Hôm nay,  

Lao Phổi Và Người Việt

29/12/200700:00:00(Xem: 4170)

Lao truyền nhiễm qua đường phổi. Nếu không điều trị thì cứu thì lao phổi phát hiện tư 10 đến 15 người mỗi năm.

Trên thế giới, cứ mỗi giây đồng hồ thì lại có một người mới bị nhiễm vi trùng lao. Hay nói chung khoảng một phần ba nhân loại trên thế giới bị lao. Khoảng 5 đến 10% người bị nhiễm vi trùng lao thì sẽ bị triệu chứng lao phát hiện. Bệnh nhân bị HIV nhiễm vi trùng lao dễ bị bệnh lao phát hiện.

Theo tường trình của Cơ Quan Y Tế Quốc Tế (WHO) trường hợp lao ở Đông Nam Á Châu tăng 34%. Tuy nhiên số bệnh nhân lao ở vùng quanh Sahara bên Phi Châu có 350 trường hợp bệnh lao trong 100,000 dân số.

Riêng tại Việt Nam, năm 2001 có một tường trình so sánh bệnh nhân lao đàn ông hay đàn bà có những điều e ngại khi biết bị bệnh lao. Nghiên cứu chia làm 16 nhóm người bị bệnh lao, vừa đàn ông và đàn bà. Nói chung thì họ đều hiểu biết về bệnh lao. Mặc dù biết bị bệnh lao nhưng cũng không cố gắng chữa bệnh. Đàn ông bị lao lo lắng vấn đề tài chánh, trong khi đàn bà có lao thì sơ bị người chung quanh hay biết. Bởi vậy lao không được trị liệu theo đúng thơì gian dự tính. Mặc dù đàn bà chịu khó chữa lao hơn đàn ông. Đây là một thí dụ cho thấy vấn đề tập tục quan trọng trong việc điều trị lao ở Việt Nam.

Một nghiên cứu khác tập trung vào dân tộc thiểu số ở Việt Nam khi bị lao. Kết quả cho thấy người miền núi bị lao ít hơn có lẽ do: 1) tỉ lệ truyền nhiễm lao ở vùng núi thấp hơn hay 2) vì đời sống ở đồi núi cao ảnh hưởng chậm phát triển lao.

Một nghiên cứu khác về bệnh lao cho di dân tới Hoa Kỳ từ 1989 tới 2001. Những di dân thuộc 6 nước như Trung Hoa, Haiti, Ấn Độ, Nam Hàn, Phi Luật Tân và Việt Nam. Tất cả cho thấy có 5,198 trường hợp lao do di dân từ những nước kể trên tơí Mỹ. Trong năm đầu thì tỉ số di dân bị lao cao và tỉ số cũng tương tực giống nhau (khoảng hơn 500 trường hợp lao cho 100 ngàn người trong một năm). Hai năm sau thì tỉ lệ di dân tới Hoa Kỳ bị lao xuống thấp hẳn, khoảng 50-80 người mắc bệnh lao cho 100 ngàn người trong một năm. Kết quả cho thấy sau 2 năm điều trị, tỉ số bệnh nhân bị lao trong nhóm người di dân từ 6 nước ở Á Châu kể trên (kể cả di dân từ Việt Nam tới Mỹ) đã giảm thấp.
Tại Phi Châu cũng như tại Việt Nam, số người lao phổi cao và số  bệnh nhân nhiễm HIV cũng tăng cao. Bệnh nhân vừa bị HIV vừa có lao sẽ bị lao nặng hơn so với bệnh nhân có HIV âm tính bị lao. HIV làm suy yếu miễn dịch trong cơ thể. Bệnh nhân HIV có nguy cơ tử vong cao nhất khi bị lao. Ở Châu Phi chẳng hạn, HIV là yếu tố quan trọng tăng cao nguy cơ nhiễm lao kể từ năm 1990. Bởi vậy, điều quan trọng là phải lưu ý cả 2 thứ bệnh, lao và HIV, khi điều trị.

