Hôm nay,  

SỨC MẠNH CỦA ĐẠO – Lễ Khánh Thành Dinh Ông Thẻ Số 4

20/04/201700:01:00(Xem: 7743)

SỨC MẠNH CỦA ĐẠO Lễ Khánh Thành Dinh Ông Thẻ Số 4
 

Lê Minh Triết
(Cựu Tù Nhân Phật Giáo Hòa Hảo)

  

          Nghe tin Ông Thẻ số 4 được phép xây cất ngôi thờ tôn nghiêm tôi mừng vô hạn, định sẽ đến tận nơi xem hư thực thế nào. Nhân dịp Lễ kỷ niệm cúng giỗ Đức Cố Quản Cơ Trần Văn Thành ngày 21 – 22 tháng 2 âl năm 2017, ban tổ chức xây cất ngôi tôn nghiêm Ông thẻ số 4 làm lễ khánh thành ngay ngày cúng giỗ nói trên.

 

Từ vùng Cù Lao Ông Chưởng, 6 giờ 30 sáng ngày 21 tháng 2, tôi lên đường chỉ một xe một người thôi; tôi điều khiển xe chạy thẳng một mạch tới đền thờ Ông thẻ số 4 thuộc tỉnh Kiên Giang lúc mới 9 giờ 30. Đáng lẽ tôi phải đến sớm hơn nửa giờ nhưng trên đường bị kẹt xe từ trước chợ cầu số 5 đến gần cầu số 6. 

 blank

Hình 1: Cổng vào Đền Thờ Ông Thẻ số 4 trấn cái Ếm của quân Tàu

 

          Từ chợ cầu số 5 ra dinh Đức Cố Quản vùng Bảy Thưa có khoảng từ hai đến ba ngàn mét, lúc quân binh Gia Nghị rút hết về vùng Bảy Thưa lập chiến khu chống Pháp, Đức Cố Quản đặt tại đây cơ sở đúc chế súng đạn. Cũng vì di tích lịch sử nầy, hằng năm ngày giỗ cúng Ngài, bà con từ các nơi xa gần dồn về dâng hương kính bái, tham quan khu vực đúc chế súng đạn, khiến cho con lộ lớn liên huyện Tri Tôn và Châu Thành An Giang, xe và người bị kẹt cứng như nêm.

 

  Trong khi đó, trên dưới cầu số 5 có hai giao lộ bên nầy bên kia kênh Xáng thẳng ra dinh Đức Cố Quản, xe chạy nối đuôi thế mà không đủ sức rút thưa khách, giống như nước chảy chưa ra được bao nhiêu thì nước khác cứ châm vô hoài, đầy mãi. Xe hơi nhỏ lớn, xe mô tô… Tôi lọt vô vòng có lúc không nhút nhít được; bấy giờ công an địa phương phối hợp với công an giao thông hì hục công tác cho mở đường bằng cách đi dẹp những chiếc xe hai bánh của những chủ nhà đậu sát lề đường. Chiếc xe nào cũng bị đẩy vào trong nhà, những tấm bảng treo sát đường đề tên hiệu tiệm, buôn bán, sửa xe v.v.. có thể khuân vác được thì vác vào nhà, nhờ thế làm trống làn đường nhỏ sát bên trong, xe hai bánh thoát ra được thì xe hơi mới nhút nhít được.

 

          Tôi và những người đi xe không ghé viếng dinh Đức Cố Quản ở Bảy Thưa, thoát được chạy miết về Giồng Cát.

 

          Tưởng cũng nên nói, ngày chánh cúng giỗ Đức Cố Quản là ở vùng nhà láng “Bửu Hương Tự” nhưng tất cả những gì có liên quan đến hành nghiệp của Ngài như vâng lệnh Đức Phật Thầy Tây An đem 4 cây thẻ đi cắm ở 4 góc núi Cấm để trấn ếm cái ếm của quân Tàu thì các dinh Ông thẻ đều tổ chức cúng lớn cùng ngày. Khách lên đường kính bái Ông thẻ số 1, số 2, số 3 cũng thấy đông nghẹt xe người như vậy thôi.

