Ngày 2 tháng 6 năm 2008 khai diễn Khóa Họp Hội Đồng Nhân Quyền kỳ thứ 8. Một phái đoàn Tây Tạng đã thuyết trình về tình trạng khẩn trương ở Tây Tạng trước nhiều nhà ngoại giao và đại biểu cùng phái viên truyền thông báo chí ngay trong trụ sở Liên Hiệp Quốc. Chủ tọa buổi thuyết trình là ông Budi Tjahnono, Chủ tịch Ủy Ban Nhân Quyền của các Tổ chức Phi Chính Phủ, với sự hỗ trợ của Hội các Dân Tộc bị De Dọa và Phong trào chống Kỳ thị Chủng tộc và tranh đấu cho tình Thân Hữu giữa các Dân Tộc. Thuyết trình viên Tây Tạng vừa làm nhân chứng, gồm có nhà giáo Takna Jigme Sangpo, ni cô Phuntsog Nyidron và nhà sư Jampal Senge. Ông Takna Jigme Sangpo, 82 tuổi, từng trải qua 32 năm tù trong các trại giam của ngụy quyền ngoại bang; ni cô Phuntsog Nyidron, 39 tuổi, bị kết án 17 năm tù và bị giam nhốt gần 15 năm. Hai cựu tù nhân này được Thụy Sĩ đón nhận cho định cư với tư cách người tị nạn chính trị. Cũng như nhà sư Jampal Senge, Phó Viện trưởng Viện Tây Tạng ở Thụy Sĩ, 57 tuổi, vượt dãy Hy Mã Lạp Sơn lúc 8 tuổi để vào Népal rồi qua Ấn Độ. Vị tu sĩ trí thức Phật giáo Tây Tạng này từng tạm trú ở Úc Châu, còn ni cô Phuntsog Nyidron đã tạm dừng chân ở Hoa Kỳ năm 2006. Thuyết trình đoàn còn có nhà báo Stewart Watters, Giám đốc đặc trách Quan Hệ với các Chính Phủ của Tổ chức Quốc tế toàn cầu Campaign For Tibet. Ngoài ra, hai ông Tenzin Samphel Kayta và Ngawang, đại diện Tây Tạng tại Khóa Họp Hội Đồng Nhân Quyền, trực tiếp thông dịch ra tiếng Anh khi ông Takna Jigme Sangpo và ni cô Phuntsog Nyidron diễn tả bằng tiếng Tây Tạng. Một cuốn phim ngắn đã được chiếu trong phòng họp cho thấy nhiều hình ảnh về biến cố Lhassa, các cuộc biểu tình đối kháng bị Trung cộng đàn áp tàn bạo trên khắp nước Tây Tạng và những vùng đất bị xáp nhập cưỡng bách vào lãnh thổ của chế độ Bắc Kinh.
Qua ngày 4 tháng 6, trong một phiên họp khoáng đại của Hội Đồng Nhân Quyền có mặt đại biểu Trung cộng, tình hình khẩn trương và những sự vi phạm nhân quyền trầm trọng ở Tây Tạng được phản ảnh qua hai bản điều trần của hai cựu tù nhân và nhân chứng, nhà giáo Takna Jigme Sangpo và ni cô Phuntsog Nyidron, cùng với phần phát biểu của nhà sư Jampal Senge. Sau buổi điều trần, ông Takna Jigme Sangpo đã trả lời nhiều cuộc phỏng vấn. ‘’Biểu tượng của Cuộc Kháng Chiến Tây Tạng lên tiếng trước Hội Đồng Nhân Quyền’’, là tựa đề một bài báo dài của ký giả Hoa Kỳ Pamela Taylor, hội viên Trung Tâm Văn Bút Thụy Sĩ Pháp Thoại, biên tập Diễn Đàn Nhân Quyền (Genève).
