Các ngành kỹ nghệ thép và nhôm Việt Nam gặp cơ nguy bị Mỹ phạt thuế... theo các bản tin Sputnik, VOA...
Bản tin Sputnik ghi nhận rằng vào giữa tháng 4, Tổng thống Hoa Kỳ sẽ thông qua quyết định hạn chế tổng lượng thép và nhôm nhập cảng vào Mỹ. Cho dù Donald Trump lựa chọn phương án nào, quyết định này sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến Việt Nam.
Bản tin nói rằng Bộ Thương mại Hoa Kỳ có sẵn một vài phương án lựa chọn, bao gồm mức thuế 23,6% đối với nhôm nhập cảng từ năm nước và vùng lãnh thổ: Trung Quốc, Hồng Kông, Việt Nam, Nga và Venezuela, và mức thuế 53% đối với thép nhập cảng từ 12 quốc gia. Trong danh sách này lại có Việt Nam, Nga, Trung Quốc, cũng như Brazil, Ai Cập, Ấn Độ, Hàn Quốc, Costa Rica, Malaysia, Thái Lan, Thổ Nhĩ Kỳ và Nam Phi. Một phương án lựa chọn khác không tác động đến mức thuế và giá bán sản phẩm là áp hạn ngạch nhập cảng sản phẩm từ nước ngoài tương đương từ 100% đến 63% lượng sản phẩm mà mỗi nước xuất cảng vào Mỹ trong năm ngoái.
Trong cuộc phỏng vấn với Sputnik, Giáo sư, Tiến sỹ khoa học Kinh tế Vladimir Mazyrin, Giám đốc Trung tâm nghiên cứu Việt Nam và ASEAN thuộc Viện Viễn Đông, cho biết rằng, mỗi phương án lựa chọn đều mang tính chất bảo hộ.
Tất cả các lựa chọn này đều phù hợp với chính sách kinh tế của Trump nhằm hỗ trợ các nhà sản xuất trong nước, kể cả bằng cách giảm nhập cảng như trong trường hợp này. Tôi cho rằng, hậu quả của bước đi này là giá nhôm và thép trên thị trường nội địa của Hoa Kỳ sẽ tăng. Tuy nhiên, nhiệm vụ chính sẽ được hoàn thành: các nhà sản xuất trong nước chứ không phải các đối tác nước ngoài sẽ nhận thu nhập từ việc bán sản phẩm.
Các lựa chọn được đề nghị với Tổng thống Trump để phê duyệt đều nhằm mục đích không chỉ hạn chế khối lượng nhập cảng, mà còn làm cho sản phẩm nước ngoài mất sức cạnh tranh. Trên thực tế — cấm hoàn toàn hàng nhập cảng.
Điều này có thể ảnh hưởng đến lợi ích của các nhà xuất cảng Việt Nam như thế nào? Trên thực tế, Việt Nam không sản xuất nhôm. Tuy nhiên, theo những nguồn tin thông thạo, khối lượng nhôm được nhập cảng vào Việt Nam thông qua biên giới với Trung Quốc là lớn đến mức có thể làm "nổ tung" thị trường nhôm thế giới. Nói về thép, Việt Nam sản xuất và xuất cảng sản phẩm này.
Dù thép không đứng đầu danh sách xuất cảng của Việt Nam, nhưng, nước này sẽ mất một phần thu nhập từ xuất cảng sau khi Mỹ áp dụng lệnh trừng phạt. Các nhà máy thép có thể giảm khối lương sản xuất. Song, giáo sư Mazyrin cho rằng, sự giảm sút nếu nó xảy ra thì sẽ là tạm thời: chất lượng cao của thép Việt Nam được công nhận rộng rãi, và nhu cầu tiêu thụ thép của Việt Nam sẽ có xu hướng gia tăng".
Trong khi đó, bản tin VOA ghi rằng Trump có hạn chót là ngày 11 tháng 4 để loan báo quyết định của mình về các hạn chế đối với thép nhập cảng và ngày 20 tháng 4 để quyết định về các hạn chế đối với nhôm.
Bộ Thương mại Hoa Kỳ khuyến nghị mức thuế quan ít nhất là 53 phần trăm áp lên tất cả các sản phẩm thép nhập cảng từ Việt Nam và 11 nước khác, bao gồm Ai Cập, Ấn Độ, Brazil, Costa Rica, Hàn Quốc, Malaysia, Nam Phi, Nga, Thái Lan, Thổ Nhĩ Kỳ và Trung Quốc.
Việt Nam cũng bị đề nghị mức thuế quan 23,6 phần trăm đối với tất cả các sản phẩm nhôm, cùng chung nhóm với Hong Kong, Nga, Trung Quốc và Venezuela.
Một lựa chọn khác được đề nghị là mức thuế quan toàn cầu ít nhất là 24 phần trăm cho thép nhập cảng, và 7,7 phần trăm cho nhôm nhập cảng, từ tất cả các nước.
Lựa chọn thứ ba kêu gọi ông Trump áp đặt hạn ngạch toàn cầu dựa trên 63 phần trăm thép xuất cảng, và 87 phần trăm nhôm xuất cảng, của mỗi nước đưa tới Mỹ.
Việt Nam đứng thứ 12 trong số 20 nguồn thép nhập cảng lớn nhất của Mỹ, theo thống kê mà Bộ Thương mại Mỹ dẫn ra trong báo cáo. Việt Nam đứng thứ ba sau Canada và Mexico về sản lượng nhôm thuộc hạng mục thanh, que và hình xuất cảng sang Mỹ.
VOA ghi rằng Bộ Thương mại Mỹ tháng 12 năm ngoái đã áp thuế nhập cảng mức cao lên các sản phẩm thép của Việt Nam có nguồn gốc từ Trung Quốc sau khi kết luận các sản phẩm này đã lẩn tránh thuế chống bán phá giá và chống trợ cấp của Mỹ.
Mặc dù sản phẩm này được xử lý ở Việt Nam để làm thành thép tôn mạ và thép cán nguội dùng trong xe hơi và thiết bị gia dụng, Bộ Thương mại đồng ý với nhận định của các nhà sản xuất Mỹ rằng tới 90 phần trăm giá trị sản phẩm có nguồn gốc từ Trung Quốc.
Bộ Công thương Việt Nam bác bỏ lập luận này, nói rằng dù thép cán nóng sản xuất tại Trung Quốc nhưng nó đã được Việt Nam xử lý để trở thành thép cán nguội, sau đó tiếp tục xử lý để trở thành tôn mạ nên do đó được coi là một sự “chuyển đổi đáng kể” - một định nghĩa theo quy tắc xuất xứ của WTO mà Việt Nam nói mình đã thỏa mãn.
Thế là VN hăm dọa: Trước khi đề xuất mới nhất của Bộ thương mại Mỹ được công bố, Hiệp hội Thép Việt Nam hồi tháng 1 nói rằng họ sẽ kiến nghị Bộ Công Thương báo cáo Chính phủ xem xét khởi kiện Mỹ ra WTO nếu Mỹ không thay đổi quan điểm trong kết luận cuối cùng, theo trang tin VietnamFinance.