The Economist là tờ tuần báo kinh tế hàng đầu trên thế giới đã dự
đoán rằng GDP Trung Quốc sẽ tăng trưởng khoảng 7.5% thường niên và qua
mặt Hoa Kỳ vào năm 2018.
Tiến sĩ Michael Pettis hiện giảng dạy môn tài chánh tại Đại Học Bắc Kinh chuyên nghiên cứu về các nước đang phát triển đặc biệt đối với Hoa Lục. Ông tiên liệu rằng Trung Quốc sẽ chỉ tăng trưởng khoảng 3% trong những năm sắp tới nên không thể hơn Mỹ vào năm 2018, mà còn có thể rơi vào nhiều thập niên trì trệ (lost decade) – tương tự trường hợp của Nhật Bản từ 1990 cho đến nay.
Hai bên đã thách thức nhau và nhận lời cá độ vào tháng 03-2012 [1]. Nếu báo The Economist thua thì họ sẽ mời ban nhạc do giáo sư Michael Pettis bảo trợ trình diễn trong buổi họp hàng năm sau đó!
Kinh tế Trung Quốc rơi từ con số tăng trưởng ngoạn mục 10.7% vào năm 2010 xuống hiện chỉ hơn 7.5% năm 2013 do xuất cảng sang u-Mỹ-Nhật giảm sút mạnh trong lúc gánh nặng nợ xấu bị phanh phui ra ngày càng nhiều. Tuy vậy báo The Economist và nhiều nhà nghiên cứu đánh giá rằng chính sách cải tổ của Tập Cận Bình sẽ ngăn chận các lãng phí để phát huy tiềm năng của khu vực tư nhân, nhờ vậy nền kinh tế sẽ tiếp tục phát triển không dưới mức 7%. Vài cơ quan nghiên cứu khác của Hoa Kỳ cũng kết luận tương tự nhưng dự trù GDP của Hoa Lục sẽ qua mặt Mỹ vào đầu thập niên 2020 thay vì năm 2018.
Michael Pettis trái lại rất bi quan về tương lai của Trung Quốc. Ông phê bình phe lạc quan rằng họ chỉ đoán mò dựa trên quá khứ Hoa Lục đã vượt qua nhiều thử thách (1989, 1998, 2001, 2007, 2011) để kết luận rằng Trung Quốc sẽ tiếp tục như vậy trong tương lai mà không đưa ra được dẫn chứng cụ thể nào. Hơn nửa Michael Pettis nhận xét trong quá khứ giới lãnh đạo Bắc Kinh cũng chẳng tài giỏi thần thánh gì mà chỉ nhờ vào quyền hạn tuyệt đối để huy động năng lực quốc gia nhằm mua thời gian đẩy lùi các khó khăn – trong khi tránh né không giải quyết rốt ráo tận gốc rể. Cho đến nay mâu thuẩn đã chồng chất phải đến ngày phải tính sổ, trường hợp này chẳng khác gì kinh nghiệm của nhiều quốc gia đã từng phát triển nhảy vọt khác như Mỹ trước cuộc Đại Khủng Hoảng 1929, Liên Xô trong thập niên 50, Nhật trong thập niên 70, v.v…
Cơ sở của Michael Pettis dựa trên số liệu về sức tiêu thụ nội địa tại Trung Quốc từ một con số thấp (55% của GDP năm 1985) rơi xuống mức cực kỳ thấp (35% của GDP năm 2012) vốn chưa hề có trong lịch sử các nền kinh tế lớn [2]. Trong khi đó toàn bộ nền kinh tế lại nhảy vọt trung bình 10% trong suốt hai thập niên. Thông thường kinh tế tăng trưởng thì dân chúng khá giả nên ăn xài rộng rải hơn khiến trường hợp của Trung Quốc trở thành một nghịch lý. Giải thích của Michael Pettis là giới lãnh đạo đã bóc lột dân chúng (lời người viết: nếu nhìn theo của Karl Max tức hệ thống cầm quyền tước đoạt giá trị lao động của dân chúng) để hổ trợ nhà nước và doanh nghiệp đầu tư ồ ạt vào hạ tầng và xí nghiệp. Chính sách này dẫn đến ba hậu quả tức là (1) Trung Quốc trở nên lệ thuộc vào xuất khẩu (2) nhà nước đầu tư lãng phí vào nhiều công trình công cộng khiến bơm lên bong bóng địa ốc (3) hố sâu giàu nghèo ngày càng tăng trong đó các nhóm lợi ích nắm cả đặc quyền về kinh tế lẩn chính trị.
Nhiều người sẽ phản bác cho rằng đời sống tại Hoa Lục đang cải thiện nhanh chóng trong vòng 30 trở lại. Nhưng con số cho thấy khi GDP tăng 10% thì mức thu nhập của dân chúng chỉ lên 7%, tức là mỗi năm người dân bị cướp mất 3% lợi tức (chưa tính thuế khoá). Con số này tích tụ trong 30 năm trở thành khối lượng khổng lồ. Nhà cầm quyền tước đoạt tài sản dân chúng qua nhiều cách:
Kềm giữ giá trị đồng Nhân Dân Tệ thấp hơn 15-20% giá trị đích thực: chính sách này chẳng những khiến Trung Quốc lệ thuộc nặng nề vào xuất cảng mà còn làm tiêu thụ giảm vì dân chúng phải trả giá mắc mỏ cho xăng dầu điện nước và hàng hóa nhập cảng.
Lãi xuất ngân hàng rất thấp nhưng số đông dân chúng không có chọn lựa nào khác vì đầu tư vào chứng khoán tại Trung Quốc cũng giống như đánh bạc do thị trường bị thao túng bởi các nhóm lợi ích
Chính sách hộ khẩu khiến công nhân di chuyển từ nông thôn không thể gia nhập vào nghiệp đoàn để đòi tăng lương
Chính sách hộ khẩu cũng khiến công nhân từ nông thôn phải dành dụm tiền học cho con cái do không được học trường công.
Mạng lưới an sinh rất kém nên dân chúng phải để dành tiền phòng khi thất nghiệp, bệnh hoạn hay cho lúc già yếu.
Nhà cầm quyền làm ngơ để các cơ xưởng phá hoại môi trường là một loại thuế đánh lên dân chúng nhằm hỗ trợ doanh nghiệp, vì sau này toàn xã hội thế nào cũng phải trả giá đắt cho bệnh hoạn hay làm sạch môi trường.
Do các chính sách hổ trợ đầu tư nói trên nên sức tiêu thụ nội địa sụt giảm xuống con số kinh hoàng là 35% của GDP. Nay nhà nước muốn đổi mô hình kinh tế đặt nặng vào tiêu thụ nội địa thì phải nâng sức mua lên 50% của GDP trong vòng 10 năm. Giả sử kinh tế tiếp tục tăng trưởng 7% thì sức tiêu thụ phải vọt nhanh hơn ở mức 10% trong 10 năm tới, một con số khó đạt đến trong hoàn cảnh toàn cầu không thể tiếp tục chấp nhận cán cân mậu dịch chênh lệch với Trung Quốc lâu hơn nửa. Còn nếu chỉ giữ mức thu nhập tăng 7% mỗi năm như hiện thời thì GDP bắt buộc phải chỉ còn 3% tức là kết luận của tiến sĩ Michael Pettis.
Cuộc cá độ giữa báo The Economist với Michael Pettis xảy ra hồi tháng 3-2012 nhưng người viết mới biết khi đọc quyển Avoiding The Fall của tác giả. Điều thú vị là người viết cũng có một cá độ trong cùng một đề tài về nền kinh tế Trung Quốc vào năm 2011 tức là 1 năm trước đó – nhưng thắng thua là bàn tiệc và màn karaoke thay vì chương trình văn nghệ như đã nhắc đến phần trên.
Độc giả nào muốn theo dõi các bài viết thú vị của tiến sĩ Michael Pettis về tình hình kinh tế Trung Quốc có thể theo dõi trên blog http://blog.mpettis.com
[1] http://www.economist.com/blogs/freeexchange/2012/03/china-will-overtake-america-within-decade-want-bet
[2] Sức tiêu thụ nội địa của các nền kinh tế lớn trung bình chiếm khoảng 60-65%; riêng tại Hoa Kỳ lên đến 70-75% tức là dân Mỹ tiêu xài quá độ!
Tiến sĩ Michael Pettis hiện giảng dạy môn tài chánh tại Đại Học Bắc Kinh chuyên nghiên cứu về các nước đang phát triển đặc biệt đối với Hoa Lục. Ông tiên liệu rằng Trung Quốc sẽ chỉ tăng trưởng khoảng 3% trong những năm sắp tới nên không thể hơn Mỹ vào năm 2018, mà còn có thể rơi vào nhiều thập niên trì trệ (lost decade) – tương tự trường hợp của Nhật Bản từ 1990 cho đến nay.
Hai bên đã thách thức nhau và nhận lời cá độ vào tháng 03-2012 [1]. Nếu báo The Economist thua thì họ sẽ mời ban nhạc do giáo sư Michael Pettis bảo trợ trình diễn trong buổi họp hàng năm sau đó!
