
Các học sinh trường Trung Học Garden Grove tham gia tranh trí xe hoa Rose Parade để đón chào năm mới.
Luật Sư Nguyễn Quốc Lân
Trong khóa họp năm ngoái, Nghị Hội Tiểu Bang California đã thông qua gần 900 điều luật mới mà đã được Thống Đốc Jerry Brown ký phê chuẩn. Các điều luật này ảnh hưởng để đủ mọi thành phần dân cư trong tiểu bang. Sau đây là tóm tắt một số điều luật mà có thể ảnh hưởng đến nhiều thành phần cư dân, trong đó có cư dân gốc Việt.
Luật Lao Động
• Mức lương tối thiểu tại California bắt đầu từ đầu năm 2018 là $10.50 cho hãng xưởng có từ 25 nhân viên trở xuống hay $11.00 cho các hãng xưởng có từ 26 nhân viên trở lên.
• Nhân viên tại các hãng xưởng có từ 20 đến 49 nhân viên được quyền nghĩ không trả lương tới 12 tuần cho cả cha hay mẹ khi có con mới sinh. Nhân viên các hãng có ít nhân viên hơn vẫn không được quyền lợi này. Các hãng có từ 50 nhân viên trở lên đã có những quyền lợi này nhiều năm trước đây.
• Chủ nhân không được quyền hỏi về hồ sơ phạm pháp cho tới khi được chấp thuận nhận việc với điều kiện kiểm chứng lý lịch cá nhân. Các nhân viên chính phủ đã được hưởng quyền lợi này từ trước đây.
• Chủ nhân cũng không được hỏi về hộ sơ phạm pháp mà không phải là kết án, hay những hồ sơ phạm pháp lúc còn là thiếu niên.
• Chủ nhân không được hỏi về mức lương trước đây khi phỏng vấn tuyển chọn nhân viên.
• Luật bảo vệ nhân viên gốc di dân bao gồm những điều khoản sau đây
o Buộc cơ quan di trú phải có lịnh của tòa mới được quyền vào kiểm soát tại những nơi làm việc hay duyệt xét hồ sơ nhân viên.
o Chủ nhân phải thông báo cho nhân viên biết nếu nhận được thông báo kiểm tra hồ sơ nhân viên của Sở Di Trú hay chính quyền liên bang.
o Chủ nhân không được tái xác nhận tình trạng di trú hay giấy phép được đi làm trừ khi bị bắt buộc theo luật liên bang.
Luật Giao Thông
• Cấm không được xử dụng cần sa khi lái xe. Không nói rõ về mức độ say chất cần sa. Tài xế cũng không được mang chất cần sa có trong xe tương tự như cấm có chai rượu hay bia trong xe.
• Tài xế lái xe hơi có chở khách không được có nồng độ rượu bia quá .04. Nồng độ lái xe say rượu thông thường là .08. Luật mới này nhắm vào các tài xế xe Uber hay Lyft.
• Các tài xế lái xe Uber hay Lyft cũng không được có hồ sơ phạm pháp về tình dục mà đang bị buộc ghi danh hằng năm với sở cảnh sát địa phương.
• Luật mới cấm chơi trò chơi Go Pokemon khi đang lái xe.
• Thẻ được đậu xe ở chỗ cho người khuyết tật sẽ phải duyện lại mỗi hai năm, thay vì như 4 năm như trước đây.
• Người đi bộ vẫn được quyền tiếp tục băng qua đường cho dầu đèn cấm đã sáng lên, miễn sao vẫn còn thời giờ để hoàn tất việc qua đường.
• Sở DMV sẽ thâu thuế tu sửa đường xá dựa trên giá thị trường của chiếc xe khi đăng ký gia hạn ghi danh. Số tiền thuế là $25 cho xe trị giá dưới $5,000; $50 cho xe trị giá từ $5,000 đến $25,000; $100 cho xe trị giá từ $25,000 đến $35,000 ha $150.00 cho xe trị giá từ $35,000 đến $60,000
Di Trú
• Cảnh sát không được hỏi về tình trạng di trú khi bắt giam một người nào. Trại giam tại California chỉ thông báo cho Sở Di Trú chỉ khi nào bị kết án những tội nghiêm trọng.
• Cảnh sát không được quyền bắt giam ai chỉ vì nghi ngờ là di dân bất hợp pháp.
Giáo Dục
• Miễn học phí năm đầu cho các sinh viên theo học năm thứ nhất tại Đại Học Cộng Đồng (Community College)
• Trường học vẫn phải cung cấp phần ăn cho học sinh cho dầu phụ huynh chưa trả tiền vào trương mục trưa của học sinh.
• Trường học trong các khu vực nhà nghèo có thể cung cấp miễn phái các sản phẩm vệ sinh cho phụ nữ
• Các thầy cô hay nhân viên không được mang súng vô trường học cho dầu họ có giấy phép mang súng dấu kín trên người.
