Cứ vào dịp kỷ niệm ngày cựu chiến binh hay một sinh hoạt đăc biệt nào tôi thường đến hội quán của cựu chiến binh Mỹ nhất là của "Vietnam Veterans" để sinh hoạt chia sẻ với họ. Mỗi lần gặp mặt thì có anh chàng Larry thế nào cũng chạy ra tay bắt mặt mừng "My old friend" khiến tôi có cảm tường hắn qúy mình lắm.
Kỳ sinh hoạt này Larry cũng không quên đem triển lãm những bức tranh hắn thu thập được như mọi năm. Có điều hắn trưng bầy tranh cho người ta coi chứ không bán và đặc biệt có bức vẽ chân dung của một người lính trẻ đề: "Người Khinh Binh Tiền Sát" Larry luôn luôn trang trọng trưng một bông hoa hồng tươi trước mặt.
Lần đầu nhìn thấy bức chân dung này tôi tò mò hỏi, thì Larry bảo:
- Đó là Tim, bạn tôi, một nhà sưu tầm tranh và cũng là một khinh binh tiền sát tuyệt hảo, nhưng anh ta đã không bao giờ trở về.
Ngồi bên nhau Larry bùi ngùi kể rằng: Khi tham chiến tại VN thật khó mà diễn tả cuộc chiến đó như thế nào cho người khác hiểu mà tôi chỉ có thể vắn tắt qua một câu như thế này: Nếu mà tai tôi còn nghe được tiếng súng nổ thì tôi biết tôi còn sống thêm được một ngày nữa. Sự sống chết của những thanh niên trẻ chúng tôi tùy thuộc vào trò chơi của các chính trị gia nhưng chúng tôi coi tánh mạng chiến hữu qúy gía vô cùng.
Chúng tôi phải băng rừng vượt núi cả ngày có khi phải âm thầm trong những rừng già âm u chỉ có giữa trưa may ra mới thấy một chút ánh sáng. Mỗi lần trung đội tôi đi thám sát là phải rải thưa ít nhất năm thước một người. Nếu phải đi đội hình hàng ngang thì tụi tôi phải băng những gò cao hay thung lũng lầy lội lún ngập giầy khiến sự di chuyển có lúc rất khó khăn.
Lần đó trung đội tôi kẹt trong rừng sâu, có hai chiến hữu bị thương rên la thê thảm nhưng kiếm được bãi đáp để tải thương đâu phải dễ nên phải chích "morphine" cho họ để xoa dịu cơn đau hầu có thể giữ được sự im lặng. Khi kiếm được bãi đáp mặc dù dưới hoả lực rất mạnh của VC chiếc trực thăng sau cùng cũng vội vàng đáp xuống và bay lên được nhưng bị một trái phóng lựu để lại bãi đáp một đám khói đen nghịt. Chiếc trực thăng bay một quãng xa thì đầu chúc xuống và bùm, nó rơi mạnh xuống và bùng cháy giữa rừng già. Không có tiếng kêu cứu chỉ có trung đội tôi chứng kiến nhưng bó tay.
Chúng tôi mỗi người luôn luôn lăm lăm ngón tay trong cò súng phải tự lần mò để định hướng đi ra phía đồng bằng theo ám hiệu của một khinh binh tiền sát đi trước. Thêm hai khinh binh trông chừng một phải, một trái và một phía sau tất cả phải căng mắt nhìn ngọn cây hai bên để khám phá các ổ bắn sẻ. Đi mãi mà chưa nhìn thấy ruộng lúa nào cả để mà gọi trực thăng đến bốc tụi tôi. Khổ cái, có ruộng lúa tức là có người và có người thì có VC trà trộn. Điều đó rất nguy hiểm nhưng còn hơn là bị vây kín trong rừng âm u.
Một lúc sau trước mặt tụi tôi hiện ra một ngọn đồi thấp cây cối thưa thớt, nghĩ rằng bãi đáp ở đó tốt hơn là ở khu ruộng lúa cho nên toán ra lệnh cố gắng di chuyển về hướng đó. Sự di chuyển mau hay lâu tùy thuộc vào khinh binh tiền sát Tim.