Tham Khảo:

1) http: //agedcareact.wordpress.com/2007/11/26/whatt-is-tuberculosis/

2) BMC Infectious Diseases, 7: 109, 2007.

3) Int J Tuberc Lung Dis, 3: 862, 1999

4) CDC,  volume 11, số 5, May 2005.

Trần Mạnh Ngô, M.D., Ph.D., E-mail: nmtran@hotmail.com; Xin mời quý độc giả vào thăm Y Dược Ngày Nay, www.yduocngay.com, một Trang Web Y Khoa của người Việt viết cho người Việt.

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Rụng tóc (alopecia) thường xảy ra trên da đầu, nhưng cũng có thể xảy ra ở bất kỳ nơi nào trên cơ thể. Rụng tóc là một tình trạng phổ biến và không phải là vấn đề đáng lo ngại. Ở Úc, khoảng một nửa đàn ông ở độ tuổi 50 thường có dấu hiệu hói đầu, và hơn 1/4 phụ nữ trong cùng độ tuổi cho biết tóc họ bị thưa đi. Thường thì vấn đề này là do di truyền. Nếu thấy mình đang bị rụng tóc và đang lo lắng về điều đó, quý vị nên đi khám hoặc hỏi ý kiến bác sĩ để được chẩn đoán trước khi thử bất kỳ phương pháp điều trị nào. Rất nhiều sản phẩm được quảng cáo là có khả năng đảo ngược tình trạng rụng tóc, nhưng lại có rất ít sản phẩm đã được kiểm nghiệm khoa học về hiệu quả.
Hàm răng của bệnh nhân có vẻ như được chăm sóc khá tốt, nhưng nha sĩ James Mancini, giám đốc lâm sàng của Trung Tâm Nha Khoa Meadville ở Pennsylvania, cảm thấy phần nướu có vấn đề. Tình cờ, Mancini có quen biết với bác sĩ của bệnh nhân đó nên đã liên lạc để chia sẻ sự lo ngại – và rồi họ ‘lần’ ra bệnh thật! Mancini cho biết: “Thực ra, Bob mắc bệnh ung thư bạch cầu (leukemia). Dù ông ấy không thấy mệt mỏi hay có các triệu chứng khác, nhưng vấn đề xuất hiện ở phần răng miệng. Khi bác sĩ của Bob biết được tình trạng, Bob đã được điều trị ngay lập tức.”
Thời nay, nhiều người thường bị đau cổ vai gáy, lại còn kèm theo cả đau đầu. Nỗi đau này có thể gây ra thêm nỗi đau khác, không chỉ về mặt vật lý mà còn về mặt tâm sinh lý. Xét về mặt sinh lý, ngày càng có nhiều nghiên cứu chứng minh rằng những cơn đau ở cổ thường khiến cho người ta bị thêm chứng đau đầu. Một nghiên cứu mới được công bố trên tạp chí The Journal of Headache and Pain là nghiên cứu đầu tiên cung cấp những dấu hiệu khách quan về sự liên quan của cơ bắp với tình trạng đau nhức đầu.
Một nghiên cứu mới cho thấy thiếu ngủ không chỉ ảnh hưởng đến tâm trạng và hiệu suất làm việc trong ngày, mà còn có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh tiểu đường loại 2. Theo nghiên cứu được công bố trên tạp chí JAMA Network Open, so với những người ngủ từ 7 đến 8 tiếng mỗi ngày, những người ngủ ít hơn 6 tiếng/ngày có nguy cơ mắc bệnh tiểu đường type 2 cao hơn khi về già.
Khi nói đến việc giữ cho xương khỏe mạnh, nhiều người sẽ nghĩ ngay đến vitamin D, chất dinh dưỡng giúp cơ thể hấp thụ lượng canxi cần thiết để giúp cho bộ xương chắc khỏe. Nhưng dù rằng vitamin D đúng là một chất dinh dưỡng thiết yếu, trong những năm gần đây, các nhà nghiên cứu đã nhận thấy tầm quan trọng của các loại vitamin khác trong việc chống gãy xương (fractures) và bệnh loãng xương, hay bệnh xương xốp (osteoporosis).
