Hôm nay,  

Y Học: Trẻ Em Mệt Mỏi Kinh Niên

13/03/201000:00:00(Xem: 7307)

Y Học: Trẻ Em Mệt Mỏi Kinh Niên

Bác sĩ Trần Mạnh Ngô
Bs Philip R. Fisher và các đồng nghiệp vừa phổ biến trong báo Journal of Pediatric Infectious Diseases, 5, số 1, 2010, về liên hệ hội chứng mệt mỏi kinh niên của trẻ em vị thành niên và nhiễm trùng.
Khoảng 1% trẻ em vị thằnh niên bị mệt mỏi kinh niên không thể làm được những công việc hàng ngày. Khởi đầu mệt mỏi kinh niên có thể do nhiều lý do nhưng nhiễm trùng có thể là nguyên nhân quan trọng nhất. Vài loại nhiễm trùng có thể kéo dài cả tháng hay cả năm. Mỗi lần như vậy thì bệnh nhân lại thấy mệt mỏi. Mỗi lần bị nhiễm trùng cấp tính thì lại bị mệt mỏi, và cơn mệt mỏi có thể kéo dài lâu hơn.
Có trường hợp liên hệ tới chất Cytokine bị hư, một số tế bào trong cơ thể bị hư, hay có hiện tượng tự miễn dịch trong cơ thể. Trẻ em bị mệt mỏi kinh niên có thể liên hệ hội chứng tim đập nhanh khi đứng dậy.
Ngay cả vấn đề tâm lý có thể xuất hiện trước hay do nhiễm trùng kích thích. Vậy nói chung bệnh nhiễm trùng có thể gây phản ứng tương tác với hiện tượng miễn dịch, thần kinh tim hay tâm lý, v… v…, và là một trong nhiều lý do gây mệt mệt mỏi kinh niên cho trẻ em.
Khi bệnh kéo dài hơn 6 tháng và có ít nhất 4 triệu chứng sau đây có thể nghi ngờ mệt mỏi kinh niên: Hay bị quên, không thể tâp trung tư tưởng. Ngủ nhiều hay khó ngủ. Không chị được khi trơì nóng quá hay lạnh quá hay ánh sáng chói quá hay tiếng động lớn quá. Chóng mặt hay đau bụng. Đau cổ họng. Có hạch ở cổ hay ở nách bị đau khi rờ. Đau bắp thịt hay khớp xương mà không bị sưng hay đỏ. Bị nhức đầu, mơí bị hay nhức đầu nặng. Người không thấy tỉnh táo, cảm thấy như bị bệnh hay trầm cảm sau khi tập thể dục kéo dài 24 giờ.


Có khi mệt mỏi cộng thêm với một trong những triệu chứng kể trên hay thấy mệt mỏi liên tục thì phải nghi ngờ bệnh mệt mỏi kinh niên. Một số người còn có vài triệu chứng bất thường như cảm thấy hâm hấp nóng, hoa mắt, lạnh run, ra mồ hôi đêm, tiêu chảy, ăn uống không ngon thất thường, hay cân lượng lên xuống thất thường.
Tuy nhiên cần lưu ý là trẻ em hay nại ra nhiều cớ than phiền mệt mỏi, lười biếng, trốn học. Vậy cần đưa con em đi khám bệnh.
Bác sĩ có thể tìm hiểu loại ra một số bệnh gây ra những triệu chứng tương tự như: suy tuyến giáp trạng, bệnh ngủ ngáy nghẹt thở, bệnh tăng bạch cầu đơn nhân kinh niên (mononucleosis do siêu vi trùng Epstein-Barr), bệnh trầm cảm lưỡng cực (bipolar affective disorder), tâm thần phân liệt, ăn uống thất thường, ung thư, bệnh tự miễn dịch, nhiễm trùng bán cấp (subacute), mập phì, ghiền rượu hay ghiền ma túy, hay bị phản ứng thuốc uống, v…v…
Tham khảo thêm: 1) Centers for Disease Control USA: Chronic Fatigue home page
http://www.cdc.gov/ncidod/diseases/cfs/index.htm,
2) Arch Dis Child, 93: 419, 2008
Bác sĩ Trần mạnh Ngô, E-mail: nmtran@hotmail.com; Xin mời ghé thăm Y Dược Ngày Nay, www.yduocngaynay.com, Một Trang Web Y Khoa của người Việt viết cho người Việt.

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Khi nói đến việc giữ cho xương khỏe mạnh, nhiều người sẽ nghĩ ngay đến vitamin D, chất dinh dưỡng giúp cơ thể hấp thụ lượng canxi cần thiết để giúp cho bộ xương chắc khỏe. Nhưng dù rằng vitamin D đúng là một chất dinh dưỡng thiết yếu, trong những năm gần đây, các nhà nghiên cứu đã nhận thấy tầm quan trọng của các loại vitamin khác trong việc chống gãy xương (fractures) và bệnh loãng xương, hay bệnh xương xốp (osteoporosis).
Không thể nhìn thấy bằng mắt thường, không có mùi và cũng chẳng có vị, những lượng nhỏ chì (lead) hiện diện trong các vật dụng mà chúng ta sử dụng hàng ngày, trong nhà chúng ta ở, và cả trong nước chúng ta uống. Thậm chí, chì còn xuất hiện trong các bình nước tái sử dụng, như việc phát hiện ra chì trong đáy ly Stanley. Vụ việc đã làm dấy lên nhiều tranh cãi và khơi dậy sự chú ý của người tiêu dùng đối với một vấn đề đã tồn tại từ rất lâu.
Hôm cuối tháng Hai vừa qua, Tòa Tối cao của bang Alabama phán quyết rằng: “Phôi đông lạnh là trẻ em.” Tuyên án này tuy chỉ có uy lực theo Hiến pháp và luật pháp ở Alabama, tuy nhiên, sự bắt đầu này tạo ra tiền lệ cho tất cả những vụ án vế sau của tất cả các bang khác và kề cả hiến pháp Hoa Kỳ, ảnh hưởng đến thời kỳ cho phép phá thai. Nhiều người và nhiều cơ quan sẽ phải chịu trách nhiệm, sẽ bị trừng phạt nếu làm hỏng phôi thai, như một tội giết trẻ em. Phán quyết của Alabama, được công bố hôm thứ Sáu, bắt nguồn từ hai vụ kiện của ba nhóm cha mẹ đã trải qua thủ tục thụ tinh trong ống nghiệm (IVF) để sinh con và sau đó chọn đông lạnh số phôi còn lại. Giáo sư Nicole Huberfeld của Trường Luật Đại học Boston cho biết, đó cