Mỹ chống TC khắp ba hội nghị ở Á châu: thượng đỉnh APEC, ASEAN, và G20, suốt trong chuyến công du 9 ngày của Tổng Thống Mỹ Obama.
Một, tại hội nghị thượng đỉnh Diễn đàn Hợp tác Kinh tế châu Á-Thái Bình Dương (APEC) do TC tới phiên đăng cai tổ chức họp tại Bắc Kinh, trong hai ngày 10 và 11 tháng 11 năm 2014, với 21 nguyên thủ quốc gia dự, có TT Obama và Chủ Tịch Tập cận bình là hai nhân vật nổi bật nhứt. “Báo đài” của Đảng Nhà Nước TC tung “hàn phong chưởng” trước khi TT Mỹ Obama bay sang Bắc Kinh dự hội. Nào Báo Nhân Dân đi một bài xã luận nói “đánh đầu” Mỹ và TT Obama: «Obama luôn luôn nói Vâng, chúng ta có thể - Yes we can tạo nên một kỳ vọng lớn lao trong dân Mỹ. Thế nhưng ông ta đã làm một công việc vô vị và gần như không mang lại được gì cho những người ủng hộ ông. Xã hội Mỹ đã mệt mỏi trước sự tầm thường của ông ta».«Ông ta đã rút được quân Mỹ ra khỏi Iraq và Afghanistan, nhưng không để lại một tình trạng hòa bình. Tại Châu Âu, chiến tranh lạnh đã trở lại với cuộc khủng hoảng Ukraine, và chiến lược tái cân bằng lực lượng của Washington qua Châu Á chỉ làm gia tăng sự mất lòng tin giữa Trung Quốc và Hoa Kỳ».
Nhưng Mỹ vẫn là Mỹ, Mỹ là một trên mặt trận quân sự và ngoại giao. TT Obama và phái đoàn Mỹ đã “quất sụm” ý đồ của TC. Báo Wall Street Journal chuyên về kinh tế chánh trị cho biết Mỹ đã chận đứng được những nỗ lực của TC muốn sử dụng hội nghị thượng đỉnh để mở rộng vai trò quốc tế của mình bằng cách thúc đẩy một hiệp ước được gọi là Khu vực Tự do Mậu dịch Châu Á Thái Bình Dương (FTAAP) để đối đầu với hiệp định Đối tác Xuyên Thái Bình Dương (TPP), mà Mỹ đang đàm phán với 11 nước nhưng không có Trung Quốc. Mỹ đã ngăn chận đề nghị của TC, hoãn hai năm sau mới nghiên cứu tính khả thi, coi như “ngâm cứu” cho FTAA của TC. Mỹ còn vận động rất mạnh chống lại kế hoạch của TC mở một ngân hàng phát triển cơ sở hạ tầng mới để thúc đẩy các công ty của Trung Quốc.
Bên cạnh việc ngăn chận đà bành trướng kinh tế của TC, Mỹ còn đặt vấn đề chánh trị với TC. TT Obama đề nghị Bắc Kinh thực hiện các bảo đảm đối xử bình đẳng đối với các doanh nghiệp nước ngoài làm ăn tại Trung Quốc. Nguyên thủ Hoa Kỳ còn kêu gọi thúc đẩy tôn trọng nhân quyền và tự do báo chí tại Trung Quốc.
Hai là tại phiên họp thượng đĩnh ASEAN họp tại thủ đô Nay Pyi Daw của Miến Điện, tập hợp lãnh đạo 18 nước (10 thành viên ASEAN, cũng như hai Tổng thống Mỹ và Hàn Quốc, cùng với các Thủ tướng Trung Quốc, Nhật Bản, Ấn Độ, Nga, Úc và New Zealand.) Hơn 1.300 phóng viên đến thủ đô Miến Điện, đa số ghi danh xin ra tận phi trường để quay phim chụp ảnh lúc máy bay của nguyên thủ quốc gia Hoa Kỳ đáp xuống sân bay quốc tế Nay Pyi Daw.
Trong phiên họp chánh thức, TT Obama một cách công khai và minh thị tuyên bố Hoa Kỳ muốn thắt chặt quan hệ với khối Đông Nam Á, trong khuôn khổ chiến lược "xoay trục" sang châu Á, tức khẳng định lại vai trò lãnh đạo của Mỹ trong khu vực trước đà bành trướng ngày càng mạnh của Trung Quốc. Ông khen ngợi ASEAN về tốc độ tăng trưởng kinh tế cao của khối này và ông nhấn mạnh rằng mối quan hệ vững chắc giữa ASEAN với Hoa Kỳ là rất quan trọng. Ông bảo đảm là Hoa Kỳ sẽ tăng cường quan hệ với khối Đông Nam Á. Ông khen ngợi ASEAN hai bên đã nâng cao quan hệ đối tác trong 6 năm qua và cho biết là hợp tác giữa Mỹ với ASEAN trên các vấn đề kinh tế, xã hội, an ninh, đối phó thiên tai sẽ tiếp tục trong những năm tới.