Khinh binh tiền sát Tim cẩn thận dò từng bước nhìn xuống đất để khám phá cạm bẫy, nhìn lên ngọn cây để khám phá kẻ bắn sẻ và không được bỏ qua một vật bất thường nào vì mỗi bước đi là mỗi nguy hiểm đón chào. Tim đã được ông già nó huấn luyện quan sát dấu vết từ nhỏ học được từ một người bạn mọi da đỏ như coi dấu chân, coi dấu vết trên mặt cỏ và cạm bẫy. Qua hai mươi bẩy cuộc tuần tiểu thám sát chỉ có một khinh binh tiền sát thứ hai mươi sáu bị rớt xuống hầm chông tre. Tim đã làm tiền sát cả chục lần không một chút sơ xẩy nên lần thứ hai mươi bẩy này Tim nói nó sẽ nhất định sẽ không vướng vào sơ xuất hay để đầu óc bị chi phối bởi chuyện gì khác. Nó quay mặt qua trái rồi qua phải, ngẩng lên cao rồi nhìn xuống đất để ý quan sát từ đọn cây gẫy đến đống cỏ khô hay một sợi cây leo v.v.
Lúc này trách nhiệm của khinh binh tiền sát quan trọng đến tính mạnh của cả trung đội vì nhiệm vụ như là cái máy dò máy báo cho nên Tim phải chắc chắn là không người nào dẵm chân vào một cái bẫy nào hay bị bắn sẻ. Lát nữa đây Tim còn có trách nhiệm quan sát xem ngọn đồi đó có an toàn cho bãi đáp cho hai trực thăng bốc trung đội về hay không. Tim sẽ là người cuối cùng lên trực thằng vì nó còn phải quan sát xung quanh để phát hiện kịp thời bất cứ sự lay động di chuyển nào xung quanh bãi đáp.
Đang đi bỗng Tim dơ nắm tay lên cao về phía sau, đó là dấu hiệu bảo ngừng lại. Mọi người lặng lẽ đứng lại không ai cần phải lên tiếng hỏi. Rồi Tim mở bàn tay vẫy xuống mặt đất, dấu hiệu ngồi xuống, mọi người lặng lẽ ngồi xuống trong thế sẵn sàng tác chiến. Các khinh binh đằng sau quay mặt lại coi chừng hai bên và phía sau.
Tiền sát Tim nheo cặp mắt quan sát nó không dùng ống nhòm vì phản chiếu của ống kính sẽ là mục tiêu của bắn sẻ. Nó quay lại sau thì thào với thiếu úy Trung Đội Trưởng: "Trên cái chạc ba nhánh ngọn cây chếch phía phải của hướng đi không biết đó là người hay con khỉ"" Để Thiếu úy TĐT có đủ dữ kiện nó đưa nhiều câu hỏi: Có khỉ ở rừng này không" Tôi có nên bắn cho nó một phát để xem động tĩnh không" Nếu đó qủa là tên bắn sẻ thì sao"
Thiếu úy TĐT thì thào trở lại:
- ĐM, mày nói cái gì tùm lum vậy"
Tim chỉ ngón tay cố thì thầm nhỏ lại nhưng chậm và rõ:
- Bên phải bốn mươi lăm độ, trên ngọn cây rậm lá đó.
Ông Thiếu úy TĐT điều chỉnh ống nhòm núp sau cành lá chăm chú nhìn một phút rồi thì thầm với Tim:
- Tao không thấy gì khả nghi cả. Mày có chắc chắn mày nhìn thấy cái gì lạ không hay mày hoa mắt"
Tim nhau mặt:
- Chắc chắn tôi nhìn thấy vật khác thường. Tôi thấy nó động đậy. Ông có thấy khỉ ở rừng này bao giờ không, đó là điều tôi muốn hỏi.
Sau khi quan sát và ngồi xem động tĩnh chừng mười phút Thiếu úy TĐT nói: "Hình như là con khỉ" rồi ra lệnh tiếp tục di chuyển.
Tim quên là ông Thiếu úy này mới được thuyên chuyển về thay thế TĐT trước đã đi phép dài hạn, ông chưa rành rẽ vùng này, nên nó tuân lệnh như thường lệ. Nó lắc đầu như không đồng ý, miệng lầm bầm như đang chửi thề ĐM rồi đứng thẳng người tiến tới chừng mười thước thì... cắc bùm Tim đổ xuống như cây chuối bị đốn và ông TĐT giờ đã biết rằng đó không phải là con khỉ trên ngọn cây đó. Nhưng Tim đã hy sinh để trung đội sống sót.
Kể tới đây, Larry hỏi tôi: "Anh có biết tại sao tôi có những bức tranh này không"" Hỏi nhưng không cần trả lời mà Larry kể tiếp rằng sau khi mãn hạn ở Việt Nam về, Larry gặp lại bạn cũ thông báo qua lại và cuối cùng đưa đến chuyện sở hữu bức chân dung của Tim...
