Hôm nay,  

Sự Khác Nhau Giữa Hai Cuộc Nội Chiến

22/09/201100:00:00(Xem: 6115)
Sự Khác Nhau Giữa Hai Cuộc Nội Chiến

Minh Văn VN
Trong quá trình hình thành và phát triển, lịch sử quốc gia nào cũng có những cuộc nội chiến. Đó là cuộc chiến của những người cùng một quốc gia, dân tộc. Sự xung đột nội bộ sẽ dẫn đến những tổn thất to lớn và gây chia rẽ trong lòng dân tộc. Vì thế việc hàn gắn vết thương sau chiến tranh để đất nước sớm được phục hồi và vững tiến trên con đường phát triển là điều cấp thiết. Tuy nhiên mỗi quốc gia có một cách thức thực hiện khác nhau, điều đó dẫn tới sự khác biệt cho sự tái thiết sau chiến tranh của những quốc gia có xảy ra nội chiến.
Với một quá trình hình thành mới mẽ nhưng nước Mỹ đã phải chứng kiến cuộc nội chiến lịch sử. Một cuộc nội chiến mà đã đem lại bài học sâu sắc cho nhiều quốc gia từ đó trở về sau.
Ngày 4/3/1861, Abraham Lincoln tuyên thệ nhậm chức tổng thống Hoa Kỳ. Trong bài diễn văn nhậm chức ông tuyên bố không thừa nhận sự ly khai của các bang Miền Nam bảo vệ chế độ nô lệ, khi cho rằng điều đó “Không có hiệu lực về mặt pháp luật”. Bài diễn văn của ông kết thúc bằng việc phục hồi những mối liên kết của Liên bang. Nhưng miền Nam đã bưng tai giả điếc và ngày 12/4, súng đã nổ nhằm vào binh đội đồn trú ở Đồn Sunter tại hải cảng ở Charleston, bang Nam Carolina. Cuộc nội chiến đã bắt đầu, một cuộc chiến mà trong đó số người Mỹ tử trận nhiều hơn bất kỳ cuộc xung đột nào trước đó, và cho đến nay.
Mỗi bên đều tham chiến với niềm hy vọng rất cao vào việc giành chiến thắng nhanh chóng. Miền Bắc có được những lợi thế không thể chối cãi về các nguồn lực vật chất. Hai mươi ba bang với số dân 22 triệu người được triển khai chống lại 11 bang của miền Nam với 9 triệu dân cư trú. Sự vượt trội về công nghiệp của miền Bắc thậm chí còn vượt cả ưu thế về dân số khi cung cấp được cho miền Bắc lượng thiết bị dồi dào để chế tạo vũ khí và đạn dược, quần áo và các đồ cung cấp khác. Tuy nhiên miền Nam có truyền thống quân sự mạnh hơn và những thủ lĩnh quân đội có nhiều kinh nghiệm. Cuộc chiến ác liệt kéo dài 4 năm với hai thủ lĩnh quân sự xuất sắc đại diện của mỗi bên: Tướng Robert E.Lee của miền Nam và Cllysses S. Grant của miền Bắc.
Sau nhiều trận chiến ác liệt, quân miền Nam đã trở nên suy yếu và phải rút chạy về phía Nam. Vào ngày 9/4/1865, bị các đạo quân đông đảo của Liên Bang bao vây, tướng Lee đã đầu hàng Grant tại nhà Tòa án Appomattox. Cuộc nội chiến như vậy coi như đã chấm dứt với hàng trăm ngàn binh sĩ thiệt mạng cho mỗi bên.
Những điều kiện đầu hàng tại Appomattox quả thực là quảng đại, và từ khi gặp gỡ Lee trở về, Grant đã làm cho những cuộc diễu hành ồn ào của binh lính ông im lặng bằng lời lẽ nhắc nhở họ: “Những kẻ nổi loạn lại là đồng bào của chúng ta đấy”. Cuộc chiến tranh vì nền độc lập của miền Nam đã trở thành “Một sự nghiệp đã mất”, mà sự nghiệp của người anh hùng đó là Robert E. Lee, đã được đông đảo mọi người thán phục vì sự xuất sắc trong tài lãnh đạo và sự lớn lao của ông trong thất bại. Nhờ sự kết thúc chiến tranh trong hòa bình, bằng sự nhìn xa trông rộng đó mà nước Mỹ sau nội chiến đã được phục hồi nhanh chóng mà không phải chịu thêm sự thiệt hại nào về nhân mạng và vật chất nữa.

