Anh, Mỹ Bị Tố Tới Iraq Vì Dầu

Anh, Mỹ Bị Tố Tới Iraq Vì Dầu: Kho Dự Trữ Thứ 3 Toàn Cầu

Bài viết của Danny Fortson, Andrew Murray-Watson và Tim Webb bình luận về thảm kịch của đất nước Iraq nơi mà diễn biến của chiến tranh được khẳng định là vì nguồn lợi dầu hỏa. Bài báo viết.

Cuối cùng thì cuộc chiến ở Iraq phát khởi vì đâu" Cho tới khi số lính Mỹ bị giết từ cuộc xâm chiếm Iraq tăng lên tới con số 3,000 và TT Bush lao vào canh bạc, định sẽ tăng thêm lính tới Iraq, hơn 30,000 lính nữa, nhật báo Independent ra ngày Chủ Nhật nói rằng chính phủ Iraq đang thúc giục thông qua một đạo luật cho phép các công ty dầu phương Tây được quyền khai thác nguồn dầu dự trữ khổng lồ của nước này.

Nguồn dầu dự trữ của Iraq lớn hàng thứ ba thế giới, ước lượng khoảng 115 tỉ thùng chờ được khai thác, có một giá trị lớn lao. Phó TT Dick Cheney đã lưu ý từ năm 1999 khi ông ta tới Halliburton, công ty khai thác dầu, rằng Trung Đông là chìa khóa giúp ngăn ngừa sự cạn kiệt dầu của cả thế giới.

Hiện nay không kể tới cuộc nội chiến ở Iraq và cái giá treo cổ Saddam, bản dự thảo luật mới về dầu đã được âm thầm thông qua và là điểm để chứng minh sự tồn tại của chính phủ Iraq và Quốc Hội ở Baghdad, dưới hệ thống được biết là các 'hiệp định chia phần sản phẩm' hoặc với PSAs, công ty dầu chủ lực như BP và Shell của Anh, và Exxon và Chevron của Hoa Kỳ, sẽ có thể ký hợp đồng khai thác dầu tại Iraq trong 30 năm.

Các nhà phê bình lo sợ cho vị thế tranh luận yếu kém của Iraq, có thể bị khóa chặt các nguồn giao dịch trong thời kỳ xấu xa tới hàng thập niên. Anh và Hoa Kỳ luôn luôn bác bỏ lập luận cho rằng cuộc chiến nổ ra vì dầu. Ngày 18-3-2003, Tony Blair đã áp lực để Hạ Viện đưa quân trở lại cuộc chiến và ông ta nói rằng 'người ta sai lầm khi cho rằng chúng tôi muốn nắm lấy nguồn lợi về dầu, thật ra thì cuộc chiến đấu nhằm tăng thêm uy thế và lòng tin cậy vào chính phủ của người Iraq thông qua Liên Hiệp Quốc.'

Tháng 5-2003, sau khi TT Bush tuyên bố cuộc hành quân chiến đấu đã tới lúc kết thúc, nước Anh đồng minh lại đưa ra một nghị quyết tại Hội Đồng Bảo An cho phép Hoa Kỳ và Anh kiểm soát tất cả nguồn dầu tại Iraq. Nghị quyết 1483 tiếp tục làm giảm đi lợi nhuận từ dầu của người Iraq khi dùng nguồn lợi này trả lương cho những kẻ xâm chiếm Kuwait hồi năm 1990. Kể từ khi liên quân vào Iraq, sản lượng dầu của nước này giảm kinh khủng. Nước này nay chỉ còn sản xuất khoảng 2 triệu thùng mỗi ngày, so với một ngày trước khi chiến tranh nổ ra là 3.5 triệu thùng.

Trong Tháng 7, dự thảo Luật cho phép các công ty phương tây khai thác dầu, trong đó có 12.5% tiền thuế gọi là trung thành cho các công ty. Điều đó có thể được hiểu rằng một khi các công ty bồi thường cho cái giá mà họ khai thác vùng dầu, họ được phép giữ lại 20% lợi nhuận, và phần còn lại mới là của chính phủ Iraq. Theo các nhà phân tích và điều hành công ty dầu, qui định này được đặt ra vì Iraq là nơi nguy hiểm, nhưng theo tiến sĩ Muhammad-Ali Zainy, một nhà kinh tế kỳ cựu của Trung Tâm nghiên cứu Năng Lượng toàn cầu (Centre for Global Energy Studies) thì 20% lợi nhuận đó trong hiệp định chia phần sản phẩm một khi bồi thường về dầu được khai thác, sẽ là con số khổng lồ.' Tại các nước tương đối an ninh thì tỉ lệ 10% là bình thường.Trong khi đó lẽ ra mức mà các công ty dầu phải bồi thường có thể chiếm tới 60 - 70% nguồn lợi tức của họ; hay ít ra cũng phải là 40%.

Theo tiến sĩ Zainy, công ty Total trong giai đoạn ký kết với Saddam trước khi cuộc chiến lần thứ hai nổ ra tại Iraq, đã khai thác một số lượng dầu khổng lồ. Cho tới khi hợp đồng không được ký lại, công ty người Pháp này chỉ có thể giữ lại 10% lợi nhuận mà công ty trợ giá trước đó.

Các nhà phân tích ước lượng nguồn dầu dự trữ của Iraq lớn hàng thứ ba thế giới, và chỉ có khoảng 2,300 giếng dầu được khai thác, ít hơn Bắc Hải. Một chuyên viên người Nga cho rằng mục tiêu thông thường được Iraq đề nghị là tăng sản lượng lên 6 triệu thùng/ngày vào năm 2015 và Iraq ước lượng rằng họ có thể cần từ 20 tỉ đô tới 25 tỉ đô đầu tư trong 5 năm tới, xấp xỉ 4 - 5 tỉ đô một năm. Tuy năm ngoái, Bộ Năng Lượng chỉ có khoảng 3 - 4 tỉ đô. Sự thiếu hụt khoảng 1 tỉ đô/năm và có thể dễ dàng giải quyết nếu tình trạng an ninh được cải thiện.

Iraq hiện có 115 tỉ thùng dầu dự trữ - chiếm 10% tổng số thùng dầu của thế giới. Có 71 vùng dầu và trong đó chỉ có 24 đang được khai thác. Dầu chiếm 70% GDP của Iraq và 95% lợi tức của chính phủ.

Hiện có 30,000 nhân viên của Kellogg, Brown và Root làm việc tại Iraq. 36 nhân viên thăm dò dầu hỏa của công ty Hoa Kỳ Caci, làm việc trong nhà tù Abu Ghraib kể từ Tháng 8-2003.

Giá tái thiết hệ thống năng lượng của Iraq theo ước lượng của LHQ là 12.1 tỉ đô. Giá của chiến tranh Iraq là 2 ngàn tỉ đô, theo Joseph Stiglitz, người đoạt giải Nobel Kinh Tế.

• Tổng Kết Thị Trường Tài Chánh
• Đạo Luật Chăm Sóc Sức Khoẻ California (SB 562) Chăm Sóc Sức Khoẻ Với Giá Phải Chăng Và Có Chất Lượng Cho Tất Cả
• Washington DC: Hòa Thưoọng Thích Thanh Đạm Viên Tịch
• Rumsfeld Bày Tỏ Bất Bình; Bạch Ốc Lên Tiếng Xoa Dịu