Về vấn đề Biển Đông, tuy không nhắc đến tên Trung Quốc, nhưng tổng thống Mỹ tuyên bố rằng tất cả các quốc gia nên giải quyết các tranh chấp chủ quyền theo luật quốc tế, hàm ý là không nên có những hành động vũ lực hoặc đe doạ dùng vũ lực để áp đặt chủ quyền.
Về VN, TT Obama tuyên bố rằng có rất nhiều cơ hội để thắt chặt hơn nữa quan hệ với Việt Nam và theo ông, hai nước có thể hợp tác trong các lĩnh vực thương mại an ninh và nhân quyền. Đích thân Ông Obama gặp gỡ thủ tướng Việt Nam Nguyễn Tấn Dũng bên lề thượng đỉnh ASEAN. Và trong tấm hình chung, TT Nguyễn tấn Dũng đứng kế TT Obama, siết tay nhau, nụ cưới và vẻ mặt TT Dũng và Ông rất rạng rỡ.
Trong khi đó TT Lý khắc Cường của TC "phản công" Mỹ một cách cô đơn và tuyệt vọng. Để đáp lại những tuyên bố chắc nịch và khẳng khái của TT Obama, thủ tướng Lý Khắc Cường đã đề nghị một hiệp ước "hữu nghị" với các nước Đông Nam Á, nhằm chứng tỏ rằng Trung Quốc không hề là một mối đe doạ với các nước trong khu vực. Nhưng ông Lý Khắc Cường lại tự mâu thuẫn, một mặt đề nghị một hiệp ước hữu nghị với các nước nhưng mặt khác lại đòi các tranh chấp Biển Đông phải được giải quyết trực tiếp giữa các nước có liên can, chứ không phải là một cách đa phương hay thông qua trọng tài quốc tế. Hãng tin Reuters nhận định, các nước có mặt trong hội nghị, nhứt là Phi luật tân đã phản ứng lạnh nhạt trước đề nghị ký hiệp ước hữu nghị của Bắc Kinh.
Ba và sau cùng, tại Hội Nghị thượng đĩnh G20 lần thứ chín tại thành phố Brisbane (Úc đại lợi) Tổng thống Hoa Kỳ cảnh báo an ninh khu vực châu Á không thể dựa trên lệ nước lớn 'hăm dọa' nước nhỏ. Phát biểu tại trường Đại học Brisbane, Tổng thống Mỹ không nêu đích danh Trung Quốc, nhưng đã khẳng định rằng an ninh tại châu Á không thể dựa vào việc «nước lớn ức hiếp nước bé».Ông không minh thị nói tới Trung Quốc nhưng ông cảnh báo mối nguy từ các tranh chấp lãnh thổ trên biển Nam Trung Hoa, với hành động của Bắc Kinh gây lo ngại cho nhiều quốc gia láng giềng. Ông nói “không có nghi ngờ” gì về cam kết của ông với các đồng minh châu Á – Thái Bình Dương, và nhắc tới nỗ lực của Hoa Kỳ trong việc củng cố quan hệ chiến lược với các nước trong khu vực.
