Từng nghe về Đế Thiên Đế Thích của dân tộc Khơ me, bạn thán phục những nét văn hóa như vậy, nhưng có lẽ bạn chưa biết rằng những dấu ấn tương tự vẫn còn sâu đậm trong đời sống dân Miền Tây của VN, nơi sắc dân Khơ me sinh sống nhiều nơi này. Dân Khơ me có những đặc tính gì" Báo trong nước kể trích đoạn như sau.
Hiện có hơn 1 triệu người Khơ me đang sống rải rác ở các tỉnh đồng bằng sông Cửu Long. Trong 54 dân tộc anh em đang chung sống trên đất nước Việt Nam thì dân tộc Khơ me có phong tục và lễ hội độc đáo hơn cả. Người ta dễ dàng nhận biết làng xóm của người Khơ me bởi những ngôi chùa có đỉnh tháp nhọn với kiến trúc rất tiêu biểu cho tín ngưỡng văn hoá dân tộc. Điều đáng chú ý là các ngôi chùa này là trung tâm tổ chức các lễ hội dân gian truyền thống. Hàng năm người Khơ me có 3 lễ hội lớn: đó là lễ Chol - Thnăm - Thmây vào các ngày 13, 14, 15 tháng 4 dương lịch - gọi là lễ vào năm mới; Lễ Dolta được tổ chức vào cuối tháng 8 đầu tháng 9 âm lịch gọi là lễ cúng ông bà, tổ tiên như tết thanh minh tảo mộ của người Việt và lễ Okombok vào giữa tháng 10 âm lịch gọi là lễ cúng trăng. Ngoài ra, các chùa còn tổ chức các lễ hội khác như lễ Tà khăm dâng bông, lễ ném còn... Mỗi lễ hội có một đặc trưng riêng với nhiều hoạt động văn hoá xoay quanh lễ hội nhưng ấn tượng nhất là hội đua bò trong lễ Dolta và Hội đua ghe Ngo trong lễ Okombok. Hai lễ hội này thường được tổ chức ở tỉnh An Giang và tỉnh Sóc Trăng thu hút hàng chục nghìn khách du lịch tham dự.
Hội đua bò xuất phát từ nghi thức cầu cho mùa màng tốt tươi, cầu siêu cầu phước cho linh hồn thân nhân đã khuất. Trường đua là một cánh đồng lúa đã gặt hái xong rộng khoảng 3000 - 4000m2 nhưng vòng đua chính thức chỉ khoảng 100m bề ngang vừa đủ cho 2 cặp bò thi thố. Ngôi vị vô địch và danh hiệu tài xế giỏi nhất cuộc đua giành cho cặp bò nào chiến thắng đến trận cuối cùng cũng như người điều khiển khéo léo, dũng cảm nhất trong các vòng đấu loại.
Bạn thân,
Đình làng là trung tâm sinh hoạt làng xã Miền Bắc, thì chùa là trung tâm sinh hoạt dân Khơ me Miền Tây. Đình và chùa vẫn là nơi để mọi người tu dưỡng lòng nhân, nhưng tại sao dân tộc mình từ Nam tới Bắc vẫn cứ luôn đầy những thù hận, trấn áp, truy bức" Đó là chỗ mà có lẽ tôi với bạn không bao giờ hiểu nổi.