Trách Nhiệm Nào Của Riêng Ai: Tự Do Báo Chí
Nguyễn-Viết Kim
Trong tuần qua tại Đại Học Long Beach (CSULB), một cuộc hội họp có sự tham dự của nhiều nhân vật danh tiếng thuộc nhiều lãnh vực và có kích thước quốc tế, đã được ông Viện Trưởng F. King Alexander tổ chức với tên gọi " The President's Forum on International Human Rights : Exploring Challenges to Free Expression and Belief ". Trong số những nhân vật địa phương thì chúng tôi nhận thấy có vị phó viện trưởng, các khoa trưởng, giám đốc các trung tâm nghiên cứu và đặc biệt là khoa trưởng trường luật của đại học UCI, ông Erwin Chemerinsky; được kính trọng trong danh sách "20 bộ óc luật học thông thái nhất của Hoa Kỳ " và đã làm sôi nổi dư luận một thời vì được bổ nhiệm, ban quản trị rút lại quyết định và sau đó tái bổ nhiệm trong chức vụ đương thời là Khoa Trưởng Sáng Lập Trường Luật. Ông Craig Smith, một học gỉa danh tiếng đã từng là cố vấn cho 2 tổng thống Gerald Ford và George H. W. Bush, hiện là giám đốc Trung Tâm Nghiên Cứu Về Đệ Nhất Tu Chính Án. Cũng phải kể thêm sự đóng góp của tài tử nổi danh George Clooney với cuốn phim " Good Night and Good Luck" nói về thời điểm lúc chính quyền Bush bắt đầu chiến tranh Iraq.
Tu Chính Án Thứ Nhất ra đời cùng với Hiến Pháp Hoa Kỳ và bao gồm 5 quyền:
- tự do phát biểu và phổ biến tư tưởng
- tự do báo chí
- tự do tôn giáo
- tự do hội họp
- tự do khiếu nại với Quốc Hội
Trong bài này chúng tôi chỉ xin đề cập đến: tự do phát biểu và phổ biến tư tưởng cùng tự do báo chi'.
Kỹ thuật đã đóng góp một phần rất lớn vào việc củng cố và phát triển 2 quyền tự do căn bản này. Mới đầu là kỹ thuật in ấn và sau đó là kỹ thuật điện toán. Kỹ thuật in ấn đã tạo nên báo chí và nhờ đó có sự loan tin sâu rộng đến mọi người dân và những tin tức, những ý kiến được biết đến mau chóng, đầy đủ và rõ ràng. Sau đó là truyền thanh, rồi truyền hình và bây giờ là điện toán. Trải qua những thay đổi người ta nhận thấy là các phương tiện truyền thông bổ túc và hổ trợ cho nhau với báo chí là cột trụ căn bản, mặc dầu có những lo ngại là sẽ có sự cạnh tranh đưa đến những thiệt hại, mất mát làm suy yếu truyền thông .
Nếu không có một tự do báo chí vững mạnh thì Hoa Kỳ khó có thể còn giữ được chế độ dân chủ pháp trị "mọi người dều không được coi là tội phạm cho tới khi được xét xử và kết tội" như bây giờ qua những thử thách thời nghị sĩ Mc Carthy (1952-1957) với chủ trương "ai cũng có thể bị hồ nghi là thiên cộng hay cộng sản , không cần chứng cớ ". Ông là một người đã vu cáo rất nhiều nhân vật là thiên cộng và cộng sản trong mọi ngành nghề và ngay cả trong những cơ quan đầu não của chính phủ và quân đội và không hề đưa ra một bằng chứng khả tín nào. Ông đã khiến ngay cả các tổng thống thời đó là Truman rồi Eisenhower e ngại .
Biết bao cá nhân đã bị hãm hại, bao nhiêu nhân tài đã bị vùi dập và thật đắng cay, một nhà vật lý học di cư từ Trung Hoa, vì bị vu cáo là Thiên Cộng với không có một chứng cớ nào, nên sau khi tốt nghiệp các trường kỹ thuật hàng đầu của Mỹ (MIT, CalTech), rất muốn phục vụ với tư cách giáo sư đại học cho đất nước Hoa Kỳ song không được phép và phải về lại Trung Hoa Lục Địa và đáng lẽ nếu không bị vu cáo để rồi bị áp chế đã làm cho đất nước Hoa Kỳ được phong phú hơn về khoa học thì khả năng của bộ óc thông thái về vật lý hạch tâm này đã được dùng trong kỹ thuật nguyên tử tại nơi khác .
