Hôm nay,  

Truy Tầm Ung Thư Nhiếp Hộ Tuyến Cho Quý Ông

17/02/200100:00:00(Xem: 27216)
Đàn ông chết vì ung thư nhiếp hộ đứng hàng thứ 2 tại Mỹ. Phần lớn bị bệnh ung thư nhiếp hộ tuyến từ 50 tuổi trở lên, nhưng 75 phần trăm bệnh xuất hiện trên 65 tuổi. Lý do bị chết vì ung thư nhiếp hộ tuyến nhiều như vậy một phần cũng là do sự khó khăn khi tìm bệnh.

Nhiếp hộ tuyến là gì"
Là tuyến sinh dục của đàn ông. Tuyến có kích thước bằng trái táo tầu nhỏ hay củ hạt dẻ (walnut) nằm ngay dưới bọng đái, ngay đằng trước ruột già (rectum). Nhiếp hộ tuyến bao quanh ống dẫn tiểu (urethra).

Vì sao bị ung thư nhiếp hộ tuyến"
Đây là bệnh ung thư tiến triển chậm, nẩy sinh từ những tế bào ung thư trong nhiếp hộ tuyến. Tế bào ung thư có thể lan truyến ra ngoài nhiếp hộ tuyến, tới nhiều bộ phận khác trong cơ thể.
85 phần trăm đàn ông bị ung thư nhiếp hộ tuyến chết trong vòng 5 năm. 63 phần trăm kéo dài đời sống tới 10 năm. Nhưng nếu ung thư đã lan qua khỏi nhiếp hộ tuyến thì tử vong trong thời gian 5 năm lên tới 100 phần trăm.

Nguyên nhân ung thư nhiếp hộ tuyến"

Chưa được rõ chính xác. Chỉ biết rằng:
. Tuổi càng cao càng dễ mắc ung thư nhiếp hộ tuyến.
. Đồ ăn nhiều mỡ động vật có liên hệ gây ung thư nhiếp hộ tuyến.
. Gia đình nếu có người bị ung thư nhiếp hộ tuyến sẽ dễ mắc bệnh hơn người bình thường. Có tính chất di truyền do vài thứ gen, khoảng 10 phần trăm.

Nhưng quan trọng hàng đầu vẫn là phải truy tầm ung thư nhiếp hộ tuyến. Có 2 cách truy tầm:
. khám hậu môn bằng ngón tay.
. và thử máu PSA (prostate-specific antigen).

Nếu chỉ khám bằng ngón tay có thể kiếm được bệnh chừng 55 tới 69 phần trăm. Nhưng nếu đã rờ được ung thư bằng ngón tay rồi thì chính xác lên tới 89-97 phần trăm. Ít ra 40 phần trăm khi biết được bằng đầu ngón tay thì ung thư đã lan truyền ra khỏi ngoài tuyến nhiếp hộ tuyến. Khám bằng tay coi là cách giản dị nhất để truy tầm ung thư nhiếp hộ tuyến. Nhưng không may, bệnh nhân lại ít thích khám nhiếp hộ tuyến bằng tay. Khảo cứu gần đây cho biết khám ung thư bằng ngón tay còn phòng ngừa khỏi chết vì ung thư nhiếp hộ tuyến, lên tới 50-70 phần trăm.

Truy tầm ung thư nhiếp hộ tuyến bằng siêu âm qua hậu môn:


Truy tầm thêm bằng siêu âm sẽ dễ dàng hơn trong việc truy tầm ung thư nhiếp hộ tuyến. Trong trừơng hợp nghi ngờ khi khám bằng tay hay lúc thử máu PSA, bác sĩ thường dùng siêu âm để xác định thêm bệnh trạng. Nhờ siêu âm còn biết thêm ung thư nhiếp hộ tuyến sẽ nằm ở giai đoạn phát triển nào. Cũng nhờ siêu âm sẽ giúp thử nghiệm sinh thiết (biopsy), lấy mô tế bào để truy tầm bệnh được chính xác hơn.

Thử máu PSA: là cách truy tầm ung thư nhiếp hộ tuyến trong giai đoạn đầu. Thử PSA có nhậy cảm truy tầm bệnh lên tới 90-95 phần trăm. Dưới 4ng/mL trước đây coi là bình thường, nhưng trong một khám phá mới nhất gần đây cho biết khi PSA lên tới 2ng/mL cũng phải coi chừng. Từ 4ng/mL trở lên tới 10 ng/dl là trong vòng nghi ngờ (borderline)ung thư nhiếp hộ tuyến. Trên 10ng/mL càng phải nghi ngờ nhiều hơn.

