Vàng Lên Vì Niềm Tin Xuống"
Nguyễn Xuân Nghĩa - Đức Tâm RFI
Những yếu tố đáng ngại trong cơn sốt vàng tại Việt Nam...
Trên thế giới, nếu có một nơi hiếm hoi mà Mỹ kim vẫn lên giá thì đó là tại Việt Nam dù giá đồng bạc xanh đã sụt so với hầu hết các ngoại tệ. Nhưng cũng tại Việt Nam, đồng bạc xanh của Mỹ còn thua một thứ quý kim là vàng. Trên thế giới, vàng vốn đã lên giá tới mức chưa từng thấy từ mấy chục năm nay, nếu kể về thực giá. Nhưng giá vàng tại Việt Nam còn vượt kỷ lục thế giới là hơn 1.400 đô la một troy ounce, tức là gần 46 đô la một gram, và từ mươi hôm nay đã có lúc gây hoảng loạn khiến chính quyền phải lúng túng đối phó. Nhiều nhà kinh tế trong nước đã giải thích về hiện tượng này, RFI xin phỏng vấn thêm chuyên gia kinh tế Nguyễn Xuân Nghĩa tại Hoa Kỳ....
RFI: Xin kính chào chuyên gia Nguyễn Xuân Nghĩa. Thưa anh, tuần qua, có lúc giá vàng lên tới 38 triệu đồng một lạng rồi lại tụt sau khi có lệnh cho phép nhập khẩu, rồi lại tăng, và nay lại sụt. Theo anh, những nguyên nhân gì khiến giá vàng chao đảo như vậy, và tại sao lại vào lúc này"
Nguyễn Xuân Nghĩa: - Nhiều người giải thích rằng đấy là hậu quả của hiện tượng "đầu cơ", tôi xin đồng ý một phần, mà chỉ một phần thôi, vì đầu cơ chỉ là hậu quả không là nguyên nhân.
- Thuần về kinh tế - và bỏ bên ngoài hàm ý đạo đức - thì đầu cơ là nghiệp vụ đầu tư nhắm đạt mức lời cao về ngắn hạn mà chịu rủi ro thật lớn. Thế thì vì sao có người đầu cơ vàng mà chuyện đầu cơ lại gây biến động ở tầm mức quốc gia khiến chính quyền lật đật mở hạn ngạch nhập khẩu vàng trong hai tuần và còn tính việc nâng thuế suất 20% trên vàng xuất khẩu để hạ nhiệt cơn sốt" Vấn đề ở đây thưa anh là niềm tin, và cả chuyện... nhân duyên.
- Hãy nói về cái nhân trước. Khi có tài sản mà muốn giữ cho tài sản đó khỏi mất giá thì ta tồn trữ dưới dạng nào" Yêu cầu phòng thủ tiêu cực khiến ta chọn lối tồn trữ an toàn nhất, là ít rủi ro mất giá, mà cũng lưu hoạt nhất, là có thể chuyển ra tiền mặt tương đối nhanh và rẻ. Nếu tích cực hơn, ta có thể nghĩ đến nhu cầu kiếm lời và tích trữ tài sản dưới dạng nào có triển vọng tăng giá trong tương lai. Đầu cơ vì vậy mới dễ đi tới tích trữ.
- Cũng vẫn về cái nhân, Việt Nam hiện có ba loại phương tiện tồn trữ tài sản phổ biến nhất là đồng bạc Việt Nam, Mỹ kim hay vàng. Trong ba loại đó thì loại nào có giá trị an toàn, lưu hoạt và sinh lời" Câu trả lời là... bất cứ gì miễn rằng không phải là đồng bạc! Vì vậy, đừng oán người dân là dại dột mua vàng hoặc tích trữ đô la!
RFI: Đó là về cái nhân, thưa anh. Về cái duyên thì vì sao cơn sốt lại bùng nổ vào lúc này"
Nguyễn Xuân Nghĩa: - Hãy nói về duyên nợ Việt Nam đã. Cuối tháng 10, để chặn đầu cơ vàng, Ngân hàng Trung ương ra Thông tư 22 có mục tiêu hạn chế việc ngân hàng thương mại huy động và cho vay vàng do thân chủ ký thác. Kết quả trái ngược là càng khuyến khích tích trữ!
- Bây giờ đến yếu tố thời cơ hay duyên nợ thế giới. Vài ngày sau Thông tư 22, Thứ Tư mùng ba, Ngân hàng Trung ương Mỹ công bố việc bơm ra 600 tỷ đô la trong tám tháng tới để kích thích kinh tế. Nếu theo dõi, ta biết quyết định ấy từ Tháng Tám, dù chưa rõ là bao nhiêu. Khi quyết định được công bố thì Mỹ kim tuột giá làm giá vàng trên thế giới phải tăng! Thứ hai là vì đô la sụt giá làm nội tệ nhiều nước lên giá, họ can thiệp vào thị trường ngoại hối, cụ thể là mua đô la và bán ra nội tệ cho đồng bạc khỏi tăng giá. Đã thế, bất ổn tại Hy Lạp chưa lui thì lại đến núi nợ xấu Ireland - hay Ái Nhĩ Lan - và khủng hoảng chính trị manh nha tại Ý Đại Lợi, thành viên kinh tế thứ ba của khối Euro sau Đức và Pháp. Euro vì vậy sẽ mất giá thì cái gì tăng" Sau cùng, nguy cơ lạm phát tại Trung Quốc đã rõ rệt khiến Bắc Kinh sẽ nâng lãi suất và dự trữ pháp định ngân hàng để hạ nhiệt kinh tế và điều đó lại khiến Mỹ kim lên giá! Ngần ấy yếu tố quốc tế bất trắc khiến người ta kiếm vàng để thủ thân. Và càng ít thông tin thì càng tích trữ!