Giới mộ điệu văn nghệ cũng như đồng hương Việt nam nói chung tại Úc Châu vừa qua đã vô cùng hân hoan đón nhận tin nhạc sĩ lão thành Xuân Tiên cho ra đời tuyển tập nhạc Duyên Tình của ông tại Sydney.
Buổi lễ ra mắt tuyển tập nhạc Duyên Tình của nhạc sĩ Xuân Tiên đã được một số thân hữu ái mộ ông đứng ra tổ chức tại nhà hàng Southern Star ở Bankstown vào lúc 2 giờ chiều ngày Chúa Nhật 14.5.2000. Đến dự buổi ra mắt tuyển tập nhạc có hơn 200 đồng hương gồm những người từng biết và yêu mến nhạc sĩ Xuân Tiên qua nhiều năm tháng từ trong nước ra đến hải ngoại, những ca nhạc sĩ thế hệ trẻ tại hải ngoại và cả những người chưa từng biết đến nhạc sĩ Xuân Tiên là ai, nhưng đã từng yêu quý những dòng nhạc trữ tình thấm đượm hồn nhạc Việt nam của ông.
Cầm trong tay tập nhạc Duyên Tình in trên giấy bóng cứng, trình bầy thật trang nhã, mỹ thuật người đến tham dự buổi lễ ra mắt tuyển tập nhạc của nhạc sĩ Xuân Tiên, ai cũng cảm thấy rằng nhạc sĩ Xuân Tiên đã dành rất nhiều tâm huyết và cố gắng của ông trong lần ra mắt tuyển tập nhạc này. Với tuyển tập nhạc Duyên Tình được chính nhạc sĩ xuất bản tại Sydney, những bạn yêu nhạc Việt, yêu sách Việt tại hải ngoại lại có thêm một món quà quý giá để tặng nhau, để mang về đặt trang trọng trong tủ sách gia đình, để thỉnh thoảng ngâm nga những âm điệu quê hương thể hiện tấm lòng và tài năng của một vị nhạc sĩ lão thành.
Mở đầu buổi ra mắt tuyển tập nhạc, luật sư Lưu Tường Quang, giám đốc hệ thống phát thanh sắc tộc SBS đã thay mặt toàn thể đồng hương tham dự chúc mừng nhạc sĩ Xuân Tiên trong dịp đặc biệt này. Trong lời phát biểu của mình luật sư Quang cho rằng tên tuổi của nhạc sĩ Xuân Tiên có lẽ đã không hề xa lạ với rất nhiều người Việt nam kể từ trước năm 1975 cho đến mãi sau này và từ trong nước ra đến hải ngoại. Tuy nhiên có nhiều người lại chưa từng biết nhạc sĩ Xuân Tiên là ai và những bản nhạc nào là do ông sáng tác. Nhưng khi nói đến những ca khúc một thời vang bóng như Hận Đồ Bàn, Duyên Tình, Chờ Anh Em Nhé, Chờ Một Kiếp Mai thì ai cũng biết nhất là bài Hận Đồ Bàn từng nổi tiếng với giọng ca ngọt ngào và buồn thảm của ca sĩ Chế Linh.
Theo luật sư Lưu Tường Quang thì đó cũng chính là sự khác biệt giữa nền âm nhạc biểu diễn của Việt nam và các nước phương Tây. Tại phương Tây các ban nhạc chỉ hát những tác phẩm do chính họ viết ra và hiếm khi nào hát ca khúc của những ban nhạc khác. Ngay chính các nhạc sĩ cũng chỉ viết nhạc cho một số ca sĩ hay một số ban nhạc của họ mà thôi. Lý do theo ông Quang là vì tại các nước này người ta tôn trọng bản quyền của nhau và khi hát nhạc của người khác vì mục đích thương mại thì phải trả tiền cho tác giả. Tuy nhiên lý do chính khiến ca sĩ chỉ hát những ca khúc viết riêng cho họ vì để tận dụng tối đa ưu điểm về giọng ca, về hòa âm của ca sĩ hay ban nhạc đó và hạn chế đến mức thấp nhất những khiếm khuyết của từng ca sĩ, từng ban nhạc. Khi chính mình viết ra những ca khúc đó, người nhạc sĩ kiêm ca sĩ sẽ thể hiện được hết tất cả những gì mình gửi gắm trong đó.
Do đó chúng ta chẳng ngạc nhiên gì khi thấy có những ca khúc phương Tây chỉ có hồn khi được chính ban nhạc sáng tác ra nó trình bày, và nghe rất chán khi được một ca sĩ của ban nhạc khác nhái lại. Ngay chính tại Việt nam ai cũng thừa nhận một điều các ca khúc của Trịnh Công Sơn dường như chỉ được viết riêng cho ca sĩ Khánh Ly và cho đến nay chẳng có ca sĩ nào trong nước cũng như hải ngoại có thể hát một cách thành công các tác phẩm của Trịnh Công Sơn so với Khánh Ly cũng như chẳng có ai hát bài Hận Đồ Bàn thành công bằng Chế Linh.
