Bạn,
Theo báo Sài Gòn, tỉnh Đồng Nai là vùng đất được khai phá sớm ở Nam phần Việt Nam. Trong đó, một số làng cổ là nơi đứng chân cho công cuộc khẩn hoang lập nghiệp. Dọc theo sông Đồng Nai, những vùng đất như Bến Gỗ, cù lao Phố, Bến Cá được những lớp cư dân Việt, Hoa đến khai phá, xây dựng thành những vùng trù phú mà những dấu tích của một thời vẫn còn lưu giữ cho đến tận hôm nay. Báo Đồng Nai viết về một làng cổ của tỉnh này như sau.
Làng Bến Gỗ thuộc xã An Hòa, huyện Long Thành, cách thành phố Biên Hòa khoảng 7 km theo đường chim bay. Tên Bến Gỗ được dùng chỉ cho nhiều nơi như làng, chợ, họ đạo, nhà thờ... trên một vùng có lẽ thuộc Bến Gỗ xưa, nay là địa giới hành chính của phường Long Bình Tân ( thành phố Biên Hòa), các xã An Hòa, Long Hưng, một phần xã Phước Tân, Tam Phước (thuộc huyện Long Thành).
Trong lòng đất Bến Gỗ, các nhà khảo cổ học đã phát giác được nhiều di vật của lớp cư dân cổ từng sinh sống. Mảnh đất này được các tộc người của nhiều nền văn minh đến định cư, lập nghiệp xuyên suốt cả một thời kỳ lịch sử từ thời đại đồng thau cách nay hàng ngàn năm. Sách "Đại Nam nhất thống chí" đề cập vùng Bến Gỗ có giải thích hai địa danh: núi Thiết Khâu và sông An Hòa. Núi Thiết Khâu tục gọi là núi Lò Thổi, là gò đống gồ ghề, rừng rú rậm rạp, có mỏ sắt và dân trong vùng đến khai thác nấu quặng; còn sông An Hòa là chi lưu của sông Phước Long, ngoài cửa là sông Đồng Châu, chảy về phía Bắc đến chợ An Hòa, tục gọi Rạch Gỗ.
Khu vực Bến Gỗ xưa là vùng đất có nhiều đền, chùa, miếu nhưng qua nhiều biến động của xã hội, một số bị phá hủy nay không còn dấu vết. Họ đạo Bến Gỗ là một trong những họ đạo ra đời sớm trên đất Biên Hòa - Đồng Nai, vào năm 1882. Làng Bến Gỗ hiện tại có nhiều đình, chùa, miếu, thánh thất và mỗi di tích thường gắn liền với những câu chuyện kể dân gian đầy màu sắc huyền bí, như: bà Mụ Trời, miễu bà Khoanh, chuyện ông Tượng...
Đình An Hòa là di tích lịch sử, còn bảo lưu nhiều công trình kiến trúc nghệ thuật chạm khắc độc đáo. Năm xây đình được ước đoán vào năm 1792. Kiến trúc đình xây theo lối chữ nhị, mặt hướng ra sông. Đình bề thế với những hàng cột gỗ quý to, chắc được trùng tu, tôn tạo nhiều lần kể từ khi khởi dựng.
Bạn,
Cũng theo báo Đồng Nai, đất Bến Gỗ còn nổi tiếng về đua thuyền. Tương truyền, từ thời Minh Mạng, dân Bến Gỗ đã thành lập đội đua để tham gia vào cuộc đua tổ chức ở Biên Hòa. Lễ hội ở Bến Gỗ cũng rất đa dạng. Đặc biệt, tại đình An Hòa và chùa Ông, đáo lệ ba năm được tổ chức lễ hội kéo dài nhiều ngày với các hình thức diễn xướng dân gian như hát bội, xô giàn, đua thuyền... với sự tham dự của đông đảo người dân. Hiện nay, Bến Gỗ xưa - An Hòa nay có nhiều thay đổi, song những giá trị di sản vẫn được người dân bảo tồn.