Đàn ông đối phó với Covid-19 dở hơn phụ nữ. (www.pixabay.com)
Đại dịch Covid-19 vẫn còn đang hoành hành tại nhiều tiểu bang ở Mỹ, các nước Châu Âu và trên thế giới. Phải chăng trong số những người bị truyền nhiễm vi khuẩn corona thì đàn ông dễ bị tổn thương nặng nề hơn phụ nữ? Phụ Tá Giáo Sư Maghan E. Rebuli của Đại Học University of North Carolina tại thành phố Chapel Hill đã có bài phân tích công phu, được xem là bài viết tiên phong đối với vấn đề này, để trả lời cho câu hỏi đó. Bài viết đã được đăng trên trang mạng www.theconversation.com hôm 12 tháng 10 năm 2020. Việt Báo xin đăng bản dịch Việt của Thụy Âm để độc giả tường lãm.
*******
Nếu bạn hỏi hầu hết phụ nữ về cách những người thân, những người hợp tác và bạn bè thuộc giới mày râu của họ đối phó với dịch bệnh như thế nào, thì họ sẽ thường trả lời với bạn bằng một cái liếc mắt kèm theo, “Anh ấy như một em bé.” “Anh ấy rất nhỏng nhẻo.” Hay “Anh ấy rất phóng đại.” Nhưng có thể có giải thích sinh học đối với hành vi này.
Được đặt tên là “bệnh cúm đàn ông,” hiện tượng này đã được đánh giá trong một phê bình được phổ biến trước đây, các nghiên cứu dịch học lớn, cũng như trong các nghiên cứu về bệnh cúm trong động vật. Trong những nghiên cứu này, các ông bị bệnh lâu hơn, với nhiều triệu chứng nặng hơn và có sự phản ứng yếu hơn đối với chích ngừa. Các thử nghiệm trong phòng thí nghiệm với động vật bị truyền nhiễm vi khuẩn cúm cũng nhấn mạnh rằng có những khác biệt dựa vào giới tính trong đáp ứng miễn nhiễm mà ảnh hưởng đến kết quả được quan sát trong con người. Nhưng các triệu chứng và kết quả nghiêm trọng hơn này có phải giống nhau đối với cảm và cúm?
Là chuyên gia về chất độc hô hấp và là nhà nghiên cứu đang điều tra về những khác biệt giới tính trong hệ thống hô hấp, tôi đã bị lôi cuốn khi đọc một nghiên cứu gần đây về các phản ứng theo giới tính đối với Covid-19 cho thấy rằng những người đàn ông thực sự dễ bị tổn thương và đau khổ hơn từ dịch bệnh này.
Khác biệt giới tính trong Covid-19
Những khám phá này có thể áp dụng cho các vi khuẩn hô hấp khác như SARS-CoV-2, mà gây ra Covid-19. Thí dụ, các phúc trình về tỉ lệ truyền nhiễm SARS-CoV-2 thì giống nhau giữa đàn ông và phụ nữ, nhưng giới tính đàn ông là yếu tố nguy cơ đáng kể đối với bệnh dịch Covid-19 và tử vong. Thực tế, nghiên cứu đã cho thấy rằng những người đàn ông dễ bị chết vì Covid-19 gấp 2.4 lần. Tôi tìm thấy thú vị rằng tỉ lệ tử vong cao hơn trong đàn ông cũng đã xảy ra trong các bệnh do vi khuẩn corona khác như bệnh hô hấp ác tính trầm trọng, được gây ra bởi SARS-CoV, và bệnh hô hấp Trung Đông.
Dựa trên các tài liệu từ Trung Tâm Kiểm Soát và Ngăn Ngừa Bệnh Tật (CDC) của Hoa Kỳ tính tới ngày 5 tháng 10 năm 2020, nguy cơ tử vong từ Covid-19 trong đàn ông ở độ tuổi từ 30 tới 49 cũng được tìm thấy cao gấp đôi phụ nữ.
Trong các nhóm tuổi khác, nguy cơ tử vong liên quan đến Covid-19 trong đàn ông cũng cao hơn phụ nữ cùng nhóm tuổi. Nhưng nó không cao như trong nhóm tuổi từ 30 tới 49.