 

          Lịch sử dân tộc Việt Nam có ghi: Đức Cố Quản là một tướng tài chống giặc Pháp, trung với nước, hiếu với dân. Khi đất nước bị rơi vào tay giặc, Ngài không chịu buông súng đầu hàng, kéo binh vào vùng Láng Linh, Bảy Thưa nơi rừng rậm sình lầy ém quân chờ thời cơ phục quốc. Thêm một điều, dân đi cúng bái kể cả Ban tổ chức đều là người đạo Bửu Sơn Kỳ Hương và Phật Giáo Hòa Hảo, thức ăn đãi khách hành hương đều nấu chay. Ta có thể đặt câu hỏi không? Tại sao người đạo trường chay lại đi thờ cúng một vị tướng quân đánh giặc cứu nước?

 

          Là một vị tướng lãnh, nhưng Đức Cố Quản đã quy y với đạo Bửu Sơn Kỳ Hương, là một trong 12 Đại đệ tử của Đức Phật Thầy Tây An. Theo quyển “Thất Sơn Mầu Nhiệm” của hai Ông Dật Sĩ và Nguyễn văn Hầu, thì cụ Quản cơ Trần văn Thành quy y với Đức Phật Thầy rất sớm, lúc Phật Thầy đang phát phù trị bệnh cho bá tánh ở vùng Xẻo Môn. Đức Phật Thầy bận lo trị bệnh cho dân làng, ngài Quản Cơ đến, ở chờ đợi ba ngày Đức Phật Thầy mới kêu cho thọ pháp quy y.

 

          “Khi Đức Phật Thầy bị dời về An Giang, rồi vào núi Sam, Ngài thu xếp nhà cửa và giao hết ruộng vườn (hầu hết đất ở làng Bình Thạnh Đông hồi ấy là của Ngài) lại cho Nguyễn văn Dõng (tục gọi là ông Tham Dõng) là người thân tộc rồi bỏ làng ra đi, theo đường đạo hạnh.

 

          Có lúc Đức Cố Quản đem cả gia cư lên núi Doi, và về sau Ngài được Đức Phật Thầy giao cho trọng trách đi cắm bốn cây thẻ quanh vùng Thất Sơn, cùng trở về coi sóc trại ruộng Bửu Hương Các ở Láng Linh.

 

          Trên đường hành đạo, có thể nói Ngài đạo đức rất cao siêu, có được nhiều bí pháp chân truyền của Đức Phật Thầy truyền dạy. Cái áo lá dà và một cây cờ dà mà lúc nào người ta cũng thấy Ngài không rời xa, ấy là những bảo vật mà Ngài đã được Đức Phật Thầy huệ tứ trong khi sắp dấn thân vào vòng tên đạn để phục vụ cho nước, cho dân vậy”.

 

          Sách xưa có câu “Sanh vi tướng, tử vi thần” (sống làm Tướng, thác thành Thần). Đức Cố Quản lúc sanh tiền làm Tướng, nên khi thác thành Thần là đương nhiên.  Đất nước Viết Nam có biết bao là tướng là thần, ta thấy rõ ràng lễ cúng các vị thần khác, về hình thức không giống như ngài Đức Cố Quản… Từ ý thức đó, người dân có đạo đến cúng bái Ngài với sự kính trọng một bậc tu hành, đệ tử Đức Phật Thầy Tây An, cúng đãi ăn toàn là món chay như cúng một vị chơn sư đắc đạo.

          Nơi Dinh Ông Thẻ số 4 được giống như ở giữa đồng mọc lên một đền thờ. Đền thờ không rộng lắm, trong đó thờ 3 ngôi: Ngôi tổ Hùng Vương, ngôi Quan Thượng Đẳng Đại Thần Nguyễn Trung Trực, ngôi thờ Quan Thẻ số 4. Bài vị đặt trước ngôi thờ đề vậy nhưng khi đọc tiểu sử thì nói ròng về sự nghiệp chống Pháp của Đức Cố Quản.

 

Hôm nay các nhà mạnh thường quân trong đạo đã tự động chở vật liệu tới để dựng lên những căn rạp tiền chế với bàn ghế, gạo, rau trái, nước tương, tàu hủ, bếp lò đầy đủ. Thật là trăm ngàn khó khăn đối với các vị từ xa đến dựng trại đãi cơm miễn phí. Như trại cơm của ông sáu Nhiều, phải hai, ba chiếc xe tải mới chở đủ đồ chuyên dùng.