Trong lịch sử hiện đại, Việt Nam chúng ta đã kém may mắn hơn khi đất nước phải gánh chịu một cuộc nội chiến kéo dài tới 20 năm (từ 1954 đến 1975). Đó là cuộc chiến giữa miền Bắc theo chủ nghĩa Cộng sản và miền Nam theo chủ nghĩa Tự do. Miền Bắc được sự trợ giúp của phe Xã hội chủ nghĩa là Liên Xô và Trung Quốc, miền Nam được sự giúp đỡ về quân sự và cố vấn của Hoa Kỳ. Tuy vậy về bản chất, đây là cuộc nội chiến giữa hai miền Nam – Bắc của những người Việt Nam.
Cuộc chiến đã khiến cho hàng triệu nhân mạng phải hy sinh cho mỗi bên, và khoảng 58.000 binh lính Mỹ tử trận. Thiệt hại về cơ sở hạ tầng thì không thể kể xiết. Sự mất mát về tinh thần và vật chất cho dân tộc Việt Nam quả là to lớn trong cuộc chiến tranh này.
Từ cuối thập niên '60, do phải tập trung đối phó với phe Cộng sản trên phạm vi toàn cầu, Mỹ đã quyết định bỏ mặt trận Việt Nam. Và họ đã rút quân sau khi thúc đẩy việc ký kết cho bằng được Hiệp định Paris vào tháng 1/1973. Hai năm sau, ngày 30/4/1975 Sài Gòn thất thủ, quân đội Bắc Việt giành được thắng lợi qua một chiến dịch quân sự lớn.
Trong những ngày cận kề thất thủ của Sài-gòn, hàng triệu người dân miền Nam đã bị cuốn theo làn sóng di tản do lo sợ sự tàn sát của quân đội miền Bắc, và quan trọng hơn cả là họ không thể chấp nhận tư tưởng Cộng sản vô thần mà miền Bắc theo đuổi. Với định kiến được quy định bởi sự phân biệt ý thức hệ mà những người chiến thắng, thay vì thực hiện hòa hợp dân tộc để bắt tay xây dựng đất nước sau chiến tranh, thì họ lại giết hại và bỏ tù những người của chế độ miền Nam. Những trại cải tạo được lập nên để giam giữ các thành phần quân cán chính thuộc chế độ cũ, rằng để cải tạo họ trở thành con người Xã hội chủ nghĩa" Đất nước đã phải gánh chịu nhiều đau thương trong chiến tranh, nay lại phải chứng kiến một sự đổ vỡ to lớn nữa trong lòng dân tộc, đó là sự chia rẽ ý thức hệ.
Mấy mươi năm sau chiến tranh, những người Cộng sản vẫn giữ một thái độ hằn học với những người gốc Việt Nam Cộng Hòa, vốn là đồng bào của họ. Nhà nước Cộng sản gọi những người này là kẻ thù, là thế lực thù địch và phản động. Sở dĩ có cách nhìn nhận đầy định kiến đó là vì những người Cộng sản đã không đặt lợi ích dân tộc và đất nước lên trên hết mà thay vào đó là ý thức hệ Cộng sản của họ. Việc làm đó đã gây chia rẽ lâu dài cho dân tộc Việt Nam, những người vốn cùng là một dân tộc vẫn phải đứng về hai bên chiến tuyến chỉ vì ý thức hệ cộng sản chủ nghĩa. Những vết thương đã không được hàn gắn, những thiệt hại to lớn thì nhân dân và đất nước phải gánh chịu, chỉ những người cộng sản được lợi vì họ có một thế lực để đổ lỗi cho những sai lầm của họ.
Mới hay, cùng một sự việc nhưng cách hành xử của những người trong cuộc khác nhau thì sẽ dẫn tới những kết quả khác nhau. Và rằng nếu những người trong cuộc biết đặt những lợi ích tốt đẹp lên trên hết thì sẽ có được những hành xử quãng đại và mang lại lợi ích cho đất nước. Ngược lại, những người dù chiến thắng nhưng vì quyền lợi ích kỷ của một đảng phái hay tập đoàn cầm quyền mà đã có những cách hành xử tồi tệ khiến cho đất nước phải gánh chịu những tổn thất nặng nề và làm cho dân tộc bị chia rẽ lâu dài.
