giá cần phải trả cho một tương lai
tốt đẹp hơn. Chị là một trong số những người chấp nhận tự đóng góp vào những phí tổn đó cho toàn
dân tộc.
Chị là: NGUYỄN THÚY HẠNH.
Dưới thể chế Việt Nam Cộng Hòa người dân không chỉ bình đẳng về chính trị mà còn có cơ hội bình đẳng về kinh tế, nên mặc dù chiến tranh khoảng chênh lệch giàu nghèo giữa nông thôn và thành thị, giữa những người ở thành thị với nhau không mấy khác biệt.
Copyright © 2021 vietbao.com All rights reserved 