‘Bảo Tồn’ Voi Trên Giấy
Bạn,
Theo báo Sài Gòn, chỉ trong tháng 2 và tháng 3 vưà qua, tại tỉnh Đắc Lắc lại có thêm 2 con voi bị chết (gồm một con voi nhà chết do phục vụ du khách quá sức, một con voi rừng bị sát hại để lấy ngà, lông đuôi làm đồ trang sức). Và trong 20 năm qua, đàn voi nhà ở tỉnh này đã giảm từ 502 con xuống còn 58 con.Trong khi đó, sau 4 năm ỳ ạch khai triển, dự án bảo tồn voi của Đắc Lắc vẫn còn nằm trên ... giấy. Báo Lao Động ghi nhận về thực trạng này qua bản tin như sau.
Tại tỉnh Đắc Lắc, trong 2 tháng qua, có một con voi nhà xấu số bị chết tại Khu Du lịch sinh thái và Spa Bản Đôn (huyện Buôn Đôn), và con voi rừng được phát giác đã thối rữa tại tiểu khu 200 thuộc xã Ia R' vê (huyện Ea Súp). Truớc đó, 3 con voi nhà cũng đã chết ở huyện Buôn Đôn và huyện Lắc, một con voi rừng bị sát hại tại tiểu khu 160 thuộc huyện Ea Súp trong năm 2009. Đàn voi nhà của Đắc Lắc đã giảm từ 502 con năm 1980 xuống còn 166 con năm 1998 và hiện chỉ còn lại 58 con, riêng đàn voi rừng hiện có khoảng 83 - 110 cá thể di chuyển trong vùng rừng giáp ranh giữa Đắc Lắc với Gia Lai.
Nguyên nhân suy giảm voi nhà là do chúng già yếu, bệnh tật, do phục vụ du lịch quá sức hoặc đi trình diễn ở các tỉnh quá xa; còn voi rừng chết chủ yếu do nạn săn bắn trái phép để lấy ngà voi, lông đuôi voi. Một thực tế đáng lo ngại khác là tỉ lệ sinh sản trong đàn voi nhà của Đắc Lắc rất thấp, bình quân chỉ 0,6%/năm.
Cùng với việc suy giảm nhanh về số lượng, xung đột người - voi (rừng) cũng ngày một căng thẳng do con người mở rộng địa bàn cư trú, canh tác vào các khu rừng vốn là môi trường tồn tại của loài voi. Tại xã Ya Lốp (huyện Ea Súp), năm nào cũng có đàn voi chừng 30 con về phá hoại hàng chục hécta cây trồng, giẫm nát chòi canh, đuổi nông dân chạy giữa ban ngày. Không thể đuổi voi bằng các biện pháp đã cũ như đốt lửa, khua gõ xoong nồi được, cơ quan chức năng địa phương khuyên dân cứ để cho "ông" phá, sau đó hỗ trợ cho dân một ít thiệt hại.
Năm 2007, uỷ ban tỉnh Đắc Lắc đã giao cho Sở Thương mại - Du lịch lập dự án bảo tồn đàn voi nhà, trong khi sở này không có chuyên môn gì về bảo tồn voi. Do vậy, sau khi dự án được phê duyệt, tỉnh phải giao cho Chi cục Kiểm lâm làm lại từ đầu. Ỳ ạch suốt từ năm 2008 đến nay, dự án của kiểm lâm cũng chỉ khảo sát, hội thảo, thu thập ý kiến. Nhiều người nhầm tưởng hai dự án là một và đinh ninh rằng dự án bảo tồn voi của tỉnh đã được khai triển từ lâu rồi.
Bạn,
Báo Lao Động cho biết, trong khuôn khổ dự án mới (chưa được phê duyệt), ngày 15.12.2009, tỉnh Đắc Lắc đã tổ chức một hội thảo. Tuy nhiên, hiện dự án vẫn không tiến thêm bước nào, trong khi đàn voi rừng liên tiếp bị sát hại, voi nhà gần như bị bỏ mặc.