Chỉ đến khi có sự đụng chạm đến Quân Đội và đặc biệt là hai vị anh hùng : tướng Marshall và tướng Zwicker bị tấn công thì qua các cuộc điều trần tại Quốc Hội, dự luận thấy rõ chiến thuật gây áp lực với: "an ninh quốc gia và vu cáo" song không hề đưa ra một bằng chứng khả tín; không thể áp dụng vào trường hợp 2 vị tướng nổi danh như đại tướng Marshall, đã là Tham Mưu Trưởng, rồi Tổng Trưởng Ngoại Giao và thiếu tướng Zwicker với những thành tích chói lọi tại chiến trường. Nhờ có báo chí và truyền thanh, truyền hình tường thuật đầy đủ các buổi điều trần, họp báo và sau đó tìm tòi về nội dung của các cáo buộc và tuyên bố, người dân mới có cơ hội biết được là ông chỉ dùng sự sợ hãi của dân chúng với chiêu bài "an ninh quốc gia và vu cáo" song không có tài liệu minh chứng, đó là chiến thuật để áp chế dư luận .
Nếu không có một tờ báo uy tín và vững mạnh như The Washington Post tại thủ đô Hoa Thịnh Đốn, thì 2 ký gỉa trẻ tuổi Carl Bernstein và Robert Woodward với sự ủng hộ của chủ biên Ben Bradlee và chủ nhiệm Katharine Graham không thể nào phơi trần những sự thật của vụ Watergate. Đây là trường hợp một tổng thống lạm quyền, cho bộ hạ xâm nhập trụ sở tranh cử trung ương của đảng Dân Chủ, sau đo dùng những nhân viên thân tín tại các cơ quan an ninh như FBI, CIA .... để ém nhẹm hành động phi pháp nói trên. Cố tổng thống Nixon bãi nhiệm Tổng Trưởng Tư Pháp khi ông này không chịu tuân lệnh trong việc cách chức các công tố viên điều tra độc lập. Kết qủa là sự từ chức, đây là một việc rất ít khi xảy ra trong lịch sử Hoa Kỳ : tổng thống đương nhiệm từ chức để tránh sự có thể hầu như chắc chắn bị truất chức bởi Quốc Hội .
Trong thời đại hiện nay với sự tiến bộ của kỹ thuật điện toán, các thông tin trên hệ thống điện toán mau lẹ, tuy nhiên không có sự bảo đảm về độ chính xác và bên cạnh sự phổ thông có thể đưa tin đến rất nhiều người là không thể nào kiểm soát sự chính xác và đứng đắn của nguồn tin . Thêm vào đó, vai trò của các phóng viên có mặt tại chỗ ở mọi nơi để tường thuật rất quan trọng song lại không được lưu tâm đúng mức. Nguy hại nhất là không có những thực thể, định chế, cơ cấu truyền thông có đủ tài chánh và uy tín như các nhật báo lớn như Washington Post, New York Times đủ sức chu cấp và ủng hộ các ký giả trong những cuộc điều tra dài hạn, tốn kém, phức tạp và đụng chạm đến quyền lợi của nhiều thế lực .
Khi được hỏi có lời khuyên nào để trở thành công dân Mỹ gương mẫu, một vị thẩm phán đã khuyên các tân công dân lúc tuyên thệ là mỗi ngày đọc 3 tờ báo uy tín có những khuynh hướng khác nhau, ghi tên đi bầu và nếu có thể thì ứng cử, và đóng thuế đầy đủ .
Được sống trên một đất nước tôn trọng pháp luật và nhân quyền, chúng ta ý thức là chế độ tự do chúng ta đang được hưởng không phải tự nhiên mà có, phải có sự tranh đấu và nếu không được bảo vệ kỹ lưỡng thì sẽ bị hao mòn và có thể bị mất đi. Không còn gì hay hơn là mọi người nên tôn trọng, săn sóc, bảo vệ và tranh đấu cho tự do báo chí. Trải qua những biến động trong lịch sử Hoa Kỳ, lời nhận xét của một vị thẩm phán Tối Cao Pháp Viện : tự do hạn chế là không có tự do, vì thế báo chí phải có hoàn toàn tự do và dư luận cùng môi trường sẽ điều chỉnh mọi sự đi quá đà .
