Hôm nay,  

Tùy Bút Ngày Đầu Thu

11/10/202009:09:00(Xem: 4074)

Mười một giờ khuya, bạn tôi gọi điện từ California, “Mùa Thu đến rồi KT ơi”. Ừ, Calif nắng ấm quanh năm, có tí xíu hơi lạnh đầu Thu cũng đã trở nên thơ mộng trong mắt bạn tôi rồi. Chắc lúc này cô nàng đang vui vẻ diện áo khoác, khăn quàng đi dạo phố mà quên giờ giấc hai bờ Đông - Tây khác nhau.

Mùa Thu ở Virginia rất đẹp, có gió lạnh lùa trong nắng, buổi sáng mây mù, buổi trưa nắng gắt, mặt trời lặn sớm buổi chiều. Những ngày đầu Thu thường chào đón vài cơn mưa nhỏ để vừa nghe mát lạnh đôi má. Thời tiết đặc biệt đó khiến ta có cảm giác rõ rệt bốn mùa: Thu đến, Đông về, Xuân qua, Hè tới. Nó không giống thời tiết ở Việt Nam, nhưng tôi vẫn nhớ, vẫn tưởng tượng ra hình ảnh quê nhà từ những câu thơ của Nguyễn Bỉnh Khiêm trong sách giáo khoa năm xưa:  
                           

“Thu ăn măng trúc, Đông ăn giá

Xuân tắm hồ sen, Hạ tắm ao”

Khung cảnh quê hương quá đỗi mộc mạc, thanh bình như thế ai mà nỡ quên được chứ?

Hơi Thu chưa nhuộm vàng hết không gian, nhưng những cơn gió nhẹ thoảng qua đủ làm cái sân nhỏ trước nhà đầy xác lá. Tôi nhìn mấy con sóc leo trèo lên xuống thân cây như mỗi buổi sáng, chợt thấy  nhiều cành vươn ra trơ trọi. Mới đầu Thu thôi, lá có thể theo gió bay tứ phía; hai tháng tới, lá sẽ ngập đầy sân đầy đường, người ta phải dùng đến máy thổi máy hút. Tôi rất yêu thích những cây lá đỏ, lá vàng nơi đây khi mùa Thu đến. Bình thường tôi không thích màu sắc rực rỡ, nhưng khi những chiếc lá nhỏ ba cánh hoặc năm cánh được thay áo mới đỏ - vàng, bỗng trở nên vô cùng xinh đẹp.

Bạn đã bao giờ thấy những thảm lá khô ở vườn cây trái Lái Thiêu chưa? Tôi phải dùng chữ “thảm” bởi vì lá khô trong vườn không được gom, quét, thổi, hút, nên nó phủ trên mặt đất một lớp rất dầy (chắc khoảng 20cm-30cm), và nó sẽ tự phân hủy để biến thành một thứ phân bón cho cây. Những ngày mưa dầm, lớp lá này rất ẩm ướt, nhưng vào ngày nắng đẹp thì quá tuyệt vời dù nơi đây không có mùa Thu. Thuở học trò, tôi thường cùng vài người bạn đạp xe từ Sài Gòn đi Lái Thiêu chơi. Chúng tôi vào vườn trái cây ăn cho chán rồi mới mua đem về. Tôi thích nằm dài trên thảm lá khô dưới bóng cây măng cụt râm mát, vừa nhâm nhi những trái mận ngọt vừa ngắm những cành cây trĩu quả mà không cần suy nghĩ, không chút vướng bận chuyện trần thế.

Virginia nơi tôi ở bây giờ thì sao? Ồ, nơi đây từ tháng 5 đến tháng 10 là mùa cherry, apple, v.v.. Mỗi năm, tôi cùng con cháu đi hái trái cây trong vườn, nhưng sao tôi vẫn không quên mùa trái chín cây và thảm lá khô Lái Thiêu. Ở đây chúng tôi cũng đi thả diều, xem hoa  Anh Đào vùng Thủ Đô Hoa Thịnh Đốn; nhưng sao khi ngồi trên bãi cỏ xanh mịn thênh thang trước Tháp Bút Chì hùng vĩ, tôi vẫn không có cái cảm giác thích thú như ngày xa xưa nữa. Có lẽ những kỷ niệm thời niên thiếu đã quá đẹp và quá đủ trong ký ức của mỗi người chúng ta?

