3 tỷ đô trái phiếu loại AAA rụng như sung. Cả trăm công ty chăm sóc sức khoẻ có cơ xập tiệm theo.
Trong một vụ tai tiếng liên quan đến chăm sóc sức khỏe, tổ hợp National Century Financial Enterprises (NCFE), tổng công ty tài trợ dịch vụ y tế lớn nhất nước, mới đây đã nộp đơn khai phá sản, và xin tòa bảo vệ theo luật. Tổ hợp này đã phải làm vậy sau khi mức khả tín về khả năng trả nợ bị xuống cấp và văn phòng bị nhân viên FBI bố ráp.
Ít nhất 100 công ty chăm sóc sức khỏe - xưa nay vẫn lệ thuộc vào các khoản trả tiền của National Century đến hàng trăm triệu mỹ kim - không biết National Century có thanh toán nỗi các phí tổn của họ không. Một số các công ty này đang có nguy cơ phải chịu chung số phận với National Century, hay phải đóng cửa và bán tài sản để trả nợ.
Đơn của National Century nộp tòa U.S. Bankruptcy Court ở Ohio, theo Chương 11 Luật Phá Sản, khai rằng họ nợ 50 triệu mỹ kim, và tích sản là 100 triệu.
Nhân viên cơ quan điều tra liên bang FBI đã bố ráp trụ sở chính của National Century ở Dublin, Ohio, tịch thu nhiều thùng hồ sơ và ổ cứng máy đìện toán. Chưa giới chức FBI nào có lời bình luận, nên mục tiêu chính của cuộc điều tra chưa được rõ.
Ông Jay Eisbruck, phó chủ tịch tổ chức đầu tư Woody's Investors Service, cho biết: National Century đã xử dụng bất chánh hơn 300 triệu mỹ kim trong quỹ dự trữ dùng để bảo chứng số trái phiếu do họ phát hành trị giá 3 tỷ mỹ kim. Từ cuối tháng 10, tổ chức Woody's đã hạ cấp trái phiếu đó từ hạng cao AAA xuống hạng bất khả tín.
National Century đang hoàn toàn hợp tác với FBI trong cuộc điều tra, theo lời ông David Coles, quyền giám đốc và là một chuyên gia xoay trở tình thế, được biệt phái từ công ty chuyên giải quyết khủng hoảng về quản trị Alvarez và Marsal ở Nữu Ước.
National Century đài thọ các công ty cung cấp dịch vụ y tế và bệnh viện, bằng cách trả tiền mặt - với giá hạ - các phiếu tính chi phí cho những y vụ được bảo hiểm, rồi tổng hợp số phiếu tính chi phí này thành trái phiếu bán cho giới đầu tư. Giới này được hưởng tiền lời khi các phiếu tính chi phí được thanh toán.
Trong mấy tuần vừa qua, National Century bắt đầu không trả tiền cho các công ty cung cấp dịch vụ y tế, khiến một số không thể trả lương cho nhân viên. Những người giữ trái phiếu, và các tổ chức xếp hạng mức khả tín, đâm ra thằc mắc về thất thoát trong quỹ dự trữ của National Century. Giám đốc - và nhà sáng lập - Lance Poulsen bị buộc phải từ chức.
Cho tới nay, hai trong số công ty nhận tiền của National Century, và có liên hệ mật thiết với ông Poulsen, đã phải khai phá sản. Đó là công ty PhyAmerica ở Durham, N.C., và Med Diversified's Tender Loving Care Health Care Services ở Andover, Mass..
Med Diversified, cung cấp dịch vụ chăm sóc ngoài bệnh viện cho 30.000 bệnh nhân trên toàn quốc, đang bị National Century thiếu nợ 15 triệu mỹ kim. Phát ngôn viên Angeline Cook của công ty này đã tiết lộ như vậy và nói tiếp: nếu Med Diversified's không kiếm ra được nguồn tài trợ mới trong vài tuần tới, sẽ có thể gặp nguy cơ bị thanh lý tài sản. Nhưng, bà nhấn mạnh, cho tới nay, việc chăm sóc sức khỏe bệnh nhân chưa bị phương hại.
Eugene Dauchert, luật sư tham vấn của công ty PhyAmerica, cho biết: công ty này đang thương lượng với hai công ty tài trợ lớn để kiếm 200 triệu mỹ kim nhằm tiếp tục hoạt động trong mấy tháng tới.