Cha Tim là một người giầu có nhưng góa vợ và chỉ có đứa con trai duy nhất là Tim. Hai cha con đều có khuynh hướng chơi tranh nên thường du lịch khắp thế giới để mua những bức tranh qúy hoặc của những họa sĩ nổi tiếng để tồn trữ vào kho tàng nghệ thuật của mình. Ông đã tàng trữ được những bức tranh vô gía của Picasso, Van Gogh, Monet hay những bức mà những nhà quyền qúy thường treo ở biệt thự của họ. Cha Tim rất thoả mãn hãnh và diện với cái nhìn và nhận xét sắc bén của Tim, đứa con trai đã nối gót mình đạt được nhiều kinh nghiệm về tranh và ông đặt hết kỳ vọng vào Tim.
Nhưng mùa hè năm đó Tim phải nhập ngũ do lệnh động viên và sau thời gian thụ huấn căn bản quân sự Tim được gửi đi tham chiến tại chiến tranh Việt Nam. Tim phục vụ cùng đơn vị với tôi và hai đứa trở thành bạn thân. Với kinh nghiệm nhận xét sẵn có, Tim mau trở thành một khinh binh tiền sát rất tinh tế và sắc bén. Phản ứng cấp thời sắc bén của Tim đã cứu tôi và một vài đồng đội khác nhiều lần.
Nhưng mùa đông năm đó ở nhà cha Tim nhận được điện tín báo một tin buồn: đứa con mà ông yêu quý đã mất tích tại trận tiền. Ông nóng ruột đợi từng giờ từng ngày tin tức mới về Tim với nỗi lo sợ là ông sẽ không bao giờ có thể thấy con ông trở về nữa. Nhưng rồi cái gì đến sẽ đến, ông đã nhận được tin xác nhận con ông đã tử trận tại chiến trường. Tim đã bỏ mình khi tham dự cuộc thám sát trong rừng sâu.
Mùa Giáng Sinh năm đó cha Tim với thân già cô đơn ôm nỗi đau buồn héo hắt như người quẩn trí. Ông nhớ lại mỗi Noel những năm trước dù lưu lạc nơi đâu Tim đều về xum họp với cha bên lò sưởi ấm áp... nhưng bây giờ không còn nữa và khi nhìn những bức tranh treo quanh nhà khiến ông càng nhớ nhung đau đớn. Buổi sáng ngày chúa giáng sinh có tiếng gõ cửa ông mệt mỏi ra mở thì thấy một quân nhân ôm một gói giấy lớn đứng đó.
Người quân nhân đó tự giới thiệu mình với cha Tim:
- Thưa bác. Cháu là bạn của Tim và cũng là người đã từng được Tim cứu nhiều lần. Cháu có thể vào nhà được không vì cháu có điều thưa với bác.
Sau khi vào ngồi phòng khách, người quân nhân ấy cho cha Tim biết rằng Tim đã kể cho anh ta biết tất cả công trình sưu tầm tranh của Tim với cha rồi người quân nhân đó trao cho ông gói đồ nói: "Cháu cũng thích tranh lắm nên đã học vẽ. Hôm nay cháu đến tặng bác món quà này."
Cha Tim mở ra thì đó là bức tranh truyền thần của con ông. Bức chân dung vẽ thật tỉ mỉ và sống động. Ông không kìm hãm được xúc động nên khi ngắm bức chân dung nước mắt ông chảy tầm tã. Ông cám ơn người quân nhân và ngay lập tức ông tháo hết những bức tranh phía trên lò sưởi giữa nhà để chỗ khác và chỉ treo có bức chân dung con trai ông trên đó và ông nhìn như hồn ông bị thu hút vào đó.
Ít ngày sau đó ông được các bạn ông hỏi thăm ông và cho biết họ đều là những bạn đồng ngũ thọ ơn Tim vì có Tim họ đã thoát hiểm nhiều lần.
Larry lắc đầu nói với tôi:
- Tôi phải thú thật với ông lần đó đáng lẽ tôi tới phiên làm khinh binh tiền sát, nhưng khu này rừng rậm khó khăn nên Tim đã tình nguyện thay thế để tôi ra coi chừng phía sau. Chẳng may lần này Tim bị bắn sẻ trúng ngay tim.