Hậu quả cuộc nội chiến vừa qua ở nước ta chưa chấm dứt ở tháng 4/1975, và kể cả ở thời điểm này. Ngày nào quyền lực lãnh đạo đất nước vẫn còn tiếp tục nằm trong tay những người mang định kiến, hận thù và đất nước chưa thật sự có dân chủ, tự do, thì hòa bình, ấm no vẫn còn là một khao khát cho những người Việt Nam ở cả miền Nam lẫn miền Bắc.
Hà Nội ngày 19/09/2011
Minh Văn (VN)
minhvanvietnam.blogspot.com

Ý kiến bạn đọc
22/09/201122:52:05
Khách
Dung nhu the, nhung bay gio lam gi day????
Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Ngài tự nhận trọn đời ngài chỉ là một nhà sư đơn giản, nhưng sóng gió tiền định đã đưa ngài vào ngôi vị Đức Đạt Lai Lạt Ma đời thứ 14 để gánh vác chức lãnh đạo cả đạo và đời cho dân tộc Tây Tạng từ khi ngài còn thơ ấu. Ngài từ những ngày mới lớn, miệt mài tu học theo lời Đức Phật dạy về hạnh từ bi và trí tuệ, nhưng từ khi chưa đủ tuổi thành niên đã chứng kiến khắp trời khói lửa chinh chiến để tới lúc phải đào thoát, vượt nhiều rặng núi Hy Mã Lạp Sơn để xin tỵ nạn tại Ấn Độ.
Zohran Mamdani tuyên bố tranh cử thị trưởng New York vào tháng 10/2024. Khi đó, phần lớn New York vẫn không biết đến vị lập pháp tiểu bang 33 tuổi này là ai. Ngày 1/7/2025, Zohran Mamdani chính thức đánh bại cựu Thống đốc Andrew Cuomo, chiến thắng vòng bầu cử sơ bộ cuộc tranh cử thị trưởng New York vào tháng 11/2025.
Tồn tại qua hơn hai thế kỷ, Tối Cao Pháp Viện Hoa Kỳ chưa bao giờ là một cánh cửa vô tri. Mỗi nhiệm kỳ Tòa để lại một dấu ấn ảnh hưởng đến đời sống người dân. Có nhiệm kỳ, Roe v. Wade1 mất hiệu lực, tòa cắt quyền phá thai khỏi tay người phụ nữ, coi như món nợ trả về từng tiểu bang, tự lo tự liệu. Có nhiệm kỳ, cánh cửa Affirmative Action2 sập lại, đám trẻ da màu nghèo khỏi cơ hội cầu tiến. Có nhiệm kỳ, Tòa thả lỏng súng đạn, cãi vã sân trường cũng đủ gây đổ máu3. Nhưng cũng đã có những nhiệm kỳ Tòa đứng thẳng lưng, bảo vệ người dân buộc Bạch Ốc Nixon phơi ra hồ sơ mật với Pentagon Papers
Nelson Mandela (1918-2013), quán quân Giải Nobel Hòa Bình năm 1993, nhà hoạt động chống chế độ phân biệt chủng tộc bị tù 27 năm, và là vị tổng thống người da đen đầu tiên được bầu trong cuộc bầu cử dân chủ đầu tiên của nước Nam Phi vào năm 1994, đã từng nói rằng, “Giáo dục là vũ khí có sức mạnh nhất mà bạn có thể sử dụng để thay đổi thế giới.” Hơn ai hết, Nelson Mandela là người không những hiểu rõ giá trị thực sự của nền giáo dục mà còn áp dụng kiến thức đó trong việc làm thay đổi đất nước và dân tộc Nam Phi của ông. Ông đã dẫn dắt Nam Phi từ một quốc gia ngập chìm trong bóng tối của thù hận, phân hóa và lạc hậu để vươn mình lên trong ánh sáng của đoàn kết, hòa bình và phát triển.
Hoa Kỳ đã tấn công Iran. Chỉ vài ngày sau khi Tổng thống Mỹ Donald Trump gợi ý rằng có thể trì hoãn bất kỳ hành động quân sự nào của Mỹ trong nhiều tuần, ông tuyên bố vào ngày 21/6 rằng máy bay Mỹ đã tấn công ba địa điểm hạt nhân của Iran, bao gồm cả cơ sở bị chôn sâu ở Fordow. Các quan chức Iran xác nhận rằng các cuộc không kích đã diễn ra. Mặc dù ông Trump khẳng định rằng các địa điểm này đã bị "xóa sổ", nhưng vẫn chưa rõ các cuộc tấn công đã gây ra thiệt hại gì.