Vậy khi nào sẽ thử PSA"
Nhiều khảo cứu khuyến cáo nên khám phá sớm ung thư nhiếp hộ tuyến để điều trị bệnh sớm. Nhờ vậy có thể giúp kéo dài phần nào cho tuổi thọ đàn ông. Một khảo cứu khác ở Quebec cho biết tỉ lệ chết vì ung thư nhiếp hộ tuyến, trong khoảng 8 năm, có sự cách biệt giữa bệnh nhân được truy tầm ung thư nhiếp hộ tuyến sớm (chết 15 phần 100,000 bệnh nhân) và bệnh nhân truy tầm bệnh trễ (chết 48.7 phần 100,000 bệnh nhân).

Sau đây là vài lời khuyên giảm nguy cơ ung thư nhiếp hộ tuyến cho phái nam:
. Tránh ăn mỡ động vật, như mỡ heo, mỡ gà v..v..
. Nên ăn nhiều rau, trái cây, nhân hột (nuts) v..v..
. Nên ăn cà chua, bưởi, dưa hấu vì có nhiều chất lycopenes giúp DNA đỡ bị hư hại, giảm nguy cơ ung thư nhiếp hộ tuyến.
. Tới tuổi 50, cần truy tầm ung thư nhiếp hộ tuyến bằng cách thử máu PSA và khám hậu môn bằng đầu ngón tay.
. Đàn ông thuộc trường hợp có nhiều nguy cơ bị bệnh như người da đen, hay gia đình có người bị ung thư nhiếp hộ tuyến, cần truy tầm bệnh sớm hơn, 45 tuổi.
. Bệnh nhân đàn ông cần hỏi bác sĩ gia đình xin tài liệu tìm hiểu nguyên nhân, tìm hiểu cách truy tầm ung thư nhiếp hộ tuyến cho kịp thời. Tất nhiên, cũng nên tìm hiểu thêm cách chữa ung thư nhiếp hộ tuyến. Vì lỡ một ngày nào đó, nếu không may, bệnh ung thư này có thể sẩy ra cho chính bản thân mình.

(Ghi chú: bài này viết với mục đích nâng cao kiến thức, không dùng để tự trị liệu. Nếu bạn có thắc mắc về tình trạng sức khỏe hay thuốc men, xin hỏi bác sĩ gia đình).

Bác sĩ Trần Mạnh Ngô, M.D., Ph.D., FAAFP; E-mail: nmtran@hotmail.com ; Điện thoại: (714) 547-3915.

In Trang
Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
1234567Trang sauTrang cuối

Rụng tóc (alopecia) thường xảy ra trên da đầu, nhưng cũng có thể xảy ra ở bất kỳ nơi nào trên cơ thể. Rụng tóc là một tình trạng phổ biến và không phải là vấn đề đáng lo ngại. Ở Úc, khoảng một nửa đàn ông ở độ tuổi 50 thường có dấu hiệu hói đầu, và hơn 1/4 phụ nữ trong cùng độ tuổi cho biết tóc họ bị thưa đi. Thường thì vấn đề này là do di truyền. Nếu thấy mình đang bị rụng tóc và đang lo lắng về điều đó, quý vị nên đi khám hoặc hỏi ý kiến bác sĩ để được chẩn đoán trước khi thử bất kỳ phương pháp điều trị nào. Rất nhiều sản phẩm được quảng cáo là có khả năng đảo ngược tình trạng rụng tóc, nhưng lại có rất ít sản phẩm đã được kiểm nghiệm khoa học về hiệu quả.

Hàm răng của bệnh nhân có vẻ như được chăm sóc khá tốt, nhưng nha sĩ James Mancini, giám đốc lâm sàng của Trung Tâm Nha Khoa Meadville ở Pennsylvania, cảm thấy phần nướu có vấn đề. Tình cờ, Mancini có quen biết với bác sĩ của bệnh nhân đó nên đã liên lạc để chia sẻ sự lo ngại – và rồi họ ‘lần’ ra bệnh thật! Mancini cho biết: “Thực ra, Bob mắc bệnh ung thư bạch cầu (leukemia). Dù ông ấy không thấy mệt mỏi hay có các triệu chứng khác, nhưng vấn đề xuất hiện ở phần răng miệng. Khi bác sĩ của Bob biết được tình trạng, Bob đã được điều trị ngay lập tức.”

Thời nay, nhiều người thường bị đau cổ vai gáy, lại còn kèm theo cả đau đầu. Nỗi đau này có thể gây ra thêm nỗi đau khác, không chỉ về mặt vật lý mà còn về mặt tâm sinh lý. Xét về mặt sinh lý, ngày càng có nhiều nghiên cứu chứng minh rằng những cơn đau ở cổ thường khiến cho người ta bị thêm chứng đau đầu. Một nghiên cứu mới được công bố trên tạp chí The Journal of Headache and Pain là nghiên cứu đầu tiên cung cấp những dấu hiệu khách quan về sự liên quan của cơ bắp với tình trạng đau nhức đầu.