Qua ngày 6 tháng 6, cũng tại phiên họp khoáng đại của Hội Đồng Nhân Quyền, ông Tenzin Samphel Kayta đặc nhiệm Tây Tạng về Nhân Quyền một lần nữa nhắc lại trường hợp nhà giáo Takna Jigme Sangpo và ni cô Phuntsog Nyidron. Và ông phát biểu, đại ý: Chế độ Bắc Kinh có trách nhiệm về những sự thống khổ gây ra cho dân tộc Tây Tạng nói chung, cũng như những sự đối xử tù nhân nói riêng, quá đổi tồi tệ, độc ác và làm mất nhân phẩm, gây chấn thương tâm thần và hư hại thể chất các nạn nhân. Ông tố cáo Trung cộng tại Hội Đồng Nhân Quyền đã nhiều lần toan tính bịt miệng mọi cuộc thảo luận về tình hình Tây Tạng, trong lúc những cuộc vi phạm nhân quyền ồ ạt vẫn tiếp diễn nơi đó. Tại sao Trung cộng từ chối lời yêu cầu đến thăm thủ đô Lhassa của bà Louise Arbour, Cao Ủy Nhân Quyền Liên Hiệp Quốc" Ông Tenzin Samphel Kayta nói tiếp: Chỉ từ ngày 10 tháng 3 năm 2008, cuộc trấn áp tàn bạo bằng quân đội cộng sản đã sát hại hơn 200 người dân Tây Tạng. Hơn 5700 người bị bắt giam độc đoán. Nhiều người bị coi như mất tích. Đó thật là những nỗi đau thương cho dân tộc Tây Tạng đòi hỏi sự chú ý tức khắc của Hội Đồng Nhân Quyền. Trong cuộc thảo luận sôi nổi, đại biểu nhiều nước và đại diện nhiều tổ chức phi chính phủ đã lên tiếng mạnh mẽ tố cáo hoặc chỉ trích những hành vi bạo lực của Trung cộng đưa đến những tổn thất sinh mạng cho người dân Tây Tạng. Và không quên số phậm hàng ngàn người bị bắt giam độc đoán hoặc mất tích hay bị thương. Những phần phát biểu quan trọng đáng kể nhứt là của nhà ngoại giao Thụy Điển Hans Dahlgren, ông Peter Splinter, Ân Xá Quốc Tế, bà Biyoun Kim, Diễn Đàn Á Châu cho Nhân Quyền và Phát Triển…Có thể kể thêm ông Lucas Machon, Ủy Hội Quốc Tế các Nhà Luật Học, nhà ngoại giao Anh quốc Anwar Choudhury và nhà ngoại giao Slovénie Andrej Logar, đại diện Liên Hiệp Âu Châu. Qian Bo, đại biểu Trung cộng phản ứng bằng sự bác bỏ những lời cáo buộc kể trên, nhứt là của đại biểu Thụy Điển. Bắc Kinh vẫn dùng những luận điệu xảo trá và ngoan cố mà dân tộc Tây Tạng và nhân loại hiếu hòa, quý trọng công lý, ham chuộng tự do dân chủ không bao giờ chấp nhận được. Họ cho Tây Tạng là vấn đề nội bộ Trung Hoa, liên quan đến chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ. Vùng tự trị Tây Tạng dưới chế độ cộng sản được phát triễn mọi mặt. Không có vấn đề gì về tôn giáo hay nhân quyền tại đó. Ông Andrej Logar, nhân danh Liên Hiệp Âu Châu, một lần nữa yêu cầu cho bà Cao Ủy Nhân Quyền Liên Hiệp Quốc đến thăm Tây Tạng. Chưa thấy đại diện nhà cầm quyền Bắc Kinh trả lời về đề nghị này.
Cùng thời gian đó, từ sáng ngày 2 tháng 6 và những ngày kế tiếp, Cộng đồng Tây Tạng khoảng hơn 250 người đã đến biểu tình tại quảng trường Các Quốc Gia (Place des Nations), ngay trước cổng chính trụ sở Liên Hiệp Quốc. Cuộc biểu tình tố cáo và lên án Trung cộng trấn áp đẩm máu phong trào tranh đấu ôn hòa cho Nhân Quyền và Dân Quyền của dân tộc Tây Tạng. Những hành vi tội ác của Trung cộng vẫn tiếp diễn mặc dù có cuộc động đất tàn khốc ở Tứ Xuyên. Tài liệu phân phát cho báo chí ghi lại 6 điểm yêu sách đã gởi ông Tổng Thư Ký và cộng đồng Liên Hiệp Quốc. Sáu điểm yêu sách cũng vừa được nêu lên trong các cuộc điều trần và thảo luận tại Hội Đồng Nhân Quyền. Trong đó có sự khẩn cấp gởi phái đoàn độc lập điều tra thảm kịch Lhassa và bảo đảm cho báo chí quốc tế được đến tận nơi. Buộc Trung cộng chấm dứt ngay những sự sát hại dã man người dân trên khắp đất nước Tây Tạng, phóng thích ngay tất cả tù nhân và săn sóc những người bị thương tích. Chế độ Bắc Kinh phải cho tự do lưu thông và cung cấp nhu cầu thiết yếu hằng ngày cho dân chúng, tăng sĩ tại các đền chùa bị phong tỏa…
Được biết, trong số đông đảo bạn hữu và người ngoại quốc tham dự các cuộc biểu tình ủng hộ chính nghĩa dân tộc Tây Tạng, có Liên Hội Nhân Quyền Việt Nam và Hội Cựu Quân Nhân Việt Nam Cộng Hòa ở Thụy Sĩ.
(Viết theo tin của nhà báo Nguyễn Lê Nhân Quyền, hội viên Hội Nhà Báo Thụy Sĩ Độc Lập CH-Media và Liên Hiệp Quốc Tế Báo Chí Pháp Thoại UPF và nhà thơ Nguyên Hoàng Bảo Việt, thành viên đoàn đại diện Văn Bút Quốc Tế tham dự các Khóa Họp Hội Đồng Nhân Quyền Liên Hiệp Quốc).
Genève ngày 10 tháng 6 năm 2008
Liên Hội Nhân Quyền Việt Nam ở Thụy Sĩ