BIỂN ĐÔNG (VB) -- Các cuộc nghiên cứu trong ngành Khảo cổ Hải dương có
thể giúp củng cố chủ quyền lãnh hải -- và do vậy, Trung Quốc và
Việt Nam đều đang ra sức cho các cuộc nghiên cứu này.
Báo Wall Street Journal hôm 1-12-2013 có bản tin về các cuộc nghiên cứu
khảo cổ để giành chủ quyền biển.
Báo này kể rằng, vào năm ngoai1í, khi nhóm khaỏ cổ hoạt động với
chuyên gia Frank Goddio đang xem xét mảnh vỡ của một chiến thuyền từ
thế kỷ 13 của Trung Quốc ngoaì khơi Philippines, thì một taù hải giám
TQ xông tới chiếc tài khaỏ cổ đăng bộ dưới lá cờ Philippines.
Có tiếng loa phóng ra nói bằng tiếng Anh là khu vực này là biển của
TQ, ngay cả các tàu nghiên cứu biển của nước khác cũng bị cấm nghiên
cứu khaỏ cổ ở đó.
Nhưng vùng biển hình chữ U mà TQ khoanh vùng lãnh hải lại quá rộng,
chiếm hầu hết Biển Đông, và nằm trùm lên cả biển Việt Nam, Mã Lai,
Brunei, Đài Loan và Philippines.
Biển Đông là một trong các đường hàng hải bận rộn nhất thế giới,
đầy các tàu chìm cuả TQ, Ấn Độ, Anh, Hòa Lan, Ả Rập... và tàu
chiến thời Thế Chiến 2.
Các nhà khảo cổ TQ nói họ đã định vị 70 tàu chìm ở biển này,
nhưng ước tính có ít nhất 2,000 tàu chìm cần khảo sát, và có thể
là nhiều hơn.
Li Xiaoje, Thứ Trưởng Văn Hóa TQ, nói hồi tháng 9-2012 rằng khaỏ cổ
hảid ương là việc biểu dương chủ quyền quốc gia, trong khi ông tới thăm
một số đồ gốm sứ vớt lên từ một tàu chìm ở gần đảỏ Hoàng Sa của
VN (mà đã bị TQ chiếm năm 1974).
Việt Nam cũng đang tăng đầu tư cho chương trình khảo cổ hải dương, và
năm nay (2013) Viện Khảo Cổ mở thêm một Sở Khảo Cổ Dưới Nước.
Một trong những dự án đầu tiên của VN có tiếng vang chính trị: dò
tìm nơi một trận thủy chiến mà quân VN đánh bại quân Tàu hồi năm 938
theo Tây lịch, và trận này kết thúc nhiều thế kỷ quân Tàu ca trị
Việt Nam. Nơi đó là một dòng sông bên trong VN.
Ngược lại, sự kiện ở bãi cạn Scarborough Shoal (nơi Goddio giúp khoa
học gia Philippines khảo cổ) ghi dấu lần đầu tiên quân lực sử dụng để
ngăn cản việc khaỏ cổ hải dương của nước khác.
Mark Staniforth, một nhà khaả cổ hải dương ở đaị học Úc Monash
University hiện đang làm việc với Viện Khaỏ Cổ VN, nói rằng TQ có
Hải quân mạnh nhất vùng, có sức đuổi người khác để họ khảo cổ
riêng, “TQ không muốn hợp tác với ai hết.”