THÔNG CÁO BÁO CHÍ LÀM TẠI PARIS NGÀY 30.10.2001
Phái đoàn Văn phòng II Viện Hóa Đạo (Giáo hội Phật giáo Việt Nam Thống nhất Hải ngoại tại Hoa Kỳ) đến Canada vận động Chính giới, và tổ chức Hội luận về Lời kêu gọi cho Dân chủ Việt Nam của Hòa thượng Thích Quảng Độ
Từ ngày 21.10.2001 đến ngày 28.10.2001, Phái đoàn Giáo hội Phật giáo Việt Nam Thống nhất Hải ngoại tại Hoa Kỳ Văn phòng II Viện Hóa Đạo (GHPGVNTNHN-HK VP II VHĐ) và Phòng Thông tin Phật giáo Quốc tế đã đến Canada vận động Chính giới và Quốc hội Canada về thảm trạng đàn áp tôn giáo nói chung và Giáo hội Phật giáo Việt Nam Thống nhất nói riêng tại Việt Nam.
Hòa thượng Thích Hộ Giác, Phó Viện trưởng Viện Hóa Đạo kiêm Chủ tịch Hội đồng Điều hành GHPGVNTNHN-HK VP II VHĐ chỉ huy Phái đoàn. Chuyến đi vận động tại Canada do Thượng tọa Thích Thiện Tâm, Chủ tịch Hội đồng Điều hành Giáo hội Phật giáo Việt Nam Thống nhất Hải ngoại tại Canada chu toàn tổ chức.
Trong hai ngày 24 và 25.10.2001, Phái đoàn đến thủ đô Ottawa vận động chính giới và Quốc hội Canadạ Theo dự trù, Phái đoàn sẽ được Ngoại trưởng John Manley tiếp, nhưng vì công tác quốc tế đột xuất vào phút chót, Ngoại trưởng phải lên đường qua Hoa Thịnh Đốn vào giờ hẹn, nên ông Daniel ẠJ. Ouimet, Cố vấn tối cao về Chính trị của Ngoại trưởng và Bà Nancy MacKayĐietrich, Giám đốc Vụ Đông Nam Á, đã thay mặt tiếp Phái đoàn cũng như hứa rằng sẽ trình lên Ngoại trưởng tất cả những thỉnh nguyện của Phái đoàn.
Sau đấy, Phái đoàn lần lượt tiếp xúc và hội đàm với ông Paul Martin, Bộ trưởng Bộ Tài chánh, ông Rey Pagtakhan, Quốc vụ khanh Bộ Ngoại giao đặc trách Á châu Thái Bình dương, ông Warren Allmend, Giám đốc Trung tâm Quốc tế Nhân quyền và Phát triển Dân chủ. Đặc biệt, Phái đoàn cũng thuyết trình về tình trạng đàn áp tôn giáo trước một số Dân biểu thân chính cũng như đối lập. Nhân dịp này, Dân biểu Stan Dromisky đã mời Phái đoàn dùng cơm trưa tại Quốc hộị
Qua các cuộc tiếp xúc nói trên, Phái đoàn trình bày thực trạng gia tăng đàn áp Giáo hội Phật giáo Việt Nam Thống nhất, đặc biệt từ đầu tháng 6 vừa qua cho đến nay, tình trạng sức khỏe và quản chế khắc nghiệt đối với Đại lão Hòa thượng Thích Huyền Quang tại Quảng Ngãi và Hoà thượng Thích Quảng Độ tại Thanh Minh Thiền viện ở Saigon.
Sự trạng đen tối ấy đã khiến cho Huynh trưởng Hồ Tấn Anh tự thiêu tại Đà Nẵng ngày 2.9.2001 để báo động thế giớị
Phái đoàn cũng đề cập đến Lời Kêu gọi cho Dân chủ Việt Nam của Hội đồng Lưỡng viện Giáo hội Phật giáo Việt Nam Thống nhất do Hòa thượng Thích Quảng Độ công bố cuối tháng 2 dương lịch năm naỵ Phái đoàn xem đây như một tiến trình dân chủ hóa Việt Nam bằng đường lối bất bạo động, đặt nền tảng cho sự tôn trọng mọi quyền tự do căn bản như ngôn luận, báo chí, lập hội, tín ngưỡng, tôn giáo, v.v...
Phái đoàn đưa ra 6 thỉnh nguyện yêu cầu Chính phủ và Quốc hội Canada yểm trợ:
1. Can thiệp trả tự do cho Nhị vị Hòa thượng Thích Huyền Quang và Thích Quảng Độ cũng như mọi tù nhân vì lương thức và tôn giáo thuộc các tôn giáo tại Việt Nam ;
2. Yêu sách phục hồi quyền sinh hoạt của Giáo hội Phật giáo Việt Nam Thống nhất (GHPGVNTN) cũng như các tổ chức tôn giáo khác tại Việt Nam ;
3. Bảo đảm quyền tự do báo chí, chấm dứt việc ngăn cấm Gíao hội Phật giáo Việt Nam Thống nhất cũng như mọi cá nhân, đoàn thể ra báo tư nhân ;
4. Bảo đảm quyền tự do lập hội, kể cả việc tự do sinh hoạt tôn giáo của các cộng đồng tôn giáo, các tổ chức phi chính phủ và mọi tổ chức dân sự ;
5. Kêu gọi Chính giới và Quốc hội Canada hậu thuẫn Lời Kêu gọi cho Dân chủ Việt Nam của GHPGVNTN để thúc đẩy nhanh chóng tiến trình dân chủ hóa Việt Nam ;
6. Yêu cầu Quốc hội Canada cử một Phái đoàn Dân biểu về Việt Nam thăm viếng Nhị vị Hòa thượng Thích Huyền Quang và Thích Quảng Độ cũng như mọi nhà lãnh đạo các tôn giáo khác đang bị cầm tù hay quản thúc; và can thiệp cho Hội Hồng thập tự Canada đến Quảng Ngãi chăm lo trị liệu cho bệnh tình của Đại lão Hòa thượng Thích Huyền Quang.
Tất cả các viên chức cao cấp của Chính phủ Canada cũng như các vị Dân biểu mà Phái đoàn tiếp xúc đều rất quan tâm tới tình trạng quản chế khắt khe và sức khỏe nguy kịch của Nhị vị lãnh đạo GHPGVNTN, cũng như hiện tình đàn áp quy mô các tôn giáo tại Việt Nam. Tất cả đều hứa tìm những biện pháp thích nghi để can thiệp.
Riêng ông Paul Martin, Bộ trưởng Tài chánh mà cũng là một trong những vị Thống đốc của Ngân hàng Thế giới, thì hứa sẽ can thiệp với Ngân hàng Thế giới đặt điều kiện cho tự do tôn giáo và nhân quyền Việt Nam qua mỗi chương trình viện trợ.
Theo nhiều nguồn tin, thì ông Paul Martin sẽ lên làm Thủ tướng Canada trong thời gian gần đây, khi Thủ tướng Jean Chrétien về hưụ
Ngoài 2 ngày vận động chính giới tại thủ đô Ottawa, Giáo hội Phật giáo Việt Nam Thống nhất Hải ngoại tại Canada đã tổ chức các cuộc Hội luận trong cộng đồng người Việt về Lời Kêu gọi cho Dân chủ Việt Nam của Hòa thượng Thích Quảng Độ qua các thị trấn Vancouver (21.10), Ottawa (23.10) , Montreal (26.10) , Toronto (27.10) và Edmonton (28.10)