Mùa Thu thuở học trò luôn đầy ắp kỷ niệm vì đó là mùa tựu trường, bạn bè vui mừng được gặp lại nhau sau ba tháng Hè rong chơi. Mùa Thu cũng mang đến nhiều kỷ niệm vì nó thường bắt đầu cho một chuyện tình. Không phải nhạc sĩ Ngô Thụy Miên cũng có cảm nhận này sao:

 “... Em có nghe, nghe mùa Thu nói mình yêu nhau nhé!”

 

Có người đã từng không thích mùa Thu vì gió lạnh và phải quét lá rụng mỗi ngày. Nhưng riêng tôi, những kỷ niệm đẹp gắn liền với mùa Thu mãi không bao giờ phai nhạt…

Hồ Thị Kim Trâm



Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
1234567Trang sauTrang cuối

Trâm gật đầu nhè nhẹ. Đoan nghĩ thật nhanh đến một cảnh diễn ra mỗi đầu tháng trong sân trường. Nơi đó, các sinh viên xúm xít cân gạo và các loại “nhu yếu phẩm”, mang phần của mình về nhà. Rồi thì trong khu phố, cảnh những người dân xếp hàng “mua gạo theo sổ” cũng diễn ra mỗi ngày. Nói “gạo” là nói chung thôi, thật ra trong đó phần “độn” chiếm đa số. Phần “độn” có thể là bo bo, có thể là bột mì, cũng có thể là khoai lang hay khoai mì xắt lát phơi khô. Nồi cơm nấu từ gạo và một thứ khác được gọi là nồi “cơm độn.” Mỗi ngày hai bữa cơm độn. Bo bo thì quá cứng vì vỏ ngoài chưa tróc, nấu trước cho mềm rồi cho gạo vào nấu tiếp, trở thành một “bản song ca” chói tai. Khoai lang hay khoai mì xắt lát phơi khô thường bị sượng, ghế vào cơm rất khó ăn. Chỉ có bột mì tương đối dễ ăn hơn, vì người nấu có thể chế biến thành bánh mì, nui hay mì sợi

Mùa đông, tuyết đóng dầy trên mái nhà. Ấy là lúc bà ngoại cũng lo là lũ chim - những con chim của ngoại - sẽ chết cóng. Nhưng bà không biết làm gì để cứu chúng nó. Ngoại đi tới đi lui từ phòng khách qua nhà bếp. Thở dài. Rên rỉ. Rồi lẩm bẩm, “Lỗi tại tôi, lỗi tại tôi mọi đàng.” Bà ngoại tội nghiệp những con chim chết lạnh. Sinh nhật ngoại, chúng tôi chung tiền mua quà. Một con sáo trong chiếc lồng tuyệt đẹp. Bà ngoại cưng nó hơn cưng chị em tôi. Cho nó ăn, ngắm nghía bộ lông đầy màu sắc của nó. Chăm chú lắng nghe tiếng hót véo von lúc chớm nắng bình minh và buổi hoàng hôn nắng nhạt. Rồi một buổi sáng nọ tiếng chim thôi líu lo. Bà ngoại chạy ra phòng khách. Hấp tấp tuột cả đôi guốc mộc. Con chim sáo nằm cứng sát vách lồng. Hai chân duỗi thẳng. Cổ ngoặt sang một bên. Con chim của ngoại đã chết. Bà ngoại buồn thiu cả tuần lễ. Bố mẹ tôi bàn tính mua con chim khác. Bà gạt ngang.