Hình Sự
• Thâu hình hay đăng hình ảnh trên các lưới mạng xã hội về những hành động phạm pháp của chính minh có thể là một yếu tố để tăng án phạt;
• Trường học có thể đuổi học các học sinh tham dự uy hiếp các học sinh khác qua hình thức loan truyền các video hay hình ảnh có tính cách tình dục.
• Các phạm nhân đang ở tù trên 60 tuổi và đã thọ án hơn 25 năm có thể được cứu xét thả tự do để giam lỏng tại nhà (parole).
• Tội danh cố ý lây bệnh Aids cho người khác được giảm từ tội đại hình xuống còn tiểu hình.
• Các phạm nhân bị kết án chung thân vì hành động xảy ra lúc còn niên thiếu có thể xin thả tự do sớm nếu đã thọ án hơn 25 năm.
• Luật tấn công tình dục sẽ không có giới hạn thời hạn truy tố thay vì chỉ 10 năm như trước đây.
• Các tội danh liên quan đến bỏ thuốc vào nước uống để gây mê người khác với ý đồ tấn công tình dục có thể bị buộc tội đại hình.
• Trẻ em không bị buộc tội mãi dâm vì các em này thường là nạn nhân của các thành phần tổ chức buôn bán nô lệ về tình dục (human trafficking)
• Tội gây nhiễm máy điện toán để đòi tiền chuộc có thể bị buộc tội.
• Cấm không được hút thuốc hay thuốc hơi bằng pin trong vòng 250 feet nơi các trẻ em chơi thể thao.
Luật Thuê Nhà
• Chủ nhà không được làm áp lực hay dọa đuổi nhà dựa vào tình trạng di trú.
• Chủ nhà trong khu vực có thể bị lụt lội phải thông báo cho người thuê nhà biết về rủi ro này. Những bằng chứng thể hiện trách nhiệm này có thể là việc mua bảo hiểm lụt lội hay các thông báo từ chính phủ.
• Mặc dầu xử dụng chất cần sa là hợp pháp tại California, chủ nhà vẫn có thể cấm người thuê nhà hút hay xử dụng chất cần sa cũng như cấm hút thuốc lá.
• Tiêu chuẩn nhà cho thuê hội đủ điều kiện tối thiểu gồm them các tiêu chuẩn
o Không có chuột hay gián
o Không có mối giường (bed bugs).
Luật Súng Ống
• Khai gian là súng bị mất hay ăn cắp có thể bị kết tội tiểu hình hay cấm làm chủ súng ống trong vòng 10 năm.
• Thủ tục cấp giấy phép mang súng dấu kín trong người (concealed weapon permit) sẽ được thực hiện đồng đều theo tiêu chuẩn tiểu bang, chứ không tùy tiện hay khác biệt theo mỗi quận hạt.
• Các nhân viên công lực hay những người có giấy phép mang súng dấu kính trên người phải giữ súng trong thùng có khóa hay trong cốp xe.
• Đạn dược phải được mua bán tại các cửa hàng có giấy phép mua ban súng đạn trong tiểu bang. Các đạn dược mua qua lưới điện toán cũng phải được giao nhận tại các cửa hàng có giấy phép này.
Đời Sống
• Các tiệm làm đẹp như cắt tóc, làm móng tay hay dưỡng da có thể cho khách hàng uống một ly bia hay rượu vang mà không cần giấy phép phục vụ bia rượu.
• Tại các nơi công cộng, phải có tối thiểu là một trạm thay tả trong phòng vệ sinh của nam và nữ. Như vậy việc thay tả không phải là trách nhiệm độc quyền của phụ nữ nữa.
• Người đi đường có quyền đập kiếng xe để cứu súc vật đang bị nguy hiểm vì nhiệt độ nóng hay lạnh nếu gọi trước với cảnh sát.
• Các cơ sở thương mại hay chính quyền được quyền lưu giữ các loại thuốc chích chống dị ứng mà không cần toa thuốc của bác sĩ.
• Các bác sĩ khi cấp toa thuốc có thể gây nghiện ngập phải kiểm chứng với hệ thống của tiểu bang xem bệnh nhân có mới xin toa thuốc tương tự với bác sĩ khác hay không.
Bầu Cử
• Các phạm nhân đang ngồi tù trong nhà giam của quận hạt vẫn có thể được tham gia bầu cử.
• Cử tri có thể tự chụp phiếu bầu của mình và phổ biến trên các mạng lưới xã hội.
• Phiếu bầu khiếm diện hay bằng bưu điện có thể giao cho ai đem đến thùng phiếu hay bỏ vào thùng bưu điện cũng được.
• Các quận hạt có quyền chấp thuận phuong thức buộc tất cả các cử tri bỏ phiếu bằng bưu điện mà không dung đến phòng bỏ phiếu.