Kinh tế Trung Quốc rơi từ con số tăng trưởng ngoạn mục 10.7% vào năm 2010 xuống hiện chỉ hơn 7.5% năm 2013 do xuất cảng sang u-Mỹ-Nhật giảm sút mạnh trong lúc gánh nặng nợ xấu bị phanh phui ra ngày càng nhiều. Tuy vậy báo The Economist và nhiều nhà nghiên cứu đánh giá rằng chính sách cải tổ của Tập Cận Bình sẽ ngăn chận các lãng phí để phát huy tiềm năng của khu vực tư nhân, nhờ vậy nền kinh tế sẽ tiếp tục phát triển không dưới mức 7%. Vài cơ quan nghiên cứu khác của Hoa Kỳ cũng kết luận tương tự nhưng dự trù GDP của Hoa Lục sẽ qua mặt Mỹ vào đầu thập niên 2020 thay vì năm 2018.
Michael Pettis trái lại rất bi quan về tương lai của Trung Quốc. Ông phê bình phe lạc quan rằng họ chỉ đoán mò dựa trên quá khứ Hoa Lục đã vượt qua nhiều thử thách (1989, 1998, 2001, 2007, 2011) để kết luận rằng Trung Quốc sẽ tiếp tục như vậy trong tương lai mà không đưa ra được dẫn chứng cụ thể nào. Hơn nửa Michael Pettis nhận xét trong quá khứ giới lãnh đạo Bắc Kinh cũng chẳng tài giỏi thần thánh gì mà chỉ nhờ vào quyền hạn tuyệt đối để huy động năng lực quốc gia nhằm mua thời gian đẩy lùi các khó khăn – trong khi tránh né không giải quyết rốt ráo tận gốc rể. Cho đến nay mâu thuẩn đã chồng chất phải đến ngày phải tính sổ, trường hợp này chẳng khác gì kinh nghiệm của nhiều quốc gia đã từng phát triển nhảy vọt khác như Mỹ trước cuộc Đại Khủng Hoảng 1929, Liên Xô trong thập niên 50, Nhật trong thập niên 70, v.v…
Cơ sở của Michael Pettis dựa trên số liệu về sức tiêu thụ nội địa tại Trung Quốc từ một con số thấp (55% của GDP năm 1985) rơi xuống mức cực kỳ thấp (35% của GDP năm 2012) vốn chưa hề có trong lịch sử các nền kinh tế lớn [2]. Trong khi đó toàn bộ nền kinh tế lại nhảy vọt trung bình 10% trong suốt hai thập niên. Thông thường kinh tế tăng trưởng thì dân chúng khá giả nên ăn xài rộng rải hơn khiến trường hợp của Trung Quốc trở thành một nghịch lý. Giải thích của Michael Pettis là giới lãnh đạo đã bóc lột dân chúng (lời người viết: nếu nhìn theo của Karl Max tức hệ thống cầm quyền tước đoạt giá trị lao động của dân chúng) để hổ trợ nhà nước và doanh nghiệp đầu tư ồ ạt vào hạ tầng và xí nghiệp. Chính sách này dẫn đến ba hậu quả tức là (1) Trung Quốc trở nên lệ thuộc vào xuất khẩu (2) nhà nước đầu tư lãng phí vào nhiều công trình công cộng khiến bơm lên bong bóng địa ốc (3) hố sâu giàu nghèo ngày càng tăng trong đó các nhóm lợi ích nắm cả đặc quyền về kinh tế lẩn chính trị.
Nhiều người sẽ phản bác cho rằng đời sống tại Hoa Lục đang cải thiện nhanh chóng trong vòng 30 trở lại. Nhưng con số cho thấy khi GDP tăng 10% thì mức thu nhập của dân chúng chỉ lên 7%, tức là mỗi năm người dân bị cướp mất 3% lợi tức (chưa tính thuế khoá). Con số này tích tụ trong 30 năm trở thành khối lượng khổng lồ. Nhà cầm quyền tước đoạt tài sản dân chúng qua nhiều cách:
Kềm giữ giá trị đồng Nhân Dân Tệ thấp hơn 15-20% giá trị đích thực: chính sách này chẳng những khiến Trung Quốc lệ thuộc nặng nề vào xuất cảng mà còn làm tiêu thụ giảm vì dân chúng phải trả giá mắc mỏ cho xăng dầu điện nước và hàng hóa nhập cảng.