Nguyễn-Viết Kim
Trong tuần qua tại Đại Học Long Beach (CSULB), một cuộc hội họp có sự tham dự của nhiều nhân vật danh tiếng thuộc nhiều lãnh vực và có kích thước quốc tế, đã được ông Viện Trưởng F. King Alexander tổ chức với tên gọi " The President's Forum on International Human Rights : Exploring Challenges to Free Expression and Belief ". Trong số những nhân vật địa phương thì chúng tôi nhận thấy có vị phó viện trưởng, các khoa trưởng, giám đốc các trung tâm nghiên cứu và đặc biệt là khoa trưởng trường luật của đại học UCI, ông Erwin Chemerinsky; được kính trọng trong danh sách "20 bộ óc luật học thông thái nhất của Hoa Kỳ " và đã làm sôi nổi dư luận một thời vì được bổ nhiệm, ban quản trị rút lại quyết định và sau đó tái bổ nhiệm trong chức vụ đương thời là Khoa Trưởng Sáng Lập Trường Luật. Ông Craig Smith, một học gỉa danh tiếng đã từng là cố vấn cho 2 tổng thống Gerald Ford và George H. W. Bush, hiện là giám đốc Trung Tâm Nghiên Cứu Về Đệ Nhất Tu Chính Án. Cũng phải kể thêm sự đóng góp của tài tử nổi danh George Clooney với cuốn phim " Good Night and Good Luck" nói về thời điểm lúc chính quyền Bush bắt đầu chiến tranh Iraq.
Tu Chính Án Thứ Nhất ra đời cùng với Hiến Pháp Hoa Kỳ và bao gồm 5 quyền:
- tự do phát biểu và phổ biến tư tưởng
- tự do báo chí
- tự do tôn giáo
- tự do hội họp
- tự do khiếu nại với Quốc Hội
Trong bài này chúng tôi chỉ xin đề cập đến: tự do phát biểu và phổ biến tư tưởng cùng tự do báo chi'.
Kỹ thuật đã đóng góp một phần rất lớn vào việc củng cố và phát triển 2 quyền tự do căn bản này. Mới đầu là kỹ thuật in ấn và sau đó là kỹ thuật điện toán. Kỹ thuật in ấn đã tạo nên báo chí và nhờ đó có sự loan tin sâu rộng đến mọi người dân và những tin tức, những ý kiến được biết đến mau chóng, đầy đủ và rõ ràng. Sau đó là truyền thanh, rồi truyền hình và bây giờ là điện toán. Trải qua những thay đổi người ta nhận thấy là các phương tiện truyền thông bổ túc và hổ trợ cho nhau với báo chí là cột trụ căn bản, mặc dầu có những lo ngại là sẽ có sự cạnh tranh đưa đến những thiệt hại, mất mát làm suy yếu truyền thông .
Nếu không có một tự do báo chí vững mạnh thì Hoa Kỳ khó có thể còn giữ được chế độ dân chủ pháp trị "mọi người dều không được coi là tội phạm cho tới khi được xét xử và kết tội" như bây giờ qua những thử thách thời nghị sĩ Mc Carthy (1952-1957) với chủ trương "ai cũng có thể bị hồ nghi là thiên cộng hay cộng sản , không cần chứng cớ ". Ông là một người đã vu cáo rất nhiều nhân vật là thiên cộng và cộng sản trong mọi ngành nghề và ngay cả trong những cơ quan đầu não của chính phủ và quân đội và không hề đưa ra một bằng chứng khả tín nào. Ông đã khiến ngay cả các tổng thống thời đó là Truman rồi Eisenhower e ngại .
Biết bao cá nhân đã bị hãm hại, bao nhiêu nhân tài đã bị vùi dập và thật đắng cay, một nhà vật lý học di cư từ Trung Hoa, vì bị vu cáo là Thiên Cộng với không có một chứng cớ nào, nên sau khi tốt nghiệp các trường kỹ thuật hàng đầu của Mỹ (MIT, CalTech), rất muốn phục vụ với tư cách giáo sư đại học cho đất nước Hoa Kỳ song không được phép và phải về lại Trung Hoa Lục Địa và đáng lẽ nếu không bị vu cáo để rồi bị áp chế đã làm cho đất nước Hoa Kỳ được phong phú hơn về khoa học thì khả năng của bộ óc thông thái về vật lý hạch tâm này đã được dùng trong kỹ thuật nguyên tử tại nơi khác .
