WASHINGTON (Wall Street Journal) - Tổng Thống Bush đã yêu cầu Quốc Hội có hành động mau chóng về nhiều bản thương ước quốc tế, nhưng phần lớn đã tránh né vấn đề là có nên hay không ràng buộc thương ước với các điều kiện bảo vệ môi sinh và lao động.
Bất kể các áp lực đang tăng từ cả phía hữu và phía tả, TT Bush tránh né sự cam kết về các vấn đề xã hội đã gây sóng gió cho các thương lượng mậu dịch thời Clinton. Thay vào đó, Bush xin Quốc Hội cho quyền được tự do thương thuyết, chỉ hứa là sẽ cứu xét vấn đề môi sinh và lao động trong khi thương lượng các thương ước toàn cầu hay bán cầu.
TT Bush hôm Thứ Năm viết thư gửi tới Thượng Nghị Sĩ Charles E. Grassley (CH-Iowa), chủ tịch Ủy Ban Tài Chánh Thượng Viện, cơ quan trách nhiệm về các thương ước, rằng : “Chúng ta không còn có thể ngồi im, trong khi các đối tác mậu dịch cứ đi tới mà không có chúng ta.”
Ông Bush đã xin các vị dân cử hỗ trợ các bản thương ước Mỹ đã ký với Jordan, Việt Nam, Lào, Chile và các nước vùng Andean.
Việc này ngay lập tức lộ ra sự chia rẽ sẽ làm TT Bush khó đạt được mục tiêu mong muốn: có được quyền thương thuyết thủ tục nhanh. Nếu không có quyền này, mà Quốc Hội đã cho tạm ngưng dưới thời cựu TT Clinton vì bất mãn với Hiệp Ước Tự Do Mậu Dịch Bắc Mỹ NAFTA, TT Bush có thể khó tìm đường đối tác ngay cả để khởi đầu thương thuyết.
Nghị trình mà TT Bush và đại diện mậu dịch Hoa Kỳ Robert Zoellick đưa ra chắc chắn sẽ gây tranh cãi dữ dội, trong đó có ghi các ưu đãi - thí dụ như, tiền cho vay từ Ngân Hàng Thế Giới WB - để khuyến khích các nước đối tác nâng cao tiêu chuẩn môi sinh và lao động. Nhưng “vẫn còn quá sớm để nói” là có hay không khoản tiền phạt, nếu có, mà Mỹ có thể áp đặt đối với các đối tác vi phạm, theo lời Zoellick.
Các công đoàn và nhiều vị trong Đảng Dân Chủ lo sợ là tự do thêm mậu dịch sẽ khuyến khích các công ty Mỹ dọn xưởng qua nước khác có chi phí thấp hơn.
Bill Klinefelter, giám đốc Công Đoàn Công Nhân Thép Hoa Kỳ USWA, nói, “Không có đồng thuận đâu. Thực sự, trận tuyến đang dàn ra gay gắt hơn.”
Chính phủ Bush cũng gặp áp lực từ các đồng minh kinh doanh và các vị dân cử bảo thủ muốn phải ngăn cách các thương ước đối với quyền lao động hay môi sinh. Thí dụ, trong buổi họp kín giữa ông Zoellick và các thượng nghị sĩ Cộng Hòađầu tuần này, TNS Cộng Hòa Phil Gramm của Texas nói là ông rất lo ngại chuyện Tổng Thống sẽ đưa các điều khoản về lao động hay môi sinh vào dự luật thẩm quyền thủ tục nhanh.
Gửi ý kiến của bạn