Tôi là người viết báo nghiệp dư. Từ khi khởi viết vào năm 1959, tay cầm viết luôn là nghề tay trái. Tôi sống bằng nghề tay phải khác. Cho tới nay, nghề chính của tôi là…hưu trí, viết vẫn là nghề tay trái. Tôi phân biệt viết báo và làm báo. Làm báo là lăn lộn nơi tòa soạn toàn thời gian hoặc bán thời gian để góp công góp sức hoàn thành một tờ báo. Họ có thể là chủ nhiệm, chủ bút, tổng thư ký, thư ký tòa soạn hay chỉ là ký giả, phóng viên. Nhưng tôi nghĩ người quan trọng nhất trong tòa soạn một tờ báo là ông “thầy cò”. Thầy cò ở đây không có súng ống hay cò bóp chi mà là biến thể của danh từ tiếng Pháp corrector, người sửa morasse. Morasse là bản vỗ một bài báo cần sửa trước khi in.

Sáu tuần. Nàng đã đi ra khỏi mụ mị từ trong mối tình hiện tại của mình. Cô bạn gái hỏi "Tỉnh chưa?". Tỉnh rồi, nhưng tỉnh không có nghĩa không yêu anh ấy nữa, chỉ là không còn mụ mị mê muội nữa thôi...

Trong bóng tối dày đặc, dọ dẫm từng bước một, hai tay vừa rờ vào hai bên vách hang động, vừa quơ qua quơ lại trước mặt, dù cố mở mắt lớn, chỉ thấy lờ mờ, nhiều ảo ảnh hơn là cảnh thật. Cảm giác bực bội vì đã trợt té làm văng mất ba lô, mất tất cả các dụng cụ, thực phẩm và nước uống cần thiết. Bối rối hơn nữa, đã rớt chiếc đèn bin cầm tay, mất luôn chiếc đèn bin lớn mang bên lưng và máy liên lạc vệ tinh có dự phòng sóng AM. Giờ đây, chỉ còn ít vật dụng tùy thân cất trong mấy túi quần, túi áo khoát và hoàn toàn mất phương hướng. Chỉ nhớ lời chỉ dẫn, hang động sẽ phải đi lên rồi mới trở xuống. Trang nghĩ, mình có thể thoát ra từ lối biển. Là một tay bơi có hạng, nàng không sợ.

Cô người Nha Trang, lớn lên và đi học ở đó. Cô sinh trưởng trong một gia đình gia giáo, mẹ cô đi dậy học, ông thân cô cũng là hiệu trưởng một trường trung học lớn ở Phú Yên. Năm 22 tuổi, cô học năm cuối đại học văn khoa Huế thì gặp gỡ chú Hiếu trong một dịp hội thảo sinh viên do các biến động thời cuộc miền Trung bắt đầu nhen nhúm. Chú Hiếu lúc đó đang theo cao học luật. Họ thành đôi bạn tâm giao tuổi trẻ, sau thành đôi uyên ương. Ba năm sau khi Trang vừa 25 tuổi, Hiếu đã nhậm chức chánh án tòa thượng thẩm.

Nhà trẻ kế bên bệnh xá. Trong góc một trại giam. Nhà trẻ có sáu đứa con nít. Bệnh xá có mấy bệnh nhân già. Coi bệnh xá là một tù nam nguyên là y tá ngoài đời. Coi nhà trẻ là một tù nữ án chung thân. Coi cả hai nơi ấy là một công an mà mọi người vẫn gọi là bác sĩ! Sáu đứa con nít đều là con hoang. Mẹ chúng nó là nữ tù bên khu B, đừng hỏi cha chúng đâu vì chúng sẽ không biết trả lời thế nào. Cũng đừng bao giờ hỏi mẹ chúng nó về chuyện ấy vì rằng đó là chuyện riêng và cũng là những chuyện rất khó trả lời. Thảng hoặc có ai đó được nghe kể thì lại là những chuyện rất tình tiết ly kỳ lâm ly bi đát… chuyện nào cũng lạ, chuyện nào cũng hay