Không thể nhìn thấy bằng mắt thường, không có mùi và cũng chẳng có vị, những lượng nhỏ chì (lead) hiện diện trong các vật dụng mà chúng ta sử dụng hàng ngày, trong nhà chúng ta ở, và cả trong nước chúng ta uống. Thậm chí, chì còn xuất hiện trong các bình nước tái sử dụng, như việc phát hiện ra chì trong đáy ly Stanley. Vụ việc đã làm dấy lên nhiều tranh cãi và khơi dậy sự chú ý của người tiêu dùng đối với một vấn đề đã tồn tại từ rất lâu.
Hôm cuối tháng Hai vừa qua, Tòa Tối cao của bang Alabama phán quyết rằng: “Phôi đông lạnh là trẻ em.” Tuyên án này tuy chỉ có uy lực theo Hiến pháp và luật pháp ở Alabama, tuy nhiên, sự bắt đầu này tạo ra tiền lệ cho tất cả những vụ án vế sau của tất cả các bang khác và kề cả hiến pháp Hoa Kỳ, ảnh hưởng đến thời kỳ cho phép phá thai. Nhiều người và nhiều cơ quan sẽ phải chịu trách nhiệm, sẽ bị trừng phạt nếu làm hỏng phôi thai, như một tội giết trẻ em. Phán quyết của Alabama, được công bố hôm thứ Sáu, bắt nguồn từ hai vụ kiện của ba nhóm cha mẹ đã trải qua thủ tục thụ tinh trong ống nghiệm (IVF) để sinh con và sau đó chọn đông lạnh số phôi còn lại. Giáo sư Nicole Huberfeld của Trường Luật Đại học Boston cho biết, đó cũng là một quyết định có thể gây ảnh hưởng lan rộng đến việc sử dụng các phương pháp điều trị sinh sản như thụ tinh trong ống nghiệm (IVF).
Thử tưởng tượng rằng chỉ cần uống một viên thuốc là quý vị sẽ tràn trề năng lượng, da dẻ mịn màng, và tim mạch khỏe re? Các viễn cảnh hấp dẫn này vẫy gọi mãnh liệt mỗi khi chúng ta dạo quanh qua các quầy hàng bán các loại thực dược phẩm bổ dưỡng trong hiệu thuốc, từ các loại viên uống dầu cá (fish oil), bột collagen (collagen powder), kẹo bổ sung ma-giê và muôn hình vạn trạng các loại vitamin.
Hơn một thập niên từ sau cái chết bất ngờ của mẹ, Sehrish Sayani mắc chứng rối loạn tâm thần hậu chấn (PTSD). Suốt những năm đó, những cơn hoảng loạn dữ dội nhất đã giảm dần, nhưng các triệu chứng như nghi ngại thái quá (hypervigilance), trở nên đặc biệt nhạy cảm với một số yếu tố và những giấc ngủ chập chờn đã trở nên quen thuộc trong cuộc sống của cô.
Trong cuốn tiểu thuyết Chuyện Hai Thành Phố (A Tale of Two Cities) của Charles Dickens, được xuất bản năm 1859 và lấy bối cảnh thời Cách Mạng Pháp, có đoạn viết: “Đó là thời đại tốt đẹp nhất, cũng là thời đại tồi tệ nhất, đó là thời đại của sự khôn ngoan, cũng là thời đại của sự ngu xuẩn.” Đại dịch COVID-19 cũng là một thời đại như thế. Một mặt, khoa học đã cứu sống được nhiều người. Chưa đầy một năm sau khi phát hiện virus, Hoa Kỳ đã tạo ra và thử nghiệm vắc xin, rồi cho sản xuất, phân phối và triển khai tiêm chủng hàng loạt miễn phí cho người dân. Ước tính vắc xin COVID đã cứu được ít nhất 3.2 triệu người chỉ riêng ở Hoa Kỳ. Những thành tựu này tạo ra hy vọng về việc chúng ta có thể nhanh chóng ứng phó với đại dịch trong tương lai.
NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.