Gadhafi: Đơn Phương Ngưng Chiến
Mỹ Không Tin Gadhafi, Sẽ Cấm Bay Vùng Trời Libya Từ Chủ Nhật 20-3
BENGHAZI - Lực luợng Gadhafi tấn công thành phố cuối cùng do quân nổi dậy kiểm soát ở miền tây lá Misrata trong khi cộng đồng quốc tế bàn cách cưỡng chế vùng cấm bay với Libya để bảo vệ thường dân.
1 bác sĩ tại Misrata loan báo 6 người thiệt mạng khi chiến xa của binh sĩ chính phủ tiến đánh Misrata, thành phố lớn hạng 3 toàn quốc cách thủ đô 125 dặm về hướng đông nam, bị vây từ nhiều ngày. Quân nổi dậy đang ra sức phòng thủ Benghazi, trung tâm của phong trào đối lập.
Tại bản doanh LHQ chiều Thứ Năm, HĐ Bảo An đã chấp thuận đề nghị vùng cấm bay với 10 phiếu thuận - 5 thành viên không bỏ phiếu là Nga, Trung Quốc, Đức, Brazil và Ấn Độ.
Sau cuộc biểu quyết, TT Obama đã nói chuyện điện thoại với các nhà lãnh đạo của Anh, Pháp. Các viên chức Hoa Kỳ tiết lộ: nỗ lực khống chế không quân Gadhafi có thể bắt đầu ngày chủ nhật hay Thứ Hai, bằng chiến đấu cơ, phóng pháo cơ và trinh sát cơ của đồng minh. Các giới quân sự tỏ ý thận trọng về hậu quả của các biện pháp thiết lập vùng cấm bay, vì khó lường trước - nhưng, phương tây đứng trước áp lực phải hành động khẩn cấp sau mấy tuần lễ cân nhắc trong khi lực luợng của chế độ độc tài tăng xung lực phản công.
Qua làn sóng truyền hình hôm Thứ Năm, lãnh tụ Gadhafi loan báo sẽ đánh chiếm Benghazi vào tối Thứ Năm và sẽ hành động không nuơng tay, sẽ khám từng nhà, nhà nào có vũ khí bị xem là kẻ thù - Gadhafi hô hào dân Benghazi đánh lại quân phản bội và côn đồ. Trong cuộc phỏng vâán dành cho 1 tờ báo Bồ Đào Nha, nhà độc tài báo trước sẽ đáp trả các hành động quân sự đuợc LHQ bảo trợ - ông ta nói "Nếu thế giới nổi điên, chúng tôi cũng điên luôn".
Tính vào lúc chập tối Thứ Năm, lực lượng Gadhafi còn cách Benghazi khoảng 50 dặm.
Tại Benghazi, cư dân theo dõi tin về cuộc biểu quyết thiết lập vùng cấm bay trước các màn ảnh lớn đặt ngoài sân - đám đông bùng lên reo hò và bắn pháo bông khi đa số HĐ Bảo An bỏ phiếu thuận.
Chính quyền Libya đã nhanh chóng đóng không phận. Cơ quan kiểm soát không lưu châu Âu là Eurocontrol xác nhận hôm Thứ Sáu : theo tin mới nhất từ đảo quốc Malta, trung tâm không lưu Tripoli không chấp nhận phi cơ bên ngoài vào. Eurocontrol nói mọi chuyến bay tới Libya trong 24 giờ đã bị ngăn cấm.
Trong khi đó, thứ trưởng ngoại giao của Libya lên tiếng với giọng hoà dịu, đề nghị thương luợng ngưng bắn - thứ trưởng Khaled Kaim hoan nghênh mối quan ngại của LHQ về tính mạng thường dân, nhưng yêu cầu không cấp súng cho dân thường, để đừng mời gọi người Lybia bắn giết lẫn nhau.
Tại thủ đô Libya hôm Thứ Sáu, phóng viên ngoại quốc đuợc khuyến cáo không ra khỏi khách sạn.
Trong khi đó một bản tin khác nói rằng chính quyền Gadhafi tuyên bố đơn phương ngưng bắn. Bản tin viết như sau.
TRIPOLI - Hôm Thứ Sáu, nhà cầm quyền Libya tuyên bố ngưng bắn tức khắc để tránh can thiệp quân sự của cộng đồng quốc tế sau khi HĐ Bảo An chấp thuận đề nghị vùng cấm bay và mọi biện pháp cần thiết để ngăn trở quân đội Gadhafi không dùng phi cơ xạ kích dân.
Phát ngôn viên của quân nổi dậy báo cáo 2 thành phố vẫn còn bị pháo kích.
Hoa Kỳ xác quyết rằng tuyên bố ngưng bắn của chế độ Tripoli là không đủ và đòi lực lượng Gadhafi rút lui ở miền đông, nơi quân nổi dậy đối đầu các mũi tấn công vượt trội về hoả lực.
Tuyên bố ngưng bắn từ Tripoli đã làm hạ giá dầu thô chỉ trong 15 phút sau - tại Wall Street, gia dầu thô sau 12 giờ trưa Thứ Sáu là 101 MK/thùng, giảm 2.50 MK.
Tại Misrata, phát ngôn viên của quân nổi dậy xác nhận lực lượng Gadhafi tiếp tục tấn công sau thông báo ngưng bắn - phát ngôn viên Mustafa Gheriani nói "Không thể tin Gadhafi - sau 7 giờ sáng, pháo của binh sĩ chính phủ còn tiếp tục xạ kích Misrata và Ajdabiya".
Trong cuộc họp báo tại Tripoli, thứ trưởng ngoại giao Moussa Koussa tuyên bố chính quyền Gadhafi định ngưng bắn phù hợp với nghị quyết của LHQ về vùng cấm bay, tuy mộ tả chủ trương ấy là xâm phạm chủ quyền Libya - ông Koussa nói : sẽ mở đối thoại với mọi phe phái. Ông không trả lời các câu hỏi của phóng viên.
Tại thủ đô Hoa Kỳ, ngoại trưởng Clinton nói rõ : mục tiêu đầu tiên của quốc tế là ngưng bạo động, bảo vệ thường dân, và lực lượng Gadhafi phải rút lui tạo khoảng cách đáng kể tại miền đông.