Tổ chức American Liver Foundation đã dành tháng Mười 2007 cho "tháng cảnh giác về Gan" vì gần 30 triệu người Mỹ mắc Bệnh Gan. Hàng năm tại Mỹ, Bệnh Gan đã gây tử vong cho khoảng 27,000 người vào lứa tuổi từ 25 đến 64. Nhưng có một điều mà một số người không biết là mỗi ngày Gan đã phải chu toàn hàng trăm chức năng cần thiết như chuyển hoá những gì chúng ta ăn, thở - và thậm chí - hấp thụ qua da.
Bệnh Gan có thể do một số nguyên nhân như di truyền, Virus, Rượu, Thuốc, và Mập phì. Nhưng nhiều thể dạng Bệnh Gan có thể ngừa và trị được nếu được phát hiện sớm và điều trị đúng.
Chương Trình Sức khỏe Gan của Tổ chức American Liver Foundation đã nêu 12 điều "DO" (nên làm) thực tiễn sau đây:
1. - DO: Theo đúng cách chỉ dẫn khi dùng bất cứ thuốc gì; đọc kỹ nhãn thuốc; tìm hiểu những hoạt dược trong thuốc, vì một vài loại thuốc có tác hại lên Gan.
2. - DO: Duy trì một cân nặng vừa phải vì béo phì hoặc tăng ký bất thường.
3. - DO: Cẩn thận khi dùng thuốc tẩy loại phun xịt. Giữ phòng thật thoáng khí, hoặc nhớ mang dụng cụ che miệng. Nhớ rằng tất cả hoá chất đều có thể hấp thụ qua da và do đó gây tác hại lên Gan.
4. - DO: Cẩn thận khi dùng tất cả hoá chất, kể cả thuốc trừ sâu và sơn phun xịt. Nhớ mang khẩu trang, và rửa sạch da sau khi dùng hoá chất.
5. - DO: Khi đi xâm mình, xâm mi, xỏ mình, xỏ lỗ tai, châm chích, cố bảo đảm là dụng cụ chưa hề được dùng trước bởi bất người nào khác. Kim và dụng cụ xuyên da đều có thể truyền Bệnh Viêm Gan A, B và C.
6. - DO: Tránh dùng chung dao cạo, bàn chải răng, hoặc đồ cắt móng tay. Những vật này cũng có thể lan truyền Bệnh Viêm Gan.
7. - DO: Tránh dùng những thuốc pháp luật cấm. Những thuốc loại Cocaine hoặc Heroin có thể hại Gan rất nặng.
8. - DO: Hạn chế việc uống rượu. Mỗi ngày, không nên quá 6 lon bia, nửa chai rượu chát, một cốc nhỏ rượu mạnh.
9. - DO: Áp dụng biện pháp an toàn trong quan hệ tình dục. Các quan hệ tình dục không có biện pháp an toàn và quan hệ tình dục với nhiều người đều làm gia tăng nguy cơ bị Bệnh Viêm Gan B và C.
10. - DO: Nên đi chích ngừa bệnh Viêm gan A và B theo chỉ định của bác sĩ.
11. - DO: Nên đi bác sĩ và yêu cầu xét nghiệm về Bệnh Viêm Gan B và C. Hai bệnh này có thể chẳng gây một triệu chứng rõ rệt nào, nên cần làm test. Test lại cần thiết hơn trong trường hợp có nguy cơ như đã có lần được chuyền máu, dùng kim chích, xâm mình, xâm mi, xỏ tai, xỏ rốn, xỏ lưỡi, quan hệ tình dục không bảo vệ. Test cũng cần cho nhân viên y tế vì phải thường xuyên tiếp xúc với người đang mắc bệnh.
12. - DO: Hãy cảnh giác xem trong mình có những triệu chứng đáng ngờ Bệnh Gan như: tròng trắng mắt hoặc da chuyển màu vàng; bụng sưng hoặc đau; ngứa da dai dẳng; phân mầu hắc ín, nước tiểu quá nhạt hoặc sậm mầu, như thể có máu; mệt mỏi dai dẳng, hoặc buồn nôn, ăn chẳng biết ngon; làm tình kém hoặc hết muốn làm tình; giấc ngủ xáo trộn; trí óc kém minh mẫn.