Còn cha Tim khi biết con ông được bạn bè qúy mến như vậy ông cũng cảm thấy hãnh diện nhưng cũng không làm vơi đi nỗi thương xót của ông. Ông quyết định làm điều gì để con ông sống mãi trong lòng ông, sống mãi trong lòng người, nhất là những bạn của con ông. Vì vậy bức chân dung Tim trở thành bức họa ông qúy giá nhất trong kho tàng của ông và ông nói với những người quen biết rằng đây là món quà lớn nhất trong đời ông có.
Dần dần cha Tim càng ngày càng già yếu bệnh hoạn nên ông đã sửa soạn sẵn di chúc để người được ủy thác theo đó mà thi hành về tài sản và kho tàng nghệ thuật mình. Ít tháng sau cha Tim qua đời và không có người thừa kế, người được ủy thác mở di chúc thì được biết ý của ông là tất cả những bức tranh mà ông sưu tầm được sẽ được bán đấu gía vào đúng ngày Giáng Sinh sắp đến.
Ngày bán đấu giá tới có rất nhiều người chuyên sưu tầm tranh qúy đến tham dự và ai cũng hy vọng mình sẽ sở hữu một số tranh qúy gía này. Người điều khiển đấu gía cho trưng ra một bức tranh vô danh của một hoạ sĩ mà những người sưu tầm tranh chưa bao giờ nghe đến tên vì đó là bức chân dung của con trai ông già do bạn của Tim vẽ. Người điều khiển hỏi ai muốn trả giá trước nhưng trong phòng im lặng không ai trả lời. Người điều khiển lại hỏi:
- Ai trả một trăm đồng"
Một hai phút trôi qua cũng không có ai trả lời rồi có tiếng xầm xì: "Bức tranh đó thì mua làm gì" Chỉ là chân dung con ông ta." Rồi mọi người ồn lên:
- Bán bức khác đi. Không ai mua bức này cả.
Người điều khiển trả lời:
- Không được. Chúng tôi phải bán bức này trước. OK, Có ai muốn mua bức chân dung này"
Lúc đó tôi vội trả giá sơ khởi để bức tranh có cơ hội bán nên tôi nói to:
- Tôi trả một trăm đồng.
Người điều khiển hỏi:
- Có ai trả hơn không"
Sau khi hỏi ba lần không ai trả lời ông ta liền nện búa xuống bục hô to: "Bán". Cả phòng ồn lên vui mừng có lẽ đã gạt đi được sự trở ngại nên có người nói: "Bây giờ chúng ta có thể đấu giá món mình muốn". Người điều khiển đứng chờ tới khi mọi người im lặng ông ta mới tuyên bố:
- Thưa quý vị. Cuộc bán đấu giá hôm nay tới đây là chấm dứt.
Cả phòng ồ lên một tiếng lớn vì chuyện xẩy ra không ai tin được. Có người la lớn: "Ông có đùa không ông" Đã bán được món nào đâu mà chấm dứt". Rồi có tiếng khác có vẻ giận: "Chẳng lẽ chúng tôi đến đây chỉ để mua chân dung con của ông già hay sao" Còn những bức tranh khác đáng giá bạc triệu kia đã bán đâu"" Có người với giọng giận dữ: "Chúng tôi bay từ xa tới đây không phải để chứng kiến một trò đùa. Yêu cầu có một sự giải thích thỏa đáng".
Một lần nữa chờ cho sự ồn ào lắng xuống, người điều khiển đấu gía mới bình thản nói:
- Thưa qúy vị, chuyện đó rất giản dị. Theo di chúc của ông già, người nào sở hữu bức chân dung con của ông ta thì sẽ đương nhiên làm chủ tất cả bức tranh còn lại trong nhà ông ta...
Nghe Larry kể tới đây tôi cũng "ồ" lên ngạc nhiên và Larry ngậm ngùi nói:
- Lúc đó tôi mới hiểu đây là cử chỉ biểu lộ lòng yêu thương đứa con duy nhất của ông. Ý ông muốn người nào săn sóc con ông sẽ hưởng trọn vẹn kho tàng này. Đó là lý do tôi có bức chân dung của bạn tôi và những bức tranh triển lãm hôm nay. Tôi triển lãm để tưởng nhớ đến Tim, người chiến hữu của tôi chứ tôi chưa bán bức nào cả.
Tôi hỏi Larry:
- Nếu mai đây anh già cả, thế hệ chúng mình sẽ phải ra đi. Anh để lại những món này cho con cháu anh hay cũng làm di chúc đấu giá giống ông già của Tim"
Larry trầm ngâm vài giây nói:
- "Maybe".
Gửi ý kiến của bạn