Jena, Louisiana – một thị trấn 4.000 dân lọt thỏm giữa rừng thông – nơi bảng hiệu đầu làng ca ngợi đội bóng nữ vô địch của bang, nhưng cách đó chỉ ba dặm, sau hàng rào kẽm gai và lời Kinh Thánh treo lủng lẳng, là Trại Giam ICE đồ sộ - do GEO Group điều hành. Nơi đây hiện giam giữ hơn 1000 người – phần lớn chưa từng bị kết tội hình sự, nhiều người chỉ là dân đang xin tị nạn hợp pháp, số còn lại chưa kịp hiểu vì sao mình bị bắt...
Tại sao Trump lại vội vàng ban hành hàng loạt sắc lệnh hành pháp và chính sách mới như vậy?AI: Có hai lý do.Đầu tiên, tổng thống vội vàng vì nếu có bất kỳ điều gì sai trái xảy ra vào đầu nhiệm kỳ, ông có thể đổ lỗi cho chính quyền trước và nhà nước (những người làm việc cho ông). Nếu để lâu, những điều sai trái sẽ là trách nhiệm của ông, và Trump không thích chịu trách nhiệm.Thứ hai, ông biết trong hai năm nữa, đảng Cộng hòa sẽ mất quyền kiểm soát Hạ viện trong cuộc bầu cử quốc hội và ông sẽ trở thành què quặt. Ông cần phải hoàn thành mọi việc ngay bây giờ. Ông muốn tập trung vào các doanh nghiệp của mình trong hai năm cuối nhiệm kỳ tổng thống,
Bao dung – một từ nghe thật thanh thoát. Âm tiết của nó cũng thật bình dị, thốt ra từ thanh quản nhẹ nhàng không cần uốn nắn, như cỏ mọc từ đất, như mưa từ trời. Vậy mà ngày nay, trong một xã hội đứng đầu thế giới về tự do, về quyền con người, hai từ “bao dung” bỗng dưng khó tìm. Chính trong tháng Sáu này, tháng gọi là Pride Month, những câu chuyện thương tâm về cộng đồng LGBTQ+ bị chìm trong bóng tối. Có lẽ trong sáu tháng qua, nước Mỹ có quá nhiều những phát ngôn, biến cố, thay đổi mà đối với truyền thông, đó là điều cần phải nói, và nói mỗi ngày. Hoặc cũng có lẽ, trong một chính quyền đang nỗ lực bác bỏ DEI, đóng chặt cửa với di dân, thì truyền thông cũng không dám đào sâu về những gì thuộc về cộng đồng yếu thế. Cho dù, đó là một án mạng lấy đi cuộc sống một con người, hoặc chấm dứt những nguyên tắc vốn đã được nhìn nhận hàng thập kỷ.
“Nơi nào người ta bắt đầu đốt sách, nơi đó người ta rồi cũng sẽ thiêu người.”— Heinrich Heine. Câu nói nổi tiếng từ thế kỷ XIX của thi sĩ Heinrich Heine, tưởng chỉ là tiếng vọng u ám của bóng ma lịch sử nhưng hôm nay, giữa thế kỷ XXI, lời cảnh báo ấy lại trở nên rúng động – ngay trên đất nước từng được xem là ngọn hải đăng của tự do học thuật. Oái oăm thay, những dấu hiệu đầu tiên của bóng tối không phát xuất từ một chế độ độc tài phương Đông, mà từ chính nước Mỹ – xứ sở từng được xem là ngọn hải đăng của giáo dục tự do.
Donald Trump không đội vương miện, nhưng ông đã luyện được cách bắt cả một đảng chính trị quỳ gối. Và cũng như các ông vua cổ đại, ông không cần luật – ông chính là luật. Nếu Toà Tối cao chống đối, ông sẽ gọi đó là “phản quốc.” Nếu truyền thông phản biện, ông gọi đó là “tin giả.” Nếu có cuộc bầu cử mà ông thua, ông sẽ bảo đó là “gian lận.” Và nếu có ai dám nói điều gì khác, ông sẽ gửi quân đội tới – như ông đã làm ở Los Angeles, để dạy cho đám biểu tình “hỗn xược” ấy một bài học về dân chủ... bằng đạn cao su và lựu đạn cay.
NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.