Ngoài ra Tổng thống Mỹ và hai Thủ tướng Nhật và Úc còn tranh thủ Hội nghị Thượng đỉnh G20 tại Brisbane (Úc) để bàn cách tăng cường hợp tác quân sự tay ba. Dù ba nước đều khẳng định rằng họ chỉ muốn phát huy việc bảo đảm an ninh cho toàn vùng Châu Á-Thái Bình Dương, Bắc Kinh được cho là sẽ xem đấy là một mưu toan mới nhằm kềm hãm Trung Quốc. Vào lúc Hoa Kỳ đang triển khai chính sách xoay trục qua vùng Châu Á Thái Bình Dương, và đã chọn nước Úc làm đầu cầu phóng lực lượng qua vùng Đông Nam Á với một lực lượng thủy quân lục chiến Mỹ khoảng 2.500 người túc trực thường xuyên tại căn cứ Darwin miền Bắc Úc, việc ba nước Mỹ, Úc và Nhật kề vai sát cánh với nhau một cách chặt chẽ hơn Trung Quốc tỏ ra rất bất bình./. (Vi Anh)
Một, tại hội nghị thượng đỉnh Diễn đàn Hợp tác Kinh tế châu Á-Thái Bình Dương (APEC) do TC tới phiên đăng cai tổ chức họp tại Bắc Kinh, trong hai ngày 10 và 11 tháng 11 năm 2014, với 21 nguyên thủ quốc gia dự, có TT Obama và Chủ Tịch Tập cận bình là hai nhân vật nổi bật nhứt. “Báo đài” của Đảng Nhà Nước TC tung “hàn phong chưởng” trước khi TT Mỹ Obama bay sang Bắc Kinh dự hội. Nào Báo Nhân Dân đi một bài xã luận nói “đánh đầu” Mỹ và TT Obama: «Obama luôn luôn nói Vâng, chúng ta có thể - Yes we can tạo nên một kỳ vọng lớn lao trong dân Mỹ. Thế nhưng ông ta đã làm một công việc vô vị và gần như không mang lại được gì cho những người ủng hộ ông. Xã hội Mỹ đã mệt mỏi trước sự tầm thường của ông ta».«Ông ta đã rút được quân Mỹ ra khỏi Iraq và Afghanistan, nhưng không để lại một tình trạng hòa bình. Tại Châu Âu, chiến tranh lạnh đã trở lại với cuộc khủng hoảng Ukraine, và chiến lược tái cân bằng lực lượng của Washington qua Châu Á chỉ làm gia tăng sự mất lòng tin giữa Trung Quốc và Hoa Kỳ».
Nhưng Mỹ vẫn là Mỹ, Mỹ là một trên mặt trận quân sự và ngoại giao. TT Obama và phái đoàn Mỹ đã “quất sụm” ý đồ của TC. Báo Wall Street Journal chuyên về kinh tế chánh trị cho biết Mỹ đã chận đứng được những nỗ lực của TC muốn sử dụng hội nghị thượng đỉnh để mở rộng vai trò quốc tế của mình bằng cách thúc đẩy một hiệp ước được gọi là Khu vực Tự do Mậu dịch Châu Á Thái Bình Dương (FTAAP) để đối đầu với hiệp định Đối tác Xuyên Thái Bình Dương (TPP), mà Mỹ đang đàm phán với 11 nước nhưng không có Trung Quốc. Mỹ đã ngăn chận đề nghị của TC, hoãn hai năm sau mới nghiên cứu tính khả thi, coi như “ngâm cứu” cho FTAA của TC. Mỹ còn vận động rất mạnh chống lại kế hoạch của TC mở một ngân hàng phát triển cơ sở hạ tầng mới để thúc đẩy các công ty của Trung Quốc.
Bên cạnh việc ngăn chận đà bành trướng kinh tế của TC, Mỹ còn đặt vấn đề chánh trị với TC. TT Obama đề nghị Bắc Kinh thực hiện các bảo đảm đối xử bình đẳng đối với các doanh nghiệp nước ngoài làm ăn tại Trung Quốc. Nguyên thủ Hoa Kỳ còn kêu gọi thúc đẩy tôn trọng nhân quyền và tự do báo chí tại Trung Quốc.
Hai là tại phiên họp thượng đĩnh ASEAN họp tại thủ đô Nay Pyi Daw của Miến Điện, tập hợp lãnh đạo 18 nước (10 thành viên ASEAN, cũng như hai Tổng thống Mỹ và Hàn Quốc, cùng với các Thủ tướng Trung Quốc, Nhật Bản, Ấn Độ, Nga, Úc và New Zealand.) Hơn 1.300 phóng viên đến thủ đô Miến Điện, đa số ghi danh xin ra tận phi trường để quay phim chụp ảnh lúc máy bay của nguyên thủ quốc gia Hoa Kỳ đáp xuống sân bay quốc tế Nay Pyi Daw.
Trong phiên họp chánh thức, TT Obama một cách công khai và minh thị tuyên bố Hoa Kỳ muốn thắt chặt quan hệ với khối Đông Nam Á, trong khuôn khổ chiến lược "xoay trục" sang châu Á, tức khẳng định lại vai trò lãnh đạo của Mỹ trong khu vực trước đà bành trướng ngày càng mạnh của Trung Quốc. Ông khen ngợi ASEAN về tốc độ tăng trưởng kinh tế cao của khối này và ông nhấn mạnh rằng mối quan hệ vững chắc giữa ASEAN với Hoa Kỳ là rất quan trọng. Ông bảo đảm là Hoa Kỳ sẽ tăng cường quan hệ với khối Đông Nam Á. Ông khen ngợi ASEAN hai bên đã nâng cao quan hệ đối tác trong 6 năm qua và cho biết là hợp tác giữa Mỹ với ASEAN trên các vấn đề kinh tế, xã hội, an ninh, đối phó thiên tai sẽ tiếp tục trong những năm tới.