Nhằm bảo vệ Gan và Sức khỏe, vốn quý hơn vàng, mong rằng từ đây đến Tháng 12 và mãi mãi sau này, ai ai cũng nhớ và liên tục làm đủ 12 điều đã nêu. (Bs Nguyễn Nguyên).
Tiếp theo, chúng tôi xin tường trình cùng quý vị những tường trình Y Dược Ngày Nay, trong tháng 11, 2007:
Trong phần Tin Y Học: Bs Nguyễn Nguyên viết: Ngủ ít hay ngủ nhiều đều tăng nguy cơ tử vong vì bệnh tim mạch gấp 2 lần. Uống cà phê vơí thuốc giảm đau Acetaminophen, hoặc nếu thêm uống rượu, sẽ tăng nguy cơ suy gan. Ds Lê Văn Nhân thông tin kết quả thử nghiệm một bạch đản tên là LRP có thể dọn sạch chất amyloid-beta trong não, giảm nguy cơ bệnh lãng quên Alzheimer. Bs Nguyễn văn Thịnh cho đăng một loạt bài tin mới y học rất hữu ích như:
1) Xương chứa đựng kích thích tố Osteocalcine có khả năng trị bệnh tiểu đường,
2) Sốt nóng phát sinh từ não bộ,
3) Liên hệ bệnh động mạch vành và ung thư đại trực tràng,
4) Tỏi giảm nguy cơ ung thư đại tràng,
5) Rượu tăng nguy cơ ung thư vú,
6) Những người già trên 65 tuổi nên truy tầm bệnh phình động mạch chủ.
7) Điện thoại cầm tay tăng cao nguy cơ u bướu não bộ.
Trong Y Học Thường Thức: Bs Nguyễn Ý Đức cho chúng ta biết:
1) Chứng Ợ Chua, một bệnh khá phổ biến, nhiều người mắc phải,
2) vấn đề quan trọng của nước uống trong cơ thể chúng ta.
3) những nguy hại của nạn hâm nóng toàn cầu.
Gs Vũ Quí Đài, cựu Giáo sư Khoa Trưởng y khoa Đại Học Sài Gòn cho chúng ta những lời khuyên về bệnh mắt cườm. Bs Nguyễn Thị Nhuận với bài săn sóc da mùa đông cho trẻ em, đặc biệt những lời khuyên giúp chúng ta giảm bớt tình trạng da khô.
Trong y khoa Thực Hành: Bs Nguyễn văn Đích khuyến cáo y tế đa dạng đáp ứng hữu hiệu những nhu cầu khác nhau trong từng giai đoạn của đời sống dân chúng Việt Nam. Ds Lê văn Nhân bàn luận kiến thức thống kê trong y học chứng cứ. Ds Thái Khắc Minh nói về vấn đề điều trị và xu hướng phát triển thuốc của bệnh trào ngược dạ dày thực quản. Bs Nguyễn Văn Thịnh cho chúng ta hiểu biết về chứng bệnh viêm phế quản (Bronchiolitis), bệnh điện giật, các thương tổn trong bệnh điện giât, và hội chứng động mạch vành cấp tính (syndrome coronarien aigu).
Trong y khoa Lâm Sàng: Ds Trịnh Nguyễn Đàm Giang và Bs Nguyễn Tài Mai bàn luận về chất bạch đản trong bệnh bụng báng có nước.
Bs Nguyễn Tài Mai thuật lại một trường hợp lâm sàng thiếu máu phức tạp.
Trong phần Dược Phẩm: Ds Lê văn Nhân, Ds Trịnh Nguyễn Đàm Giang và Bs Trần Mạnh Ngô tường trình và bàn luận kháng sinh Monocycline trong điều trị đột quỵ.