Lãi xuất ngân hàng rất thấp nhưng số đông dân chúng không có chọn lựa nào khác vì đầu tư vào chứng khoán tại Trung Quốc cũng giống như đánh bạc do thị trường bị thao túng bởi các nhóm lợi ích
Chính sách hộ khẩu khiến công nhân di chuyển từ nông thôn không thể gia nhập vào nghiệp đoàn để đòi tăng lương
Chính sách hộ khẩu cũng khiến công nhân từ nông thôn phải dành dụm tiền học cho con cái do không được học trường công.
Mạng lưới an sinh rất kém nên dân chúng phải để dành tiền phòng khi thất nghiệp, bệnh hoạn hay cho lúc già yếu.
Nhà cầm quyền làm ngơ để các cơ xưởng phá hoại môi trường là một loại thuế đánh lên dân chúng nhằm hỗ trợ doanh nghiệp, vì sau này toàn xã hội thế nào cũng phải trả giá đắt cho bệnh hoạn hay làm sạch môi trường.
Do các chính sách hổ trợ đầu tư nói trên nên sức tiêu thụ nội địa sụt giảm xuống con số kinh hoàng là 35% của GDP. Nay nhà nước muốn đổi mô hình kinh tế đặt nặng vào tiêu thụ nội địa thì phải nâng sức mua lên 50% của GDP trong vòng 10 năm. Giả sử kinh tế tiếp tục tăng trưởng 7% thì sức tiêu thụ phải vọt nhanh hơn ở mức 10% trong 10 năm tới, một con số khó đạt đến trong hoàn cảnh toàn cầu không thể tiếp tục chấp nhận cán cân mậu dịch chênh lệch với Trung Quốc lâu hơn nửa. Còn nếu chỉ giữ mức thu nhập tăng 7% mỗi năm như hiện thời thì GDP bắt buộc phải chỉ còn 3% tức là kết luận của tiến sĩ Michael Pettis.
Cuộc cá độ giữa báo The Economist với Michael Pettis xảy ra hồi tháng 3-2012 nhưng người viết mới biết khi đọc quyển Avoiding The Fall của tác giả. Điều thú vị là người viết cũng có một cá độ trong cùng một đề tài về nền kinh tế Trung Quốc vào năm 2011 tức là 1 năm trước đó – nhưng thắng thua là bàn tiệc và màn karaoke thay vì chương trình văn nghệ như đã nhắc đến phần trên.
Độc giả nào muốn theo dõi các bài viết thú vị của tiến sĩ Michael Pettis về tình hình kinh tế Trung Quốc có thể theo dõi trên blog http://blog.mpettis.com
***
[1] http://www.economist.com/blogs/freeexchange/2012/03/china-will-overtake-america-within-decade-want-bet
[2] Sức tiêu thụ nội địa của các nền kinh tế lớn trung bình chiếm khoảng 60-65%; riêng tại Hoa Kỳ lên đến 70-75% tức là dân Mỹ tiêu xài quá độ!
Gửi ý kiến của bạn
Tác giả Đoàn Hưng Quốc (tên thật Đoàn Văn Tân) hiện hành nghề kỹ sư ở tiểu bang Texas, Hoa Kỳ. Học kinh tế chỉ có 1 lớp Econ 101 hơn 30 năm trước – cho đến nay thì chữ nghĩa của thầy đã trả lại thầy để thầy còn vốn mà dạy sinh viên khác. Tác giả bắt đầu quan tâm đến ngành kinh tế tài chánh vì thua lổ chứng khoáng trong cuộc Đại Suy Trầm 2007-08, lúc đó làm việc liên quan đến toàn cầu hóa trong ngành sản xuất điện thoại cầm tay mà trong đầu cứ nhớ câu nói “follow the money” - phải theo dõi dấu vết của đồng tiền mới rõ tiền nhân hậu hoạn của sự việc.
Nhà báo Bùi Tín nhận xét: “Có rất ít thông tin chính xác về nội dung thật sự của cuộc gặp này được tiết lộ, nhưng ý đồ đen tối của những người lãnh đạo Bắc Kinh đến phó hội đối với tương lai của đất nước ta đã không che mắt được ai. Đến nỗi ngoại trưởng Việt Nam lúc bấy giờ, ông Nguyễn Cơ Thạch, người bị gạt ra ngoài rìa của cuộc họp lịch sử này, đã phải than thở: ‘Thế là một cuộc Bắc thuộc mới rất nguy hiểm đã bắt đầu!”
Năm nay, lễ Tạ Ơn diễn ra vào thứ năm ngày 25/11/ 2021. Mỗi lần đến lễ Tạ Ơn, tôi muốn tạ ơn Thượng Đế đã ban cho tôi cuộc sống no đủ, an lành và cảm ơn tất cả những người thân quen luôn yêu thương và giúp đỡ tôi trong cuộc sống. Mỗi người trong chúng ta nợ nhiều người, ngoài nợ ông bà cha mẹ đã sinh ra, nuôi cho lớn khôn, thương yêu đùm bọc cho đến khi cha mẹ qua đời.