Điều này trái ngược với tỉ lệ truyền nhiễm SARS-CoV-2 gần như bằng nhau ở trong các nhóm tuổi đó, khiến cho các khoa học gia tự hỏi tại sao những người đàn ông dễ bị tổn thương hơn.
Rửa tay thường xuyên, đeo khẩu trang và giữ khoảng cách xã hội là cách tốt nhất để ngăn ngừa dịch bệnh. (www.pixabay.com)
Nghiên cứu xác định tại sao đàn ông dễ bị tổn thương hơn đối với Covid-19
Phúc trình gần đây được đăng trong tạp chí Nature khám phá cách những người đàn ông và phụ nữ phản ứng khác nhau với Covid-19.
Nghiên cứu này kiểm chứng các mẫu gồm các que bông chọt vào mũi, nước miếng, và máu, được thu thập từ những người khỏe mạnh hay những bệnh nhân Covid-19. Các mẫu này được dùng để hiểu tốt hơn về sự phản ứng của hệ miễn nhiễm đối với sự truyền nhiễm trông giống điều gì và cách nó khác biệt trong con người với bệnh nặng hơn.
Tương tự với tài liệu của CDC về tỉ lệ truyền nhiễm, không có sự khác biệt giới tính trong sự tập trung của vi khuẩn hay số vi khuẩn hiện diện được quan sát trong que bông chọt vào mũi hay nước miếng. Cũng không có các khác biệt trong những mức kháng thể -- là dấu hiệu cơ thể đã xác định vi khuẩn – được phát hiện trong những người đàn ông và phụ nữ bị nhiễm bệnh.
Đàn ông bị truyền nhiễm SARS-CoV-2 cho thấy bị viêm nặng hơn
Tuy nhiên, các tác giả đã xác định những khác biệt giới tính chính trong thời gian phản ứng miễn nhiễm sớm xảy ra ngay sau khi một người bị truyền nhiễm với vi khuẩn SARS-CoV-2.
Các mẫu máu được phân tích để tìm ra nhiều loại cytokines (chất được tiết ra từ tế bào của hệ thống miễn nhiễm) – một số phân tử có dấu hiệu đầu tiên giúp các tế bào miễn nhiễm phản ứng với các mầm bệnh. Các mức của những dấu hiệu này lên và xuống để cung cấp sự phản ứng đủ để chống lại một mầm bệnh xâm nhập. Nhưng số lượng lớn của các phân tử này có thể làm thiệt hại nghiêm trọng cơ thể. Đây là trường hợp trong một cơn bão cytokine.
Các tác giả của phúc trình đăng trên tạp chí Nature đã quan sát những khác biệt giới tính trong sức mạnh của phản ứng cytokine. Những người đàn ông cho thấy các mức cytokines mà tạo ra viêm, như IL-8 và IL-18, cao hơn các phụ nữ. Số lượng cytokines này cao hơn được liên kết với bệnh nghiêm trọng hơn. Trong nhiều trường hợp của Covid-19, chất lỏng tích tụ trong các lá phổi, làm giảm oxy có sẵn trong cơ thể cho các chức năng bình thường. Điều này có thể dẫn tới việc làm thiệt hại mô bào, làm sốc và có khả năng làm hư hại nhiều bộ phận cơ thể.
Phụ nữ bị SARS-CoV-2 chuẩn bị tốt hơn để loại trừ vi khuẩn
Cộng thêm với các khác biệt giới tính trong các mức cytokine, các tác giả bản phúc trình nói trên cũng tìm thấy nhiều khác biệt giới tính trong chức năng của các tế bào miễn nhiễm.
Phụ nữ đối phó với Covid-19 tốt hơn nam giới. (www.pixabay.com)
So sánh với đàn ông, phụ nữ có số tế bào T cao hơn – quan trọng để loại trừ các vi khuẩn – mà đã được kích hoạt, được chuẩn bị và sẵn sàng để phản ứng với sự truyền nhiễm của SARS-CoV-2. Đàn ông với các mức thấp của những tế bào T năng động này thì có khả năng bị bệnh nặng hơn.