Thăm nuôi năm thứ mười: trại Z30D Hàm Tân, dưới chân núi Mây Tào, Bình Tuy. Cuối năm 1985, mấy trăm người tù chính trị, trong đó có cánh nhà văn nhà báo, được chuyển từ trại Gia Trung về đây. Hồi mới chuyển về, lần thăm nuôi đầu, còn ở bên K1, đường sá dễ đi hơn. Cảnh trí quanh trại tù nặng phần trình diễn, thiết trí kiểu cung đình, có nhà lục giác, bát giác, hồ sen, giả sơn... Để có được cảnh trí này, hàng ngàn người tù đã phải ngâm mình dưới nước, chôn cây, đẽo đá suốt ngày đêm không nghỉ. Đổi vào K2, tấm màn hoa hòe được lật sang mặt trái: những dãy nhà tranh dột nát, xiêu vẹo. Chuyến xe chở người đi thăm nuôi rẽ vào một con đường ngoằn nghoèo, lầy lội, dừng lại ở một trạm kiểm soát phía ngoài, làm thủ tục giấy tờ. Xong, còn phải tự mang xách đồ đạc, theo đường mòn vào sâu giữa rừng, khoảng trên hai cây số.

Ông Hải đứng trước của nhà khá lâu. Phân vân không biết nên mở cửa vào hay tiếp tục đi. Tâm trạng nhục nhã đã ngui ngoai từ lúc nghe tiếng chim lạ hót, giờ đây, tràn ngập trở lại. Ông không biết phải làm gì, đối phó ra sao với bà vợ béo phì và nóng nảy không kiểm soát được những hành động thô bạo.

Vuốt lại tấm khăn trải giường cho thẳng. Xoay chiếc gối cho ngay ngắn. Xong xuôi, hắn đứng thẳng người, nhìn chiếc giường kê sát vách tường. Có cái gì đó thật mảnh, như sợi chỉ, xuyên qua trái tim. Hắn vuốt nhẹ bàn tay lên mặt nệm. Cảm giác tê tê bám lên những đầu ngón tay. Nệm giường thẳng thớm, nhưng vết trũng chỗ nằm của một thân thể mềm mại vẫn hiện rõ trong trí. Hắn nuốt nước bọt, nhìn qua cái bàn nhỏ phía đầu giường. Một cuốn sách nằm ngay ngắn trên mặt bàn. Một tờ giấy cài phía trong đánh dấu chỗ đang đọc. Hắn xoay cuốn sách xem cái tựa. Tác phẩm dịch sang tiếng Việt của một nhà văn Pháp. Cái va li màu hồng nằm sát vách tường, phía chân giường. Hắn hít không khí căn phòng vào đầy lồng ngực. Thoáng hương lạ dịu dàng lan man khứu giác. Mùi hương rất quen, như mùi hương của tóc.

Biết bao nhiêu bài viết về Mẹ, công ơn sinh thành, hy sinh của người Mẹ vào ngày lễ Mẹ, nhưng hôm nay là ngày Father’s Day, ngày của CHA, tôi tìm mãi chỉ được một vài bài đếm trên đầu ngón tay thôi. Tại sao vậy?

Hôm nay giống như một ngày tựu trường. Đơn giản, vắng một thời gian không ngồi ở lớp học, nay trở lại, thế là tựu trường. Ngày còn bé, mỗi lần nghỉ hè xong, lên lớp mới, trong lòng vừa hồi hộp vừa vui sướng. Có bao nhiêu chuyện để dành chờ gặp bạn là kể tíu tít. Nhưng bên cạnh đó là nỗi lo khi sắp gặp các thầy cô mới… Mỗi năm đều có ngày tựu trường như vậy, nói chung là khá giống nhau, trong đời học sinh. Nhưng cái ngày tựu trường này thật quá khác. Người ta nhìn nhau không dám cười, không dám chào hỏi. Sự e dè này, dường như mỗi người đã được tập luyện qua một năm. Một năm “học chính trị” trong cái gọi là hội trường mà tiền thân là cái rạp hát.
1234567Trang sauTrang cuối
NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.