WASHINGTON - Sau phổ biến hồ sơ của Thượng Viện về cuộc điều tra các tố giác nhân viên CIA tra tấn tù khủng bố trong lúc thẩm vấn, LHQ và các tổ chức bảo vệ nhân quyền hô hào truy tố các nhân viên của CIA – viên chức nói “Có chính sách phối hợp rõ ràng ở bậc cao.”
CIA tự biện hộ với lập luận: chương trình thẩm vấn thu thập đuợc thông tin về âm mưu của khủng bố, tránh đuợc nhiều thiệt hại nhân mạng. Hàng trăm trang lược thuật hàng ngàn trang biên bản cho biết CIA đã dùng kỹ thuật thẩm vấn như là tra tấn với tình nghi khủng bố sau biến cố 11-9, và đánh lạc hướng lập pháp về những việc đang làm.
Hồ sơ của ủy ban tình báo Thượng Viện xác nhận: CIA đánh lạc hướng chính quyền và công chúng – ít nhất 26 trong 119 nghi can bị giam giữ trong thời gian CIA dùng kỹ thuật thẩm vấn khắc nghiệt đã bị bắt vô cớ và bị giam quá thời hạn.
Từ trụ sở Geneva, báo cáo viên nhân quyền đặc biệt của LHQ Ben Emmerson nói: các viên chức của chính phủ Bush có liên quan phải bị truy tố về loại tra tấn như trấn nước – ông Emmerson xác nhận bộ trưởng tư pháp Hoa Kỳ có trách nhiệm truy tố những kẻ có trách nhiệm.
Ngoài ra, liên đoàn dân quyền ACLU tại Hoa Kỳ đòi bộ trưởng tư pháp cử 1 công tố viên đặc biệt để điều tra thấu đáo.
TT Obama ra lệnh cấm các kỹ thuật thẩm vấn mạnh tay từ ngày tuyên thệ nhậm chức, năm 2009.
Nhà báo tin rằng hầu như chắc không có truy tố nhân viên CIA, vì Bộ tư pháp mở 2 cuộc điều tra từ 2000 với kết luận bằng chứng là không đủ.
Nghị sĩ John McCain từng bị giam giữ tại Hà Nội nói hiếm khi tra tấn đưa tới thông tin khả tín và ngay cả trong cuộc truy kích khủng bố, đầu mối quan trọng nhất là từ phương pháp thẩm vấn thông thường.
Trong khi đó, 1 số nghị sĩ CH tại ủy ban tình báo công bố 1 phúc trình thiểu số lên án phúc trình của Thượng Viện là không khách quan thích hợp và có yếu tố chính trị.
Phúc trình của ủy ban tình báo Thượng Viện đưa tới giải đáp đơn giản: thẩm vấn tình nghi khủng bố bằng kỹ thuật tra tấn như trấn nước không đem lại đầu mối để biệt hải SEAL truy sát Bin Laden – phúc trình này xác nhận đầu mối chỉ ra nơi trú ẩn của Bin Laden là 1 đội viên al-Qaeda bị bắt và không là đối tượng thẩm vấn của CIA, và dựa trên thông tin từ các tình nghi khủng bố bị giam giữ ngoài nước. Thông tin quan trọng thu đuợc từ 1 tình nghi Kuwait là kết quả của kỹ thuật thẩm vấn thông thường.
Theo phúc trình của Thượng Viện không phổ biến toàn bộ, điện đàm của giao liên al-Qaeda đuợc khám phá năm 2002 và 8 năm sau phù hợp với nghi can Kuwait (tên là Saed Ahmed), đưa tới tái xác định địa lý tới 1 khu vực của Pakistan, nơi Bin Laden đi lại. Nghi can bị các nước giam giữ cho biết người giao liên al-Qaeda tại Pakistan là người thân cận thủ lãnh khủng bố quốc tế – trong khi đó, 5 đội viên cao cấp của al-Qaeda bị CIA giam giữ nói người giao liên này làm việc ở bậc thấp, không gần gũi Bin Laden, là không đúng.