Nói tóm lại, giá dầu xăng tăng gần đây là một cơ hội để chúng ta ôn lại bài học kinh tế căn bản về luật cung cầu. Giá xăng dầu tăng vì cung chưa bắt kịp cầu. Hệ thống vận chuyển hàng hóa trên thế giới sẽ được cải thiện nhiều hơn trong thời gian tới. OPEC đã bắt đầu tăng mức sản xuất dầu. Những công ty dầu ở Mỹ cũng sẽ tăng sản xuất dầu nội địa.
Tiêu cực đẻ ra tham nhũng và tự diễn biến, tự chuyển hóa, nhưng cha mẹ của tiêu cực lại sinh ra từ suy thoái tư tưởng chính trị, đạo đức và lối sống của cán bộ đảng viên.
Đó là “lời phán” của 4 đời Tổng bí thư đảng CSVN, gồm Đỗ Mười (1997-2001), Lê Khả Phiêu (tháng 12/1997-2001), Nông Đức Mạnh (2001-2011) và Nguyễn Phú Trọng (từ 2011 đến nay). Nhưng đến năm 2021, sau 27 năm xây dựng và chỉnh đốn (từ khóa đảng VII năm 1994) mà 4 nguy cơ vẫn còn là mối đe dọa sống còn của chế độ và vị trí lãnh đạo của đảng là tại sao ?
Chơi tới bến như Chủ Tịch Ủy Ban Nhân Dân Tỉnh Hà Giang (Nguyễn Trường Tô) mà vẫn hạ cánh an toàn thì chỉ ăn (có mỗi một miếng thịt bò) thôi nào phải là chuyện lớn. Hồi năm 2018, chú Lâm còn làm một vụ dại dột hơn nhiều (khiến cả Âu Châu sửng sốt, sau khi bắt cóc Trịnh Xuân Thanh) mà cũng có sao đâu.
Theo cam kết trong Chương 13 về Thương mại và Phát triển Bền vững (TSD) của Hiệp định Thương mại Tự do (EV-FTA) giữa Liên minh Âu châu (EU) và Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam, cả hai bên, EU và Việt Nam, phải thành lập “Các nhóm Tư vấn Nội địa” (DAGs) gồm những tổ chức phi chính phủ NGO, đại diện người lao động, hiệp hội thương mại, v.v., để có thể quan sát, nêu lên và thảo luận các vấn đề liên quan đến các chính sách xã hội và môi trường với Ủy ban Liên minh Âu châu và VN.
Trong chế độ Cộng sản Việt Nam, có 2 thành phần trí thức: Trí thức sáng suốt và trí thức u mê. Đội ngũ trí thức sáng suốt khan hiếm, biết chọn cái đúng và việc cần làm. Nhưng thành phần trí thức u mê thì đông, là công bộc, sống chết với đảng; đảng bảo đâu đánh đó, nhiều khi không cần tiêu chuẩn luân thường đạo lý.
Ngược lại, trí thức có bản lĩnh, có lập trường rành mạch thì biết đặt quyền lợi chung trên lợi ích cá nhân và biết chọn cái đúng đánh chết cái sai, không sợ bị trù dập.
Trung Quốc chào mừng cuộc đối thoại thực sự giữa Chủ Tịch Tập Cận Bình và Tổng Thống Hoa Kỳ Joe Biden như một dấu hiệu hy vọng cho mối liên hệ tốt đẹp hơn trong tương lai, trong khi đó Hoa Kỳ thì khá im lặng giữa lúc hai vị lãnh đạo của hai siêu cường tìm cách giảm bớt căng thẳng kéo dài đã hơn một năm.
Sau hơn một năm không đi chơi xa, vì dịch Covid-19, nên khi các tiểu bang gỡ bỏ giới hạn chúng tôi rủ nhau du lịch nội địa. Nhiều người thân quen đi chơi Hawaii hay Cancún bên Mexico, chúng tôi chọn Miami, Florida.
Cả tháng trước đã mua vé máy bay, đặt chỗ ở và thuê xe. Đến giữa tháng Tám có thông tin Covid biến chủng Delta đang lây lan nhanh. Đã có thuốc tiêm chủng nên số người nhập viện và chết không cao như hồi đầu năm, trên 90% tử vong là những người đã không chích ngừa.
Copyright © 2021 vietbao.com All rights reserved 