 

Đền thờ Quan thẻ số 4 ở giữa đồng xa, ước chừng 10 cây số xe tải không thể đi được, phải đậu ngoài đường kênh T4 cho nhiều chiếc trẹt len vào. Một đội ngũ sức lực vác đồ từ trên xe tải xuống trẹt chạy hết kênh xuôi qua kênh ngang đoạn xa xa trẹt ghé lại, đội ngũ sức lực nói trên vác hết đồ đạc dưới các trẹt lên chất trên xe máy cày chạy khoảng một cây số nữa mới tới điểm nấu ăn. Thiệt là năm ngăn bảy nắp, nếu không phải có tấm lòng vàng với đạo, với Đức Cố Quản, một ngăn một nắp cũng không làm nỗi chứ đừng nói chi là năm ngăn bảy nắp, chịu cực chịu khổ như vậy. 

 blank

Hình 2: Không còn chỗ đâu xe nên phải đậu ngoài đồng sình lầy

 

          Đối diện phía trước đền thờ có một khu vườn rộng trồng xoài và dừa, xe ai đến trước thì được đậu trong vườn có bóng cây che mát mẻ, đến như tôi về sau chịu phiền đậu xe ngoài khu đất rạ sình lầy.

 

          Nhìn đền thờ tôi vui mừng cảm động muốn ứa nước mắt. Nhớ lại năm 2003 tính đến nay 2017 thời gian trải dài đến 14 năm. Thuở đó đất địa ở đây chưa có đường đi, đồng cỏ hoang vu, vì muốn tìm hiểu những điều chỉ nghe nói, chúng tôi vài người rủ nhau tìm Ông thẻ số 4, đi thí tới đâu thì tới. Lần đó may mắn gặp quý bà con ở địa phương tốt bụng, đưa chúng tôi từ con kênh T4 vào khu vực Giồng Cát bằng chiếc tắc ráng. Nhưng chỗ Ông thẻ số 4 đâu phải cập bờ xáng kênh ngang, chúng tôi phải lội thí lên đất hoang lâm chưa ruộng lúa khoảng tương đối một cây số; có khi đi trên sình lún, có lúc lội nước tới gối, tới háng.

 

Mệt mỏi lắm chúng tôi mới lên được Giồng Cát, nơi gọi Ông thẻ số 4, lúc đó chỉ là một nền đất trống chưa có cây Bồ Đề trước sân như hiện giờ. Chỗ để lư hương đặng cúng bái thì lư hương đã bị kẻ ác đến đập bể, liệng thành một đống vụn, tôi ước chừng, nếu lấy thúng giạ hốt đựng chắc phải hai thúng đầy. Bên cạnh có mấy tấm thiếc nằm ngổn ngang đen đúa với một đống tro than, có những khúc cây cột bị lửa đốt tách văng ra ngoài vùng cháy còn lại làm chứng.

          Sau nầy tôi hỏi thăm một số đồng đạo có đến đây trước tôi, về tình trạng đập lư hương, đốt nhà thờ, họ nói: không biết ai đâu chơi ác, từ nhiều năm qua, bà con có đạo, biết sự tích Ông thẻ, xứ Giồng Cát là nơi Đức Cố Quản vâng lệnh Đức Phật Thầy Tây An đến đây cắm Ông thẻ số 4. Bà con mang nhang đèn lư hương đến lập nơi thờ cúng. Họ đặt lư hương, thắp nhang cúng rồi về thì vài hôm sau có số người khác len lỏi vào lễ bái. Họ nói vượt khoảng 7 cây số đường đồng đến cúng bái thì chiếc lư hương của người mua mấy ngày trước đã bị đập bể manh mún. Thấy vậy người ta vẫn tiếp tục mua lư hương mới rồi cũng bị đập nữa. Đập mua, đập mua… cái cảnh kẻ sắm để cúng bái, người phá hoại nơi thờ phượng cứ tiếp tục mấy mươi năm , nhưng người biết đạo luôn kiên trì vẫn sắm cái mới và tiếp tục cúng viếng.  

 

          Nhà để thờ, cũng không biết bao nhiêu lần quân ác đến đốt. Tôi được vài người địa phương cho biết, cách nay khoảng hai hay ba năm, tại nơi nhà thờ bị đốt, con trai của ông chủ đất cưới vợ, cho cất nhà ở riêng, một căn nhà gỗ tạp sơ sài, vách dừng và lợp toàn bằng lá dừa nước. Cất xong, đôi vợ chồng trẻ ấy mang đồ đến ở thì suốt đêm họ đều không chợp mắt vì thấy các binh tướng rần rộ ngoài sân, trong nhà, có một vị quan lớn kêu đôi vợ chồng trẻ dời đi chỗ khác mà ở. Sáng lại, sau một đêm kinh hoàng, đôi vợ chồng trẻ nầy cuốn gói. Nhà trống, ông chủ đất kêu cho đồng đạo trưng dụng làm chỗ thờ phượng. Sau khi lập bàn thờ lên để cúng bái thì không bao lâu cũng bị đốt.

 

          Thấy chuyện cứ bị đập phá như vậy mãi, đồng đạo cũng có đôi người đứng ra xin phép với chánh quyền địa phương, nhưng phía nhà nước không ký nhận. Vài năm trở lại đây, có tin rằng muốn cất ngôi thờ với chính danh là không được, đề nghị phối hợp với BTS / PGHH địa phương, cất ngôi thờ Ông thẻ trá hình, ngoài dựng bảng BTS đỡ đầu về mặt pháp lý, còn bên trong thì coi đây là đền thờ Ông thẻ số 4, bá tánh tới với thâm tâm kính bái di tích không bị khó khăn về mặt an ninh. Đây chỉ là hướng giải pháp tạm thời cho những người có tâm nôn nóng, nhưng rốt cuộc giải pháp không khả thi vì qua thăm dò ý kiến của bà con đồng đạo các nơi phần nhiều không đồng ý sự vay mượn như vậy, phải có một đền thờ danh chánh ngôn thuận.  

 

          Từ đó trong đạo âm thầm lựa người đứng mũi chịu sào cử đến cơ quan nhà nước có thẩm quyền xin phép xây cất ngôi thờ Ông thẻ số 4, nhờ vận động bền bỉ việc xin phép mới được kết quả như ngày hôm nay.

 

Cuộc lễ cúng đền thờ Ông thẻ số 4 năm đầu tiên khá huy hoàng tráng lệ, có quý vị cơ quan nhà nước tham dự, nhiều công an đến giữ trật tự an ninh cho bà con dự lễ giữa cánh đồng vắng vẻ nầy.
 

          Từ khởi sự bị đập bể lư hương đến đốt nhà thờ, nếu tính ra thì chắc là nhiều năm nhiều vụ việc lắm. Đến nay, những vị xưa cố theo đuổi mục đích tín ngưỡng, nhiều lần mua lư hương, sắm nhang đèn, cất lại những nhà thờ bị đốt, không biết giờ đây ai còn ai mất. Nếu còn, nhìn thấy ngôi thờ khang trang chắc quý vị mừng lắm. Những vị đã chết thiêng chắc cũng thấy được sự nhiệm mầu của tôn giáo, sắp đặt qua sức kiên trì của nhà đạo, tín đồ; quý vị đã xây lên viên gạch đầu tiên để cho người đến sau tiếp tục chất lên thành.

 

          Tôi cúi mình trước Ban tổ chức xây cất đền thờ, Ban tổ chức cuộc lễ, Ban tổ chức đãi ăn và quý nhân viên phục vụ cho tổ chức xây cất, tổ chức cuộc lễ, tổ chức đãi ăn, nhờ quý vị làm hết sức mình mới có sự thành công rực rỡ thế nầy. Tôi là một trong số người đến vùng địa linh nầy hồi thuở hàn vi như đã nói trên, xin đại diện những anh, chị, em của thời xa xưa ấy, chân thành bày tỏ lòng biết ơn của chúng tôi đến tất cả quý vị.

 

LÊ MINH TRIẾT (25/3/2017)



Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Chuyện “Ngưng bắn…” kể cho độc giả Bloomington ngày ấy, đã là chuyện quá khứ. 30 tháng Tư năm sau, cuộc chiến trên đất Việt tàn. Chủ nghĩa Cộng sản, nguyên nhân của nạn binh đao, dìm quê hương tôi trong biển máu hàng thập kỷ, cuối cùng đã hưởng hết 70 năm tuổi thọ. Tưởng chuyện đau thương trong một ngày ngưng bắn của gia đình, vì sự an toàn, phúc lợi của loài người, phải trở thành cổ tích. Vậy mà hôm nay, trong thời đại này, chuyện buồn chiến tranh của tôi đang tái diễn...
Mười năm, 20 năm, và nhiều hơn nữa, khi lịch sử kể lại buổi chuyển giao quyền lực hứa hẹn một triều đại hỗn loạn của nước Mỹ, thì người ta sẽ nhớ ngay đến một người đã không xuất hiện, đó là cựu Đệ Nhất Phu Nhân Michelle Obama.
Chiến tranh là chết chóc, tàn phá và mất mát! Có những cuộc chiến tranh vệ quốc mang ý nghĩa sống còn của một dân tộc. Có những cuộc chiến tranh xâm lược để thỏa mãn mộng bá quyền của một chế độ hay một bạo chúa. Có những cuộc chiến tranh ủy nhiệm giữa hai chủ nghĩa, hai ý thức hệ chỉ biến cả dân tộc thành một lò lửa hận thù “nồi da xáo thịt.” Trường hợp sau cùng là bi kịch thống thiết mà dân tộc Việt Nam đã gánh chịu! Hệ lụy của bi kịch đó mãi đến nay, sau 50 năm vẫn chưa giải kết được. Sau ngày 30 tháng 4 năm 1975, một nữ chiến binh cộng sản miền Bắc có tên là Dương Thu Hương khi vào được Sài Gòn và chứng kiến cảnh nguy nga tráng lệ của Hòn Ngọc Viễn Đông thời bấy giờ đã ngồi bệch xuống đường phố Sài Gòn và khóc nức nở, “khóc như cha chết.” Bà khóc “…vì cảm thấy cuộc chiến tranh là trò đùa của lịch sử, toàn bộ năng lượng của một dân tộc dồn vào sự phi lý, và đội quân thắng trận thuộc về một thể chế man rợ. Tôi cảm thấy tuổi trẻ của tôi mất đi một cách oan uổng ...
Ngày 30 tháng 4 năm 2025 là một ngày có ý nghĩa vô cùng quan trọng trong lịch sử Việt Nam đương đại, cũng là dịp để chúng ta cùng nhau hồi tưởng về ngày 30 tháng 4 năm 1975 và những gì mà dân tộc đã sống trong 50 năm qua. Ngày 30 tháng 4 năm 1975 đã kết thúc chiến tranh và đáng lẽ phải mở ra một vận hội mới huy hoàng cho đất nước: hoà bình, thống nhất và tái thiết hậu chiến với tinh thần hoà giải và hoà hợp dân tộc. Nhưng thực tế đã đánh tan bao ước vọng chân thành của những người dân muốn có một chỗ đứng trong lòng dân tộc.
Điều thú vị nhất của nghề làm báo là luôn có sự mới lạ. Ngày nào cũng có chuyện mới, không nhàm chán, nhưng đôi khi cũng kẹt, vì bí đề tài. Người viết, người vẽ, mỗi khi băn khoăn tìm đề tài, cách tiện nhất là hỏi đồng nghiệp. Ngày 26 tháng 3, 1975, hoạ sĩ Ngọc Dũng (Nguyễn Ngọc Dũng: 1931-2000), người dùng bút hiệu TUÝT, ký trên các biếm hoạ hàng ngày trên trang 3 Chính Luận, gặp người viết tại toà soạn, hỏi: “Bí quá ông ơi, vẽ cái gì bây giờ?”
Sau ngày nhậm chức, Tổng thống Donald Trump đã ban hành hàng loạt sắc lệnh hành pháp và bị một số tòa án tiểu bang chống đối và hiện nay có hơn 120 vụ tranh tụng đang được xúc tiến. Trump cũng đã phản ứng bằng những lời lẽ thoá mạ giới thẩm phán và không thực thi một số phán quyết của tòa án. Nghiêm trọng hơn, Trump ngày càng muốn mở rộng quyền kiểm soát hoạt động của các công ty luật và công tố viên nghiêm nhặt hơn. Trong khi các sáng kiến lập pháp của Quốc hội hầu như hoàn toàn bị tê liệt vì Trump khống chế toàn diện, thì các cuộc tranh quyền của Hành pháp với Tư pháp đã khởi đầu. Nhưng Trump còn liên tục mở rộng quyền lực đến mức độ nào và liệu cơ quan Tư pháp có thể đưa Trump trở lại vị trí hiến định không, nếu không, thì nền dân chủ Mỹ sẽ lâm nguy, đó là vấn đề.
Khi Bạch Ốc công bố công thức tính thuế lên các quốc gia với các thang thuế khác nhau, người ta nhận ra đó chỉ là một một phép tính toán học căn bản, chẳng liên quan đến kinh tế học hay mậu dịch lẫn các dữ liệu thực tế nào cả. Chúng chỉ là những số liệu vô nghĩa và phi lý. Việt Nam không đánh thuế hàng Mỹ đến 90% và đảo hoang của những chú chim cánh cụt có liên quan gì đến giao thương. Điều này thể hiện một đối sách vội vã, tự phụ và đầy cảm tính, cá nhân của Donald Trump nhằm tạo áp lực lên thế giới, buộc các nước tái cân bằng mậu dịch với Mỹ hơn là dựa trên nền tảng giao thương truyền thống qua các hiệp ước và định chế quốc tế. Hoặc nhỏ nhặt hơn, để trả thù những gì đã xảy ra trong quá khứ: Trump ra lệnh áp thuế cả những vật phẩm tâm linh từ Vatican đưa sang Mỹ như một thái độ với những gì đức Giáo Hoàng Francis từng bày tỏ.
Tổng thống Donald Trump vào hôm qua đã đột ngột đảo ngược kế hoạch áp thuế quan toàn diện bằng cách tạm dừng trong 90 ngày. Chỉ một ngày trước đó đại diện thương mại của Trump đã đến Quốc Hội ca ngợi những lợi ích của thuế quan. Tuần trước chính Trump đã khẳng định "CHÍNH SÁCH CỦA TÔI SẼ KHÔNG BAO GIỜ THAY ĐỔI". Nhưng Trump đã chịu nhiều áp lực từ những nhân vật Cộng Hòa khác, các giám đốc điều hành doanh nghiệp và thậm chí cả những người bạn thân thiết, đã phải tạm ngừng kế hoạch thuế quan, chỉ duy trì thuế căn bản (baseline tariff) 10% đối với tất cả những đối tác thương mại.
Trật tự thế giới là một vấn đề về mức độ: nó thay đổi theo thời gian, tùy thuộc vào các yếu tố công nghệ, chính trị, xã hội và ý thức hệ mà nó có thể ảnh hưởng đến sự phân phối quyền lực trong toàn cầu và ảnh hưởng đến các chuẩn mực. Nó có thể bị thay đổi một cách triệt để bởi các xu hướng lịch sử rộng lớn hơn và những sai lầm của một cường quốc. Sau khi Bức tường Berlin sụp đổ vào năm 1989, và gần một năm trước khi Liên Xô sụp đổ vào cuối năm 1991, Tổng thống Mỹ George H.W. Bush đã tuyên bố về một "trật tự thế giới mới". Hiện nay, chỉ hai tháng sau nhiệm kỳ tổng thống thứ hai của Donald Trump, Kaja Kallas, nhà ngoại giao hàng đầu của Liên minh châu Âu, đã tuyên bố rằng "trật tự quốc tế đang trải qua những thay đổi ở mức độ chưa từng thấy kể từ năm 1945". Nhưng "trật tự thế giới" là gì và nó được duy trì hoặc phá vỡ như thế nào?
Hãy bắt đầu niềm tin này với câu nói của John Kelly, tướng thủy quân lục chiến hồi hưu, cựu Bộ trưởng Nội an, cựu chánh văn phòng của Donald Trump (2018): “Người phát điên vì quyền lực là mối đe dọa chết người đối với nền dân chủ.” Ông phát biểu câu này tại một hội nghị chuyên đề về nền Dân chủ ở Mount Vernon vào tháng 11/2024, ngay tại ngôi nhà của George Washington, vị tổng thống đầu tiên, người mở ra con đường cho nền dân chủ và tự do của Hoa Kỳ. Không đùa đâu! Tướng Kelly muốn nói, những người phát điên vì quyền lực ấy có thể giữ các chức danh khác nhau, thậm chí là Tổng Thống, nhưng trong thâm tâm họ là bạo chúa, và tất cả các bạo chúa đều có cùng một đặc điểm: Họ không bao giờ tự nguyện nhượng quyền lực.
NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.