TUNIS - Cách mạng Tunisia, ngòi nổ của phong trào đòi quyền sông đuợc gọi bằng tên “Mùa Xuân Arap” gần 7 năm trước, chưa đem lại tiến bộ đáng kể với khát vọng dân chủ hoá trong quần chúng.
Hàng ngàn thanh niên Tunis quay lưng lại với xứ sở của họ – 1 người trong số này là Anis Amri, thủ phạm trong vụ tấn công chợ Giáng Sinh Berlin.
Thứ 3 tuần này là kỷ niệm năm đầu tiên hành động gây thiệt mạng 12 người, gây thương tích hơn 70 người.
Vụ Amri gây ra thảo luận căng thẳng tại Tunisia về phương cách ứng phó với jihadist từ hải ngoại trở về, có thể là đội viên ISIS hay di dân bị cưỡng bách hồi hươngh từ châu Âu. Cuộc tranh luận ấy đã nhanh chóng lắng xuống vì quan ngại lớn hơn của toàn xã hội, là kinh tế đang khó khăn với 11 triệu người, dù an ninh và kinh tế là tương quan chặt chẽ.
Hồi Tháng 3, trong chuyến công du Tunis, Thủ Tướng Angela Merkel xác nhận ý định tăng tốc hồi hương di dân Tunisia, và sẵn sàng giúp họ tái định cư – bà Merkel và bộ trưởng phát triển dự lễ khánh thành trung tâm tư vấn di trú.
Trung tâm này cũng đuợc giao nhiệm vụ giúp đỡ di dân hồi hương – dịch vụ tư vấn đã tiếp 2000 nguời, nhưng chỉ mới có 600 người trong số này thấy kết quả.
Thực tế là tỉ lệ thất nghiệp tại Tunisia đang là cao – số đo chính thức là 15%.
Trong năm qua, nội tệ dinar của Tunisia mất giá 25% tính theo tiền euro. Thăng bằng mậu dịch xấu đến mức ngân hàng không còn cấp tín dụng nhập cảng, ngoại trừ sản phẩm đuợc xếp hạng là “tối cần”.
Tunisia đang lệ thuộc tài trợ của “tổ chức tiền tệ quốc tế - IMF” với nên hành chính nặng nề nuốt hơn 50% ngân sách quốc gia.
Tài trợ IMF giữa 2016 và 2018 ước luợng là 1 tỉ MK. Nhà báo phương tây xác nhận “Cách Mạng Muà Xuân Arap” với các khẩu hiệu “việc làm – tự do – phẩm giá” không đem lại bao nhiêu phúc lợi cho dân thường.
Họ đang chờ toà bảo hiến đuợc thành lập, dù cơ chế này đuợc dự kiến hoạt động từ 2015. Họ cũng đang chờ bầu cử địa phương, bước đầu của tiến trình tản quyền đã đuợc quy định trong hiến pháp mới. Trong điều kiện sống như thế, số di dân Tunisia tìm cách vuợt biển tới bờ nam châu Âu trong năm 2017 là cao nhất từ “Muà Xuân Arap” – riêng Italy ghi nhận 8000 người, gồm hơn 2/3 là hạng tuổi thanh niên giữa 20 và 30.
Nhiều nguời nói rõ : khi phải chọn giữa chết đói và chết đuối, họ thấy là phải “thử vận may” hơn là bó gối ở nhà không có việc gì làm.