Venezuela cũng là một nước xuất cảng dầu, nên có cái nhìn tương tự như thế.
Tổng Thống Venezuela là Nicolas Maduro đổ tội cho Mỹ cố ý làm hạ giá dầu bằng cách tràn ngập thị trường bằng dầu hút lên từ các tầng đá phiến, với âm mưu gây thịệt hại kinh tế Nga và các nước sản xuất dầu khác.
Các nhà phân tích nói rằng giá dầu đã giảm 20% kể từ tháng 6-2014, nguyên do vì sức tăng kinh tế thấp hơn.
Trong khi đó, báo Người Lao Động qua bản tin “Giá dầu - vũ khí lợi hại” hôm Thứ Bảy 18-10-2014 giải thích theo một cách đa diện hơn.
Bản tin nói, giá dầu giữa tuần rồi chập chờn quanh mốc 82 USD/thùng, thấp nhất kể từ tháng 11-2010. Sau khi đạt 112 USD/thùng hồi tháng 6 vừa qua, giá dầu đột ngột giảm không ngừng - khoảng 25%.
Phân tích này cho biết, nguyên nhân là do nhu cầu của các nước châu Âu cũng như Trung Quốc giảm mạnh trong khi nguồn cung lại tăng. Lúc này, nhiều thành viên lớn thuộc Tổ chức Các nước xuất khẩu dầu mỏ (OPEC), đặc biệt là Ả Rập Saudi, vẫn chưa có kế hoạch cắt giảm sản lượng khai thác, còn lượng dầu sản xuất của Mỹ hiện đã tăng 65% so với 5 năm trước.
Do vậy, theo tờ The Guardian (Anh), có lợi lúc này là những nước nhập khẩu dầu lớn và những nước có tỉ lệ lạm phát cao, như Thổ Nhĩ Kỳ và Ấn Độ. Ngược lại, chuốc phần thua là những nước xuất khẩu dầu, có thể kể ra Venezuela, Iran, Nga...
Gần đây, Venezuela liên tục kêu gọi OPEC tổ chức họp bất thường trước phiên họp dự kiến vào ngày 27-11 tới. Là nước có trữ lượng dầu lớn nhất thế giới, Venezuela dựa hoàn toàn vào đây để thanh toán toàn bộ hàng nhập khẩu. Chỉ cần giá dầu đứng ở 100 USD/thùng, nước này đã phải “ăn” vào nguồn tiền dự trữ trong khi với mức 80 USD/thùng, Venezuela sẽ đối mặt với bất ổn xã hội.
Tương tự, Tehran cũng muốn OPEC họp khẩn, đồng thời đổ trách nhiệm kìm giá dầu lên Ả Rập Saudi. Lệnh trừng phạt của phương Tây đã đẩy Iran từ nước sản xuất dầu lớn thứ tư (năm 2010) của OPEC xuống hạng 8. Hiện nay, Iran cần giá dầu ổn định trên mức 140 USD/thùng để bảo đảm ngân sách an toàn.
Trong khi đó, tình hình ở Nga là, theo báo Người Lao Động:
“Tờ Vzglyad (Nga) cảnh báo giá dầu cứ giảm 1 USD/thùng thì ngân sách Nga thiệt hại 80 tỉ rúp (tức 2 tỉ USD). Hệ quả của giá dầu giảm là đồng rúp rớt giá kỷ lục, lần đầu tiên rơi xuống mức 1 USD = 41 rúp hôm 15-10, bất chấp việc Ngân hàng Trung ương Nga đã bỏ ra gần 7 tỉ USD để giữ giá đồng rúp chỉ trong tháng này.
Đài CNN (Mỹ) nhận định dầu là chìa khóa giúp Tổng thống Nga Vladimir Putin nắm giữ quyền lực vào năm 2000 nhưng cũng chính giá dầu góp phần hạ bệ 2 người tiền nhiệm của ông là Mikhail Gorbachev và Boris Yeltsin. GS Konstantin Sonin của Trường Kinh tế Moscow nhận định khó khăn kinh tế chồng chất sẽ thử thách sự ủng hộ của giới doanh nhân hàng đầu của Nga dành cho ông Putin.
“Tay chơi” bí ẩn trong cuộc chiến giá dầu lúc này là Ả Rập Saudi, nước sản xuất dầu lớn nhất thế giới. Theo Guardian, Riyadh cần giá dầu ở mức 93 USD/thùng để cân bằng ngân sách nhưng vẫn “sống” được với giá 80 USD/thùng trong vòng 1-2 năm.”
Do vậy, hãng tin Bloomberg dẫn nguồn các quan chức Điện Kremlin cũng cáo buộc Mỹ bắt tay với Ả Rập Saudi kéo giá dầu xuống nhằm gây thiệt hại cho các đối thủ như Nga, Iran. Nhưng theo báo Financial Times, dường như ngay cả Washington cũng nằm trong tầm ngắm của Riyadh bởi lẽ giá dầu giảm sẽ gây khó khăn cho ngành công nghiệp dầu đá phiến sét của Mỹ. Qua đó, Ả Rập Saudi có thể gây ảnh hưởng đến các quyết định chính trị của nước đồng minh “khó bảo” này.
Bản tin RFA nêu câu hỏi ngay ở tựa đề “Giá dầu giảm ảnh hưởng thế nào tới Việt Nam?”
RFA phỏng vấn tiến sĩ Lê Đăng Doanh về ảnh hưởng của việc này đến Việt Nam và những biện pháp cần làm để bảo đảm an toàn năng lượng cho Việt Nam trong tương lai:
“TS Lê Đăng Doanh: Giá dầu trên thế giới giảm có tác động hai mặt đến Việt Nam. Thứ nhất, Việt Nam là quốc gia xuất khẩu dầu thô, giá dầu giảm 25% thì thu nhập từ xuất khẩu dầu thô của Việt Nam cũng giảm ở mức độ tương ứng. Đó là sự sụt giảm đau đớn, có ảnh hưởng đáng kể đến xuất khẩu của Việt Nam.
Ngược lại là Việt Nam là nước phải nhập khẩu xăng dầu, và rất nhiều nguyên vật liệu sản xuất từ dầu thô như phân bón, sợi tổng hợp, thuốc trừ sâu… tất cả các sản phẩm đó đều có ít nhiều liên hệ với giá dầu thô. Cho nên giá dầu giảm đáng kể đã làm cho giá xăng trong nước giảm liên tục đến 7 lần, tức là một lít xăng giảm đến 2500 đồng. Đó là mức giảm đáng kể góp phần làm giảm lạm phát. Và việc giảm giá các sản phẩm đáng kể khác cũng góp phần làm cho Việt Nam có lợi.
Vậy thì cái phần nào có lợi hơn, phần nào thiệt hại hơn, thì cái đó phải có tính toán và nghiên cứu, tính toán mới có thể trả lời được.”
Nghĩa là, lợi cũng có mà hại cũng có. Toàn cầu hóa là như thế.
Gửi ý kiến của bạn