Khác với những nhạc sĩ Việt nam nói trên nhạc sĩ lão thành Xuân Tiên là một nhạc sĩ biểu diễn, và từ một nhạc sĩ biểu diễn chuyển sang nhạc sĩ sáng tác. Ông đã đến với âm nhạc rất sớm từ trước năm 1945 và từng tham gia phong trào kháng chiến chống Pháp khi còn sống ở miền bắc và cũng có một thời gian phải sống với chế độ cộng sản. Trước năm 1945 nhạc sĩ Xuân Tiên hoạt động âm nhạc rất sôi nổi tại Sài gòn, chơi nhạc cho các câu lạc bộ, sáng tác và đã có rất nhiều nhạc phẩm được đồng bào biết đến. Ông đã từng sử dụng điêu luyện rất nhiều nhạc cụ khác nhau, từng nghiên cứu và biểu diễn nhiều thể loại âm nhạc thế giới như nhạc jazz, nhạc pop nhưng vẫn tiếp tục sáng tác những ca khúc đậm đà tình tự dân tộc.
Khi được hỏi về lai lịch của ca khúc lừng danh Hận Đồ Bàn, nhạc sĩ Xuân Tiên cho biết khác với những nhạc phẩm khác, ca khúc Hận Đồ Bàn được viết khi một ngày kia ông tình cờ có dịp đi ngang qua vùng Mỹ Sơn, Trà Kiệu ở miền trung. Tận mắt chứng kiến những di tích Chàm đổ nát với thời gian nhưng vẫn còn hùng tráng, nhạc sĩ Xuân Tiên chợt hiểu rằng ngày xa xưa dân tộc Chàm cũng đã từng có một quá khứ oanh liệt. Than ôi ngày oanh liệt đó nay chỉ còn là những ngôi tháp Chàm đổ nát phơi mình trong mưa nắng và thấp thoáng đàng sau những rừng lau sậy um tùm. Với những cảm xúc đó nhạc sĩ Xuân Tiên đã viết lên ca khúc Hận Đồ Bàn và đã trở thành một tác phẩm bất tử.
Qua giọng ca của Chế Linh cảm xúc của nhạc sĩ Xuân Tiên đã được thể hiện hầu như trọn vẹn. Với chính tâm tư của một người thuộc dân tộc Chàm, Chế Linh cảm nhận hơn ai hết nỗi đau của một nền văn minh vĩ đại đã suy tàn, một dân tộc vinh quang đã bị xóa tên trên bản đồ thế giới. Cái hồn của ca khúc được nhạc sĩ Xuân Tiên thể hiện qua chính âm điệu của nó. Do nghiên cứu nhiều thể loại âm nhạc khác nhau, nhạc sĩ Xuân Tiên đã đưa cái âm điệu u uất của các làn điệu dân ca Chàm vào trong ca khúc của ông và làn điệu này được kết hợp với lời ca được viết trau chuốc và chọn lọc khiến Hận Đồ Bàn trở thành một lời than thở muôn đời của dân tộc Chàm.
Tuyển tập nhạc Duyên Tình của nhạc sĩ Xuân Tiên bao gồm 40 ca khúc được viết vào những giai đoạn khác nhau trong cuộc đời hoạt động và biểu diễn âm nhạc của ông. Tuy nhiên trong đó theo ông ca khúc tâm đắc nhất của ông lại là ca khúc Tiếng Bình Minh đã được viết với một phong cách hoàn toàn khác với những ca khúc khác. Theo nhạc sĩ Xuân Tiên thì khi viết nhạc, ông luôn luôn chú trọng vào việc làm nổi bật cái tính chất văn hóa đặc thù của Việt nam trong những dòng nhạc của ông. Nhạc sĩ cho biết, không cần nghe lời của bản nhạc mà chi cần nghe nó được tấu lên bằng các nhạc cụ, nếu người nghe nhận ra xuất xứ của nó là của dân tộc nào, của nước nào thì coi như nhạc sĩ đó đã thành công.
Trong bối cảnh sinh hoạt văn nghệ tại Úc Châu, đa số các ca sĩ người Việt tại Úc chỉ khoái chạy show, hát lại những ca khúc nghe hoài đã mòn tai, đi lại trên những con đường chẳng còn gì mới mẻ, chẳng có nhạc sĩ thuộc thế hệ mới nào viết nổi một bài hát thực sự có hồn đi vào lòng người, thì sự kiện nhạc sĩ lão thành Xuân Tiên cho ra mắt tuyển tập nhạc Duyên Tình của ông được xem là một sinh hoạt văn hóa văn nghệ có giá trị vì ít ra khán giả ái mộ văn nghệ Sydney và Úc Châu có dịp biết đến một tên tuổi tuy không hàn lâm và lừng lẫy như Văn Cao, Phạm Duy hay lừng danh thương trường như Lam Phương, Anh Bằng, nhưng cũng đã có những đóng góp thật sự có giá trị trong nền âm nhạc Việt nam hiện đại.
Trong số đồng hương đến tham dự buổi ra mắt tuyển tập nhạc Duyên Tình của nhạc sĩ Xuân Tiên có cả những đồng hương không ngại đường xa lặn lội từ Canberra, Melbourne và những nơi khác về tham dự. Nhìn thấy ai cũng trân trọng đón nhận một tập Duyên Tình trên tay của mình, đủ thấy tấm lòng ưu ái của đồng hương dành cho vị nhạc sĩ lão thành đang sinh sống tại Úc Châu. Mong rằng qua sinh hoạt văn hóa văn nghệ nêu trên, đồng bào Việt nam đang sinh sống tại Úc Châu sẽ có dịp biết thêm được một bậc thầy lão thành của nền âm nhạc Việt nam và cũng mong rằng tập nhạc Duyên Tình của nhạc sĩ Xuân Tiên sẽ được nhiều đồng hương khác nhiệt tình đón nhận trong tương lai.
Lê Thảo Minh
Gửi ý kiến của bạn