Như thế, có nhiều khía cạnh của phản ứng miễn nhiễm của con người đối với SARS-CoV-2 mà khác nhau giữa đàn ông và phụ nữ. Việc hiểu biết những khác biệt này có thể cho biết cách các bác sĩ điều trị bệnh nhân và có thể giúp các nhà nghiên cứu phát triển các liệu pháp theo giới tính.
Khả năng dễ bị tổn thương gia tăng từ Covid-19 trong các ông có vẻ là do sinh học
Những kết quả này trái ngược suy nghĩ rằng khả năng dễ bị tổn thương của đàn ông đối với việc truyền nhiễm SARS-CoV-2 là vì các hành vi nguy hiểm hơn. Những thứ đó gồm việc hạ thấp sự nghiêm trọng của vi khuẩn, tham dự các cuộc tụ họp đông người và không để ý đến các hướng dẫn giữ khoảng cách xã hội, cũng như tỉ lệ thấp của việc rửa tay và đeo khẩu trang. Thực tế, tỉ lệ truyền nhiễm thực sự là giống nhau giữa đàn ông và phụ nữ, trong khi đàn ông có nguy cơ bị Covid-19 nặng hơn, cho thấy sự khác nhau thuộc về sinh học trong phản ứng với truyền nhiễm.
Bài này là một trong bài đầu tiên viết về loại này đi sâu vào các cơ chế của khả năng dễ bị tổn thương do khác biệt giới tính. Với nguy cơ sinh học bẩm sinh lớn hơn đối với bệnh nặng và tử vong trong đàn ông, điều này cho thấy rằng đàn ông có thể cần năng động về việc giữ khoảng cách xã hội, rửa tay và đeo khẩu trang.
Sự tuân hành tốt hơn đối với việc bảo vệ ngăn ngừa truyền nhiễm, đặc biệt trong nam giới, sẽ không chỉ giảm nguy cơ truyền bệnh của họ, mà cũng chống lại nguy cơ gia tăng của dịch bệnh nghiêm trọng và tử vong từ Covid-19.
Thông điệp chính của bài báo mới này là các nhà nghiên cứu cần xem các chiến lược để bảo đảm những điều trị và thuốc chích ngừa có hiệu quả ngang nhau cho cả phụ nữ và đàn ông, đặc biệt khi một người dễ bị tổn thương hơn người khác.
Trong một chính trường phân cực sâu sắc, nơi tiếng nói bất đồng bị chụp mũ và ranh giới giữa quyền lực và tư thù ngày càng mong manh, một điều xem ra đã luật bất thành văn: khi Donald Trump không vừa ý, sẽ có kẻ phải trả giá. Và cái giá đó không bao giờ rẻ. Các tập đoàn, hãng luật và đại học Hoa Kỳ vốn lệ thuộc vào giấy phép, ngân khoản liên bang hay cửa ngõ ra vào chính quyền – bỗng trở thành miếng mồi cho cuộc mặc cả quyền lực của Tổng thống. Có nơi chọn cách cúi đầu cho yên chuyện. Có nơi chống trả tới cùng. Hai phản ứng, hai lối thoát – hoặc dàn xếp để "giữ thể diện" cho Trump, hoặc chấp nhận đòn phản công để giữ thể diện cho chính mình.
Rạng sáng thứ Bảy, tại Rafah, một em bé 12 tuổi – chưa xác định tên – bị bắn chết ngay tại chỗ hôm 12 tháng 7, khi em đang cố len lỏi tiến lên rào sắt để nhận phần lương thực cho gia đình. Cùng hôm đó, hơn ba mươi người khác gục xuống giữa bụi cát và khói đạn, trong lúc chen chúc tại điểm phát thực phẩm của một tổ chức mang tên Gaza Humanitarian Foundation (GHF).Trước đó, tại trại Nuseirat, sáu trẻ em – có em chỉ độ sáu tuổi – trúng pháo kích thiệt mạng khi đang hứng nước vào ca. Trong tay các em không có đá, không có súng… chỉ có chiếc bình nhựa, vài mẩu bánh mì chưa kịp đem về nhà. Giữa cảnh Gaza bị phong toả hoàn toàn, dân chúng đói khát, bệnh tật, kiệt sức… thì chính phủ Hoa Kỳ chọn rót ba mươi triệu Mỹ kim cho GHF – một tổ chức tư nhân, lập ra vội vã, không kinh nghiệm, không kế hoạch, không kiểm toán, không ai giám sát.