Bs Trần Mạnh Ngô thông tin thêm về những thuốc mới được Cơ Quan Kiểm Soát Thực Phẩm và Thuốc Men Hoa Kỳ (FDA) cho phép dùng như: thuốc Doripenem điều trị bệnh nhiễm trùng đường tiểu nặng và nhiễm trùng bụng nặng, thuốc mới Raltelgravir trị bệnh nhiễm HIV, thuốc ngừa cúm mới Afluria cho năm 2008.
Ds Trịnh Nguyễn Đàm Giang thông tin thuốc mới Telavancin điều trị bệnh ngoài da nhiễm vi trùng Gram Dương tính.
Trong Khảo Cứu Y Khoa: Gs Đinh Xuân Anh Tuấn nghiên cứu Biểu Hiện Yếu Tố Tăng Trưởng nội mô mạch máu liên hệ nguy cơ ung thư nhiếp hộ tuyến sau khi giải phẫu cắt bỏ toàn diện nhiếp hộ tuyến. Bs Daniel Trương với nghiên cứu dùng Botox trong việc điều trị loạn trương lực cơ.
Trong phần Thảo Luận Báo y khoa: Bs Nguyễn Tài Mai đề cập vấn đề dùng thuốc Corticosteroids vô hiệu trong việc phòng ngừa những nguy cơ bệnh thần kinh như liệt não trẻ em đẻ non. Bs Nguyễn Tài Mai cũng nêu lên một trường hợp bệnh nhân phái nam bị ung thư bao tử với những đốm nhỏ trong phổi. Bs Trần Mạnh Ngô thông tin trường hợp trẻ em căng thẳng tăng nguy cơ mập phì và việc sàng lọc bệnh lãng quên cho người già.
Trong Sinh Y Học, Bs Trần Mạnh Ngô thông tin: 1) vai trò quan trọng của ty lạp thể và những nguy cơ tế bào khi bị đe dọa, và 2) Việc dùng thuốc Primaquine tiêu diệt ký sinh trùng sốt rét Plasmodium Falciparum.
Trong Hỏi Đáp y học, các Bs Nguyễn Văn Đích, Bs Trần Mạnh Ngô, Bs Nguyễn Tài Mai và Ds Lê Văn Nhân đã trả lời một độc giả về bệnh Trào Ngược Dạ Dày Thực Quản - Gastroesophageal Reflux.
Trong mục Tham Khảo, chúng ta được đọc bài Từ Hoả Tinh và Từ Kim Tính của 2 tác giả Bs Thú Y Nguyễn Thượng Chánh và Dược Sĩ Nguyễn Ngọc Lan. Bs Thú Y Nguyễn Thượng Chánh trình bầy một loạt những bài rất hay như Thịt Dê tại Bắc Mỹ, Cô Đơn (Zootherapy), và tìm hiểu về Bệnh Long Móng Lở Mồm ở Súc Vật.
Ngoài ra còn những Mục Đố Vui của Bs Nguyễn Nguyên, và những tài liệu tham khảo như Từ Điển Y Học Anh-Viêt-Pháp, dịch thuật Từ Anh-Việt-Pháp của Bs Nguyễn Nguyên. Chúng tôi cũng không quên giới thiệu cùng quý vị thính giả những sách y học mới như sách Dinh Dưỡng và Sức Khỏe của Bs Nguyễn Ý Đức, sách Y Khoa Thần Kinh Học Lâm Sàng - Clinical Neurology của các Bs Daniel Trương, Lê Đức Hinh và Nguyễn Thị Hùng. Ngoài ra còn những hình ảnh đẹp trình bày Dịch Bệnh Long Móng Lở Mồm và những bệnh ký sinh trùng của 2 Bs Nguyễn Thượng Chánh và Trần Mạnh Ngô.
Xin thân mến kính chào quý vị và xin gặp lại quý vị tháng sau.
RadioWeb Y Dược Ngày Nay (www.yduocngaynay.com)
Gửi ý kiến của bạn
