Hôm nay,  

Cách mạng trên smartphone, Facebook, Youtube, Twitter

27/11/201607:38:00(Xem: 4030)
Cách mạng trên smartphone, Facebook, Youtube, Twitter
 
Đoàn Hưng Quốc

 

Donald Trump thắng cử một phần không ít nhờ vào Twitter.

Phong trào dân túy (populism) tại Hoa Kỳ phát triển nhanh khi tin tức trên Facebook lan tràn nhanh chóng hơn những luồng thông tin truyền thống như New York Times, CNN, USA Today, v.v…
 

Ngược lại, hai ông Tập Cận Bình và Putin một mặt kiểm soát các mạng xã hội, đồng thời sử dụng hệ thống tuyên truyền quy mô để khích động dân tộc chủ nghĩa, cuối cùng lại khai thác chính các mạng xã hội nhằm cô lập phong trào dân chủ trong nước và loan truyền tin tức sai lệch ra nước ngoài.
 

Youtube khởi động phong trào Cách mạng Hoa nhài với khúc phim người tự thiêu ở Tunisia. Facebook đóng vai trò quan trọng khi huy động quần chúng tham gia cuộc cách mạng tại Ai Cập. Nhưng hiện chính ISIS - chớ không phải phong trào dân chủ - lại thắng trên mặt trận tuyên truyền trong thế giới Hồi giáo qua Facebook và Youtube.

Phong trào Maidan dùng smartphone để liên lạc và lật đổ nhà nước thân Nga tại Ukraine năm 2014. Nhưng tại Thổ Nhĩ Kỳ năm 2016 cánh thân nhà độc tài Erdogan dùng smartphone để huy động quần chúng dập tắt cuộc cách mạng của quân đội.
 

Chưa đầy 10 năm nhưng sự xuất hiện của điện thoại thông minh, Facebook, Youtube và Twitter đã có tầm ảnh đến mức quyết định lên lịch sử nhân loại. Thông tin khó bị bưng bít vì các mạng xã hội đến trực tiếp với quần chúng. Nhưng hiện tượng tâm lý cho thấy khi thông tin tràn ngập thì người nghe chỉ gạn lọc những gì mà mình muốn nghe. Thí dụ dễ hiểu là những ai trong nước ghét Việt kiều chỉ trao đổi cho nhau tin tức ở bên Mỹ bị hắt hủi nên thèm khát trở về quê hương; còn bên ngoài chống Cộng chỉ lan truyền những hình ảnh đàn áp, tham nhũng, bất công; tin tức và hình ảnh tràn ngập nhưng mỗi người vẫn tự gạn lọc thông tin phù hợp với quan điểm của họ.

Không ai biết rõ ở lớp tuổi nào các định kiến được thành hình từ trong gia đình, học đường hay xã hội. Một số có thể thay đổi quan điểm, nhưng đa số khăng khăng theo thành kiến; một thiểu số còn trở nên cực đoan hóa.
 

Tại các nước đang mở mang thì trừ Nga và Trung Quốc các mạng xã hội đang thắng tuyên truyền của nhà nước. Nhưng ở Âu-Mỹ cuộc chạy đua giữa thông tin trên mạng xã hội và những cơ quan truyền thông “trung thực”, “chiều sâu” của Tây phương xảy ra quyết liệt vì chưa ai dám kết luận liệu hai luồng thông tin này bổ sung hay lung lạc nền dân chủ. Riêng Tổng thống tân cử Donald Trump tiếp tục dùng Twitter để đến trực tiếp với phong trào dân túy (populist) mà không qua gạn lọc của giới tinh hoa (elite và politically correct) vốn kiểm soát truyền thông.
 

Điều đáng quan tâm khi Tây phương với các định chế, truyền thống dân chủ và dân trí cao nhưng vẫn chao đảo với mạng xã hội thì tại các nước đang phát triển thách thức xây dựng nền dân chủ càng trở nên khó khăn. Quan điểm truyền thống là sự thật sẽ chiến thắng bưng bít và độc tài, nhưng các mạng xã hội tạo ra nhiều góc sự thật (multiple realities) khích động và cách ly nhiều thành phần trong xã hội.
 

Việt Nam hiện chưa thiết lập hệ thống tường lửa tinh vi và đội ngũ dư luận viên trình độ cao như ở Trung Quốc và Nga. Nhưng điều này không đồng nghĩa với nhà cầm quyền không đủ khả năng vì nếu muốn vẫn dễ dàng được Nga-Hoa trang bị công cụ và giảng dạy kinh nghiệm. Lý do có thể vì Việt Nam muốn hội nhập với Tây phương nên không dựng bức màn sắt thông tin; Đảng Cộng sản cũng không thể khích động tinh thần dân tộc như Putin và họ Tập vì quần chúng sẽ chống Tàu; tuy nhiên ngày nào đó nhà cầm quyền vẫn có thể chuyển hướng tùy theo cách phân tích thiệt hơn.

 

 

 



Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Đến giữa tháng 3 năm nay, hầu hết chúng ta đều thấy rõ, Donald Trump sẽ là ứng cử viên tổng thống của đảng Cộng Hòa và Joe Biden là ứng cử viên tổng thống của Democrat. Ngoại trừ vấn đề đột ngột về sức khỏe hoặc tử vong, có lẽ sẽ không có thay đổi ngôi vị của hai ứng cử viên này. Hai lão ông suýt soát tuổi đời, cả hai bộ não đang đà thối hóa, cả hai khả năng quyết định đều đáng nghi ngờ. Hoa Kỳ nổi tiếng là đất nước của những người trẻ, đang phải chọn lựa một trong hai lão ông làm người lãnh đạo, chẳng phải là điều thiếu phù hợp hay sao? Trong lẽ bình thường để bù đắp sức nặng của tuổi tác, con đường đua tranh vào Tòa Bạch Ốc, cần phải có hai vị ứng cử viên phó tổng thống trẻ tuổi, được đa số ủng hộ, vì cơ hội khá lớn phải thay thế tổng thống trong nhiệm kỳ có thể xảy ra. Hơn nữa, sẽ là ứng cử viên tổng thống sau khi lão ông hết thời hạn bốn năm. Vị trí và vai trò của nhân vật phó này sẽ vô cùng quan trọng trong lần tranh cử 2024.
Không phải “học” mà là bắt, là tóm đầu, là tống cổ vào nhà giam: khi cân bằng quyền lực ở Hà Nội xáo trộn với tiền chấn rung chuyển tận Amsterdam thì cái khẩu hiệu quen thuộc của Vladimir Lenin ngày nào cũng phải được cập nhật. Không còn “Học, học nữa, học mãi” mà, táo tợn hơn, hệ thống quyền lực đang giỡn mặt Lenin: “Bắt, bắt nữa, bắt mãi”.
Câu chuyện kể từ xa xưa, rất xa xưa, là từ thời đức Phật còn tại thế: Có một người Bà La Môn rất giầu có và rất quyền thế, ông thích đi săn bắn thú vật trong rừng hay chim muông trên trời. Một hôm đó, ông bắn được một con thiên nga to đẹp đang bay vi vút trong bầu trời cao xanh bát ngát thăm thẳm trên kia. Con thiên nga vô cùng đẹp bị trúng đạn, rơi xuống đất, đau đớn giẫy và chết. Ông liền chạy tới lượm thành quả của ông và xách xác con thiên nga lộng lẫy về cho gia nhân làm thịt, làm một bữa nhậu, có lẽ.
Dù đã từ trần từ lâu, Võ Văn Kiệt vẫn được người đời nhắc đến do một câu nói khá cận nhân tình: “Nhiều sự kiện khi nhắc lại, có hàng triệu người vui mà cũng có hàng triệu người buồn”. Tôi vốn tính hiếu chiến (và hiếu thắng) nên lại tâm đắc với ông T.T này bởi một câu nói khác: “Chúng tôi tự hào đã đánh thắng ba đế quốc to”. Dù chỉ ngắn gọn thế thôi nhưng cũng đủ cho người nghe hiểu rằng Việt Nam là một cường quốc, chứ “không phải dạng vừa” đâu đấy!
Lý do ông Thưởng, ngôi sao sáng mới 54 tuổi bị thanh trừng không được công khai. Tuy nhiên, theo báo cáo của Uỷ ban Kiểm tra Trung ương và các cơ quan chức năng, thì ông Võ Văn Thưởng “đã vi phạm Quy định về những điều đảng viên không được làm...
Cứ theo như lời của giáo sư Nguyễn Văn Lục thì T.T. Thích Trí Quang là tác giả của câu nói (“Cộng Sản nó giết mình hôm nay, mai nó mang vòng hoa đến phúng điếu!”) thượng dẫn. Tôi nghe mà bán tin bán nghi vì nếu sự thực đúng y như vậy thì hoa hòe ở Việt Nam phải trồng bao nhiêu mới đủ, hả Trời?
Đảng CSVN tự khoe là “ niềm tin hiện thực hóa khát vọng phát triển đất nước phồn vinh, hạnh phúc“của nhân dân, nhưng sau 94 năm có mặt trên đất nước, thực tế đã chứng minh đảng đã cướp mất tự do của dân tộc, và là lực cản của tiến bộ...
Khi Kim Dung gặp Ian Fleming cả hai đều hớn hở, tay bắt mặt mừng và hể hả mà rằng: “Chúng ta đã chia nhau độc giả của toàn thể thế giới”. Câu nói nghe tuy có hơi cường điệu (và hợm hĩnh) nhưng sự hỉ hả của họ không phải là không có lý do. Số lượng sách in và số tiền tác quyền hậu hĩ của hai ông, chắc chắn, vượt rất xa rất nhiều những cây viết lừng lẫy cùng thời. Ian Fleming đã qua đời vào năm 1964 nhưng James Bond vẫn sống mãi trong… sự nghiệp của giới làm phim và trong… lòng quần chúng. Tương tự, nhân vật trong chuyện kiếm hiệp của Kim Dung sẽ tiếp tục là những “chiếc bóng đậm màu” trong tâm tư của vô số con người, nhất là người Việt.
Trong tháng Hai vừa qua, cái chết đau thương, lẫm liệt của nhà đối kháng người Nga Alexei Navalny trong tù đã gây sầu thảm, phẫn nộ cho toàn cộng đồng tiến bộ nhân loại. Đối với người Việt Nam tiến bộ, nỗi đau lại càng sâu thêm khi trong ngày cuối cùng của tháng Hai, ngày 29, nhà cầm quyền độc tài Hà Nội bắt đi cùng lúc hai nhà đấu tranh kiên cường...
Ít lâu nay, vấn đề “bảo vệ an ninh quốc gia” được nói nhiều ở Việt Nam, nhưng có phải vì tổ quốc lâm nguy, hay đảng muốn được bảo vệ để tồn tại?
NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.