Một nghiên cứu mới cho thấy thiếu ngủ không chỉ ảnh hưởng đến tâm trạng và hiệu suất làm việc trong ngày, mà còn có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh tiểu đường loại 2. Theo nghiên cứu được công bố trên tạp chí JAMA Network Open, so với những người ngủ từ 7 đến 8 tiếng mỗi ngày, những người ngủ ít hơn 6 tiếng/ngày có nguy cơ mắc bệnh tiểu đường type 2 cao hơn khi về già.

Khi nói đến việc giữ cho xương khỏe mạnh, nhiều người sẽ nghĩ ngay đến vitamin D, chất dinh dưỡng giúp cơ thể hấp thụ lượng canxi cần thiết để giúp cho bộ xương chắc khỏe. Nhưng dù rằng vitamin D đúng là một chất dinh dưỡng thiết yếu, trong những năm gần đây, các nhà nghiên cứu đã nhận thấy tầm quan trọng của các loại vitamin khác trong việc chống gãy xương (fractures) và bệnh loãng xương, hay bệnh xương xốp (osteoporosis).

Không thể nhìn thấy bằng mắt thường, không có mùi và cũng chẳng có vị, những lượng nhỏ chì (lead) hiện diện trong các vật dụng mà chúng ta sử dụng hàng ngày, trong nhà chúng ta ở, và cả trong nước chúng ta uống. Thậm chí, chì còn xuất hiện trong các bình nước tái sử dụng, như việc phát hiện ra chì trong đáy ly Stanley. Vụ việc đã làm dấy lên nhiều tranh cãi và khơi dậy sự chú ý của người tiêu dùng đối với một vấn đề đã tồn tại từ rất lâu.

Hôm cuối tháng Hai vừa qua, Tòa Tối cao của bang Alabama phán quyết rằng: “Phôi đông lạnh là trẻ em.” Tuyên án này tuy chỉ có uy lực theo Hiến pháp và luật pháp ở Alabama, tuy nhiên, sự bắt đầu này tạo ra tiền lệ cho tất cả những vụ án vế sau của tất cả các bang khác và kề cả hiến pháp Hoa Kỳ, ảnh hưởng đến thời kỳ cho phép phá thai. Nhiều người và nhiều cơ quan sẽ phải chịu trách nhiệm, sẽ bị trừng phạt nếu làm hỏng phôi thai, như một tội giết trẻ em. Phán quyết của Alabama, được công bố hôm thứ Sáu, bắt nguồn từ hai vụ kiện của ba nhóm cha mẹ đã trải qua thủ tục thụ tinh trong ống nghiệm (IVF) để sinh con và sau đó chọn đông lạnh số phôi còn lại. Giáo sư Nicole Huberfeld của Trường Luật Đại học Boston cho biết, đó cũng là một quyết định có thể gây ảnh hưởng lan rộng đến việc sử dụng các phương pháp điều trị sinh sản như thụ tinh trong ống nghiệm (IVF).

Thử tưởng tượng rằng chỉ cần uống một viên thuốc là quý vị sẽ tràn trề năng lượng, da dẻ mịn màng, và tim mạch khỏe re? Các viễn cảnh hấp dẫn này vẫy gọi mãnh liệt mỗi khi chúng ta dạo quanh qua các quầy hàng bán các loại thực dược phẩm bổ dưỡng trong hiệu thuốc, từ các loại viên uống dầu cá (fish oil), bột collagen (collagen powder), kẹo bổ sung ma-giê và muôn hình vạn trạng các loại vitamin.

Hơn một thập niên từ sau cái chết bất ngờ của mẹ, Sehrish Sayani mắc chứng rối loạn tâm thần hậu chấn (PTSD). Suốt những năm đó, những cơn hoảng loạn dữ dội nhất đã giảm dần, nhưng các triệu chứng như nghi ngại thái quá (hypervigilance), trở nên đặc biệt nhạy cảm với một số yếu tố và những giấc ngủ chập chờn đã trở nên quen thuộc trong cuộc sống của cô.

Trong cuốn tiểu thuyết Chuyện Hai Thành Phố (A Tale of Two Cities) của Charles Dickens, được xuất bản năm 1859 và lấy bối cảnh thời Cách Mạng Pháp, có đoạn viết: “Đó là thời đại tốt đẹp nhất, cũng là thời đại tồi tệ nhất, đó là thời đại của sự khôn ngoan, cũng là thời đại của sự ngu xuẩn.” Đại dịch COVID-19 cũng là một thời đại như thế. Một mặt, khoa học đã cứu sống được nhiều người. Chưa đầy một năm sau khi phát hiện virus, Hoa Kỳ đã tạo ra và thử nghiệm vắc xin, rồi cho sản xuất, phân phối và triển khai tiêm chủng hàng loạt miễn phí cho người dân. Ước tính vắc xin COVID đã cứu được ít nhất 3.2 triệu người chỉ riêng ở Hoa Kỳ. Những thành tựu này tạo ra hy vọng về việc chúng ta có thể nhanh chóng ứng phó với đại dịch trong tương lai.
1234567Trang sauTrang cuối
NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.