Hôm nay,  

Trang Sử Việt: Nguyễn Du

15/01/201600:01:00(Xem: 4279)
(Lời tâm tình: Bài viết về “Sử Việt” chỉ khái quát, không đi sâu từng chi tiết của mỗi nhân vật. Cuối mỗi bài viết, phần “Thiết nghĩ” nếu có chỉ là góp ý của tác giả, không ngoài mục đích làm sáng tỏ thêm về nội dung đã biên soạn. Trang Sử Việt luôn mong mỏi nhúm nhen tình tự dân tộc, niềm yêu thương quê hương và giữ gìn Việt ngữ cùng văn hóa Việt. Trang Sử Việt đăng trên Vietbao Online thứ Ba và thứ Sáu hằng tuần).
________________ 
                                                                  NGUYỄN DU
                                                                  (1766 - 1820)
.
Nguyễn Du quê Hà Tĩnh, là một “Đại thi hào dân tộc”. Hiệu Thanh Hiên, biệt hiệu Hồng Sơn Liệp Hộ, tự Tố Như. Khi 12 tuổi, ông bị mồ côi cả cha lẫn mẹ, phải sống với người anh là Nguyễn Khản. Ông mài miệt học tập, thơ văn rất lỗi lạc. Tổ tiên của ông đời đời làm quan cho nhà Lê nên ông không muốn ra làm quan cho triều đại Tây Sơn, ông ngao du trên 99 ngọn núi Hồng Lĩnh ở Nghệ-Tĩnh. 
.
  Năm 1802, vua Gia Long đã cho người mời mọc ông đôi lần, lúc ấy ông 37 tuổi, ông ngại bị quở trách nên ra làm quan cho triều Nguyễn, lúc đầu ông giữ chức tri huyện Phù Dung rồi Tri phủ Thường Tín. Năm 1805, thăng hàm Học sĩ Điện Đông các, rồi thăng Cần chánh điện Đại học sĩ. Năm 1813, ông làm chánh sứ sang Tàu, một vị quan Tàu đưa ông đến thăm một xưởng chế tạo đồ sứ, chuyên bán sang Việt Nam. Khi xem một số đĩa có vẽ cảnh mai và hạc, quan Tàu nhờ ông cho một câu thơ để làm kỷ niệm. Tố Như liền cầm bút nhúng vào men xanh viết ngay câu thơ bằng chữ Nôm:
     Nghêu ngao vui thú yên hà
Mai là bạn cũ, hạc là người thân
 .
     Năm 1820, vua cử ông đi sứ nữa, chưa kịp đi thì ông mất.  
     Các tác phẩm chính của ông: 
- Chữ Hán: Thanh Hiên thi tập, Bắc hành tạp lục, Nam trung tập ngâm, Lê quí ký sự.
 - Chữ Nôm: Văn chiêu hồn (Văn tế thập loại chúng sinh). 
Truyện Kiều (Kim Vân Kiều hay Đoạn Trường Tân Thanh), Tố Như đã chuyển dịch cuốn tiểu thuyết “Truyện Kim Vân Kiều” của Thanh Tâm Tài Nhân, thành truyện thơ theo thể lục bát dài 3.254 câu, nói về “tài và mệnh”. Nội dung truyện Kiều đề cao hiếu hạnh, đạo đức. Truyện Kiều là một áng văn  phong phú, từ người bình dân đến người trí thức đều thích thú vì sâu sắc lại dễ hiểu. Truyện Kiều đã được dịch ra nhiều thứ tiếng: Nhật (1949), Tiệp Khắc (1957), Tàu (1959), Pháp (1961), Anh (1963), Đức, Tây Ban Nha, Thuỵ Điển...   
.
Tố Như tiên sinh, chẳng những là một đại văn hào của Việt Nam, mà tổ chức khoa học và văn học thế giới (UNESCO) đã bầu chọn ông là một văn nhân của thế giới vào năm 1965.
.
 *- Thiết nghĩ: Sáng tác của Tố Như tiên sinh không đồ sộ về khối lượng, nhưng lại đặc biệt thấm đượm sâu sắc vào di sản văn học và văn hóa của dân tộc. Vì sao, vì “Truyện Kiều” lời thơ thâm thúy lại hài hòa với mọi tầng lớp quần chúng, nên từ người bình dân đến trí thức đều thích thú! Từ đấy, sáng tạo ra nhiều hình thức nghệ thuật dân gian, như: Ngâm kiều, giảng Kiều, lẩy Kiều, bói Kiều. đố Kiều... 