Về vấn đề Biển Đông, tuy không nhắc đến tên Trung Quốc, nhưng tổng thống Mỹ tuyên bố rằng tất cả các quốc gia nên giải quyết các tranh chấp chủ quyền theo luật quốc tế, hàm ý là không nên có những hành động vũ lực hoặc đe doạ dùng vũ lực để áp đặt chủ quyền.
Về VN, TT Obama tuyên bố rằng có rất nhiều cơ hội để thắt chặt hơn nữa quan hệ với Việt Nam và theo ông, hai nước có thể hợp tác trong các lĩnh vực thương mại an ninh và nhân quyền. Đích thân Ông Obama gặp gỡ thủ tướng Việt Nam Nguyễn Tấn Dũng bên lề thượng đỉnh ASEAN. Và trong tấm hình chung, TT Nguyễn tấn Dũng đứng kế TT Obama, siết tay nhau, nụ cưới và vẻ mặt TT Dũng và Ông rất rạng rỡ.
Trong khi đó TT Lý khắc Cường của TC "phản công" Mỹ một cách cô đơn và tuyệt vọng. Để đáp lại những tuyên bố chắc nịch và khẳng khái của TT Obama, thủ tướng Lý Khắc Cường đã đề nghị một hiệp ước "hữu nghị" với các nước Đông Nam Á, nhằm chứng tỏ rằng Trung Quốc không hề là một mối đe doạ với các nước trong khu vực. Nhưng ông Lý Khắc Cường lại tự mâu thuẫn, một mặt đề nghị một hiệp ước hữu nghị với các nước nhưng mặt khác lại đòi các tranh chấp Biển Đông phải được giải quyết trực tiếp giữa các nước có liên can, chứ không phải là một cách đa phương hay thông qua trọng tài quốc tế. Hãng tin Reuters nhận định, các nước có mặt trong hội nghị, nhứt là Phi luật tân đã phản ứng lạnh nhạt trước đề nghị ký hiệp ước hữu nghị của Bắc Kinh.
Ba và sau cùng, tại Hội Nghị thượng đĩnh G20 lần thứ chín tại thành phố Brisbane (Úc đại lợi) Tổng thống Hoa Kỳ cảnh báo an ninh khu vực châu Á không thể dựa trên lệ nước lớn 'hăm dọa' nước nhỏ. Phát biểu tại trường Đại học Brisbane, Tổng thống Mỹ không nêu đích danh Trung Quốc, nhưng đã khẳng định rằng an ninh tại châu Á không thể dựa vào việc «nước lớn ức hiếp nước bé».Ông không minh thị nói tới Trung Quốc nhưng ông cảnh báo mối nguy từ các tranh chấp lãnh thổ trên biển Nam Trung Hoa, với hành động của Bắc Kinh gây lo ngại cho nhiều quốc gia láng giềng. Ông nói “không có nghi ngờ” gì về cam kết của ông với các đồng minh châu Á – Thái Bình Dương, và nhắc tới nỗ lực của Hoa Kỳ trong việc củng cố quan hệ chiến lược với các nước trong khu vực.
Ngoài ra Tổng thống Mỹ và hai Thủ tướng Nhật và Úc còn tranh thủ Hội nghị Thượng đỉnh G20 tại Brisbane (Úc) để bàn cách tăng cường hợp tác quân sự tay ba. Dù ba nước đều khẳng định rằng họ chỉ muốn phát huy việc bảo đảm an ninh cho toàn vùng Châu Á-Thái Bình Dương, Bắc Kinh được cho là sẽ xem đấy là một mưu toan mới nhằm kềm hãm Trung Quốc. Vào lúc Hoa Kỳ đang triển khai chính sách xoay trục qua vùng Châu Á Thái Bình Dương, và đã chọn nước Úc làm đầu cầu phóng lực lượng qua vùng Đông Nam Á với một lực lượng thủy quân lục chiến Mỹ khoảng 2.500 người túc trực thường xuyên tại căn cứ Darwin miền Bắc Úc, việc ba nước Mỹ, Úc và Nhật kề vai sát cánh với nhau một cách chặt chẽ hơn Trung Quốc tỏ ra rất bất bình./. (Vi Anh)
Gửi ý kiến của bạn