Chỉ đến khi có sự đụng chạm đến Quân Đội và đặc biệt là hai vị anh hùng : tướng Marshall và tướng Zwicker bị tấn công thì qua các cuộc điều trần tại Quốc Hội, dự luận thấy rõ chiến thuật gây áp lực với: "an ninh quốc gia và vu cáo" song không hề đưa ra một bằng chứng khả tín; không thể áp dụng vào trường hợp 2 vị tướng nổi danh như đại tướng Marshall, đã là Tham Mưu Trưởng, rồi Tổng Trưởng Ngoại Giao và thiếu tướng Zwicker với những thành tích chói lọi tại chiến trường. Nhờ có báo chí và truyền thanh, truyền hình tường thuật đầy đủ các buổi điều trần, họp báo và sau đó tìm tòi về nội dung của các cáo buộc và tuyên bố, người dân mới có cơ hội biết được là ông chỉ dùng sự sợ hãi của dân chúng với chiêu bài "an ninh quốc gia và vu cáo" song không có tài liệu minh chứng, đó là chiến thuật để áp chế dư luận .
Nếu không có một tờ báo uy tín và vững mạnh như The Washington Post tại thủ đô Hoa Thịnh Đốn, thì 2 ký gỉa trẻ tuổi Carl Bernstein và Robert Woodward với sự ủng hộ của chủ biên Ben Bradlee và chủ nhiệm Katharine Graham không thể nào phơi trần những sự thật của vụ Watergate. Đây là trường hợp một tổng thống lạm quyền, cho bộ hạ xâm nhập trụ sở tranh cử trung ương của đảng Dân Chủ, sau đo dùng những nhân viên thân tín tại các cơ quan an ninh như FBI, CIA .... để ém nhẹm hành động phi pháp nói trên. Cố tổng thống Nixon bãi nhiệm Tổng Trưởng Tư Pháp khi ông này không chịu tuân lệnh trong việc cách chức các công tố viên điều tra độc lập. Kết qủa là sự từ chức, đây là một việc rất ít khi xảy ra trong lịch sử Hoa Kỳ : tổng thống đương nhiệm từ chức để tránh sự có thể hầu như chắc chắn bị truất chức bởi Quốc Hội .
Trong thời đại hiện nay với sự tiến bộ của kỹ thuật điện toán, các thông tin trên hệ thống điện toán mau lẹ, tuy nhiên không có sự bảo đảm về độ chính xác và bên cạnh sự phổ thông có thể đưa tin đến rất nhiều người là không thể nào kiểm soát sự chính xác và đứng đắn của nguồn tin . Thêm vào đó, vai trò của các phóng viên có mặt tại chỗ ở mọi nơi để tường thuật rất quan trọng song lại không được lưu tâm đúng mức. Nguy hại nhất là không có những thực thể, định chế, cơ cấu truyền thông có đủ tài chánh và uy tín như các nhật báo lớn như Washington Post, New York Times đủ sức chu cấp và ủng hộ các ký giả trong những cuộc điều tra dài hạn, tốn kém, phức tạp và đụng chạm đến quyền lợi của nhiều thế lực .
Khi được hỏi có lời khuyên nào để trở thành công dân Mỹ gương mẫu, một vị thẩm phán đã khuyên các tân công dân lúc tuyên thệ là mỗi ngày đọc 3 tờ báo uy tín có những khuynh hướng khác nhau, ghi tên đi bầu và nếu có thể thì ứng cử, và đóng thuế đầy đủ .
Được sống trên một đất nước tôn trọng pháp luật và nhân quyền, chúng ta ý thức là chế độ tự do chúng ta đang được hưởng không phải tự nhiên mà có, phải có sự tranh đấu và nếu không được bảo vệ kỹ lưỡng thì sẽ bị hao mòn và có thể bị mất đi. Không còn gì hay hơn là mọi người nên tôn trọng, săn sóc, bảo vệ và tranh đấu cho tự do báo chí. Trải qua những biến động trong lịch sử Hoa Kỳ, lời nhận xét của một vị thẩm phán Tối Cao Pháp Viện : tự do hạn chế là không có tự do, vì thế báo chí phải có hoàn toàn tự do và dư luận cùng môi trường sẽ điều chỉnh mọi sự đi quá đà .
Gửi ý kiến của bạn