Trong một chính trường phân cực sâu sắc, nơi tiếng nói bất đồng bị chụp mũ và ranh giới giữa quyền lực và tư thù ngày càng mong manh, một điều xem ra đã luật bất thành văn: khi Donald Trump không vừa ý, sẽ có kẻ phải trả giá. Và cái giá đó không bao giờ rẻ. Các tập đoàn, hãng luật và đại học Hoa Kỳ vốn lệ thuộc vào giấy phép, ngân khoản liên bang hay cửa ngõ ra vào chính quyền – bỗng trở thành miếng mồi cho cuộc mặc cả quyền lực của Tổng thống. Có nơi chọn cách cúi đầu cho yên chuyện. Có nơi chống trả tới cùng. Hai phản ứng, hai lối thoát – hoặc dàn xếp để "giữ thể diện" cho Trump, hoặc chấp nhận đòn phản công để giữ thể diện cho chính mình.
Ngày 24 tháng 6 năm 2025 — Tòa án Tối cao Hoa Kỳ hiện đã cho phép chính quyền Trump trục xuất người di dân sang một “nước thứ ba”, tức là một quốc gia không phải là quê hương của họ. Tòa án Tối cao đã hủy bỏ phán quyết của một thẩm phán tòa án liên bang ở Boston. Phán quyết này cho rằng những người di dân được lên lịch bị trục xuất sang nước thứ ba cần được trao cho cơ hội giải thích với giới chức rằng họ có lý do chính đáng để tin rằng họ sẽ bị ngược đãi hoặc tra tấn ở quốc gia thứ ba đó.
Trong trái tim của biết bao người di dân, nước Mỹ luôn là một miền đất hứa, nơi mọi ước mơ có thể nảy mầm và được bảo vệ. Niềm tin ấy được xây dựng trên một trụ cột vững chắc: quyền công dân theo nơi sinh, một nguyên tắc được khắc sâu trong Tu chính án thứ 14 của Hiến pháp Hoa Kỳ, khẳng định rằng bất cứ ai sinh ra trên đất Mỹ đều là công dân của quốc gia này.
Do các cuộc biểu tình liên quan đến vấn để lao động vẫn đang tiếp diễn, việc thu gom rác tại Garden Grove vẫn bị trì hoãn. Đặc khu Vệ sinh Garden Grove (Đặc Khu Vệ Sinh) hiện đang cung cấp các điểm thu gom rác trong khu vực. Cư dân và các cơ sở thương mại đang sử dụng dịch vụ từ Sanitary District có thể đến các điểm thu gom rác tạm thời, miễn phí này để vứt bỏ rác
Trang mạng thông tin khoa học www.livescience.com có đưa hai tin ngắn đáng chú ý vào trung tuần Tháng Bảy. Bản tin đầu tiên là về sự dịch chuyển của lưỡng cực trái đất. Đại đa số chúng ta không nhận ra rằng thời gian của một ngày “ngắn” hơn một chút trong thời gian trung tuần tháng 7. Nhưng hành tinh của chúng ta thực sự đã quay nhanh hơn một chút, do sự thay đổi vị trí của Mặt Trăng so với hai cực của Trái Đất.
Chủ nghĩa bài ngoại – quan điểm cho rằng chính phủ cần bảo vệ người Mỹ sinh trong nước trước các mối đe dọa từ di dân – đã tồn tại lâu đời trong lịch sử Hoa Kỳ, theo Daniel Tichenor, Giáo sư Chính trị học tại Đại học Oregon, viết trên trang The Conversation ngày 15 tháng 7, 2025. Hiện nay, chính quyền Trump đang viện dẫn Đạo luật Di trú và Quốc tịch năm 1952 – một đạo luật ra đời trong thời kỳ lo sợ chủ nghĩa cộng sản – để siết chặt quyền của những người không mang quốc tịch Mỹ.
Trong thế giới hiện đại, niềng răng đã trở nên phổ biến như một phần của chăm sóc nha khoa. Tuy nhiên, các nghiên cứu khảo cổ học cho thấy rằng tình trạng răng mọc lệch (malocclusion) ở người tiền sử không phổ biến như hiện nay. Các nhà nghiên cứu đang tìm hiểu nguyên nhân, và một trong những yếu tố được chú ý là chế độ ăn thay đổi theo thời gian, từ thô cứng sang mềm và dễ nhai hơn.
Theo tờ The Economist ngày 7 tháng 7, hơn 100 người đã thiệt mạng trong một trận lụt được xem là tồi tệ nhất tại Hoa Kỳ trong cả thế kỷ qua. Trận mưa như trút nước xảy ra vào rạng sáng ngày 4 tháng 7 đã quét qua quận Kerr ở miền trung Texas. Trong số các nạn nhân có 27 bé gái và nhân viên bị nước lũ cuốn trôi tại một trại hè Thiên Chúa giáo. Dự báo còn có thêm mưa lớn trong những ngày tới. Các bản đồ và biểu đồ khí tượng cho thấy ba yếu tố góp phần biến tai họa này thành thảm sát: 1. địa hình hiểm yếu, 2. lượng mưa kỷ lục, và 3. một hệ thống báo động không hoạt động.
Lời dịch giả: Bài viết "Bi Và Ái" được Ni Trưởng Thích Nữ Diệu Không (1905-1997) viết, in trong Tạp chí Liên Hoa, số 3, ấn hành cuối tháng 8/1955. Tạp chí Liên Hoa thành lập năm 1955, với Thượng toạ Thích Đôn Hậu trú trì chùa Linh Mụ ở Huế làm chủ nhiệm, Thượng toạ Thích Đức Tâm làm chủ bút, và Ni sư Thích Nữ Diệu Không làm quản lý. Trong bài này, Ni sư ký tên tác giả là Thích Diệu Không. Ni trưởng là dịch giả nhiều kinh và luận, cũng là một nhà thơ xuất sắc.
Sau 10 năm anh Tony Trương ra khỏi tù, anh lập lại sự nghiệp từ đầu cũng rất thành công mau chóng như trước kia. Nhờ anh chịu khó chăm chỉ học nghề sửa chữa điện lạnh trong suốt thời gian ở tù và khi anh ra tù anh đã có đầy đủ chứng chỉ tốt nghiệp và bằng hành nghề máy điện lạnh tại tư gia cũng như cho các cơ sở thương mại. Ít lâu sau anh anh thành lập một hãng Air Repairs Company sửa chữa điện lạnh
Năm 2002, Trump nói Epstein là "tuyệt vời". Sau khi Epstein bị buộc tội buôn sex trẻ vị thành niên vào tháng 7/2019, Trump nói ông không phải là "người hâm mộ" Epstein. Tháng 8/2019, khi Trump là Tổng Thống, Epstein chết trong tù, Trump lên mạng tố Bill Clinton có liên quan đến cái chết của Epstein. Nên Cộng Hòa nghi Clinton có tên là khách hàng của Epstein. Tháng 8/2020, Trump (đang là Tổng Thống) nói Epstein có thể đã bị giết trong tù.
(WASHINGTON, ngày 16 tháng 7, Reuters) – Hôm thứ Tư, Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump cho biết Bộ Giao Thông sẽ hủy bỏ khoản tài trợ trị giá 4 tỷ MK của chính phủ liên bang dành cho kế hoạch xây đường cao tốc California High-Speed Rail.
(WASHINGTON, ngày 16 tháng 7, Reuters) – Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump hôm Thứ Tư cho biết ông tin rằng TQ sẽ sớm đưa ra án tử hình đối với những ai sản xuất và buôn bán fentanyl (loại ma túy tổng hợp chết người đang hoành hành tại Hoa Kỳ). Trump cũng tỏ ra rất lạc quan là sẽ đạt được thỏa thuận chống ma túy với Bắc Kinh.
Chúng tôi sử dụng cookie để cung cấp cho bạn trải nghiệm tốt nhất trên trang web của chúng tôi. Nếu tiếp tục, chúng tôi cho rằng bạn đã chấp thuận cookie cho mục đích này.