     Ngày nay truyện kiều còn được phổ nhạc, biểu diễn trên sân khấu... Và có lẽ sau này, trong dân gian sẽ có rất nhiều hình thức về văn học, nghệ thuật khác từ Truyện Kiều. 
Truyện Kiều đã được đồng bào đón nhận nồng nhiệt, có khi lại trở thành vấn đề xã hội, đã gây ra cuộc tranh luận với luận đề “Chánh học và tà thuyết” giữa ông Ngô Đức Kế và ông Phạm Quỳnh, Phạm Quỳnh nói: “Truyện Kiều còn, tiếng ta còn; Tiếng ta còn, nước ta còn”. Truyện Kiều đã thu hút nhiều người của đôi bên cùng bút chiến. Truyện Kiều đã ảnh hưởng đến các bậc vua chúa: Vua Minh Mạng đã đứng ra chủ trì mở văn đàn ngâm vịnh Truyện Kiều. Đến đời vua Tự Đức, nhà vua thường triệu tập các vị khoa bảng trong triều vào Khu Văn Lâu, lập văn đàn ngâm vịnh Truyện Kiều.
.
Ngày nay, tên một số nhân vật trong Truyện Kiều, đã ứng dụng vào đời sống với ý ám chỉ đồng loại:
 - Lầu xanh: nơi chứa gái mại dâm.
 - Tú Bà: chỉ người phụ nữ môi giới, chứa chấp gái mại dâm.
 - Sở Khanh: chỉ những người đàn ông phụ tình.
 - Hoạn Thư: chỉ người đàn bà có máu ghen thái quá.
.
Trong thơ thường có nhạc, thơ của Tố Như chẳng những có nhạc mà còn ẩn chứa cả hoạ. Trong câu thơ tả mùa xuân của tiên sinh, đã vẽ nên bức tranh mùa xuân rực rỡ: 
“Cỏ non xanh tận chân trời
Cành lê trắng điểm một vài bông hoa”.
.
Cảm mộ: Tố  Như
.
Tố Như, danh lợi chẳng mơ màng! 
Vâng lệnh vua mời, giữ chức quan!
Phong phú văn thơ, thâm thúy nghĩa
Truyện Kiều, mến mộ khắp dân gian!
.
Nguyễn Lộc Yên  

.
.

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
“Ý thức xã hội mới Việt Nam “là toàn bộ những tư tưởng, quan điểm, những tình cảm, tâm trạng, truyền thống tốt đẹp, v.v. của cộng đồng dân tộc Việt Nam, mà hạt nhân là chủ nghĩa Mác- Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, phản ánh lợi ích căn bản của nhân dân nhằm phục vụ sự nghiệp xây dựng, bảo vệ xã hội mới”. Nói như thế là cuồng tín, vọng ngoại và phản bội ước vọng đi lên của dân tộc...
Nhiều sự việc thay đổi kể từ thập niên 1970 khi Richard Nixon và Mao Trạch Đông nghĩ ra công thức “một Trung Quốc” cho sự dị biệt của họ đối với quy chế Đài Loan. Nhưng nếu kết hợp với các biện pháp khác để tăng cường việc răn đe chống lại bất kỳ hành động xâm lược bất ngờ nào, chính sách này trong 50 năm qua vẫn có thể giúp cho việc gìn giữ hòa bình. Liệu Trung Quốc có thể cố tấn công Đài Loan vào năm 2027 không? Philip Davidson, Tư lệnh mãn nhiệm của Bộ Tư lệnh Ấn Độ-Thái Bình Dương của Mỹ, nghĩ như vậy hồi năm 2021 và gần đây ông đã tái khẳng định việc đánh giá của mình. Nhưng liệu Hoa Kỳ và Trung Quốc có định sẵn cho cuộc chiến trên hòn đảo này không, đó là một vấn đề khác. Trong khi nguy hiểm là có thật, một kết quả như vậy không phải là không thể tránh khỏi.
Khi nhận xét về chính trị tại Việt Nam, không những các quan sát viên quốc tế mà ngay cả nhân dân đều băn khoăn trước câu hỏi: dưới chế độ CSVN, cả quân đội lẫn công an đều là những công cụ bảo vệ cho đảng và chế độ, nhưng tại sao thế lực của công an và đại tướng công an Tô Lâm lại hoàn toàn lấn át quân đội như thế?
Có nhiều chỉ dấu Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ đã “lọt vào mắt xanh” Trung Quốc để giữ chức Tổng Bí thư đảng CSVN thay ông Nguyễn Phú Trọng nghỉ hưu. Những tín hiệu khích lệ đã vây quanh ông Huệ, 66 tuổi, sau khi ông hoàn tất chuyến thăm Trung Quốc từ 7 đến 12/04/2024.
“Hủ cộng”, tôi có thể hợm mình tuyên bố, với sự chứng thực của Google, là do tôi khai sinh trong khi mấy lời cảm thán tiếp nối là của Tố Hữu khi nhà thơ này, nhân chuyến thăm viếng Cuba, đã tiện lời mắng Mỹ: “Ô hay, bay vẫn ngu hoài vậy!” Gọi “khai sinh” cho hách chứ, kỳ thực, chỉ đơn thuần là học hỏi, kế thừa: sau “hủ nho”, “hủ tây” thì đến “hủ cộng”. “Hủ nho”, theo Việt Nam Tự Điển của Hội Khai Trí Tiến Đức, là “nhà nho gàn nát”, chỉ giới Nho học cố chấp, từng bị những thành phần duy tân, đặc biệt là nhóm Tự Lực Văn Đoàn, nhạo báng sâu cay vào thập niên 1930. Nếu “hủ nho” phổ biến cả thế kỷ nay rồi thì “hủ tây”, có lẽ, chỉ được mỗi mình cụ Hồ Tá Bang sử dụng trong vòng thân hữu, gia đình. Hồ Tá Bang là một trong những nhà Duy Tân nổi bật vào đầu thế kỷ 20, chủ trương cải cách theo Tây phương nhưng, có lẽ, do không ngửi được bọn mê tín Tây phương nên mới có giọng khinh thường: "Chúng nó trước hủ nho giờ lại hủ tây!" [1]
Mới đấy mà đã 20 năm kể từ khi đảng CSVN cho ra đời Nghị quyết 36 về “Công tác đối với người Việt Nam ở nước ngoài” (26/03/2004-26/03/2024). Nhưng đâu là nguyên nhân chưa có “đoàn kết trong-ngoài” để hòa giải, hòa hợp dân tộc?
Cả Hiến Pháp 2013 và Luật Công An Nhân Dân năm 2018 đều quy định công an nhân dân là lực lượng bảo đảm an toàn cho nhân dân và chống tội phạm. Tại sao trên thực tế nhân dân Việt lại sợ hãi công an CSVN hơn sợ cọp?
Càng gần các Hội nghị Trung ương bàn về vấn đề Nhân sự khóa đảng XIV 2026-2031, nội bộ đảng CSVN đã lộ ra vấn đề đảng viên tiếp tay tuyên truyền chống đảng. Ngoài ra còn có hiện tượng đảng viên, kể cả cấp lãnh đạo chủ chốt đã làm ngơ, quay mặt với những chống phá Chủ nghĩa Mác-Lênin và tư tưởng Cộng sản Hồ Chí Minh...
Hí viện Crocus City Hall, cách Kremlin 20 km, hôm 22 tháng O3/2024, đang có buổi trình diển nhạc rock, bị tấn công bằng súng và bom làm chết 143 người tham dự và nhiều người bị thương cho thấy hệ thống an ninh của Poutine bất lực. Trước khi khủng bố xảy ra, tình báo Mỹ đã thông báo nhưng Poutine không tin, trái lại, còn cho là Mỹ kiếm chuyện khiêu khích...
Khi Việt Nam nỗ lực thích ứng với môi trường quốc tế ngày càng cạnh tranh hơn, giới lãnh đạo đất nước đã tự hào về “chính sách ngoại cây giao tre” đa chiều của mình. Được Nguyễn Phú Trọng, Tổng Bí thư Đảng Cộng sản Việt Nam (ĐCSVN), thúc đẩy từ giữa thập niên 2010, ý tưởng là bằng cách cân bằng mối quan hệ của Việt Nam với các cường quốc – không đứng về bên nào, tự chủ và thể hiện sự linh hoạt – nó có thể duy trì sự trung gian và lợi ích của mình, đồng thời tận dụng các cơ hội kinh tế do tình trạng cạnh tranh của các đại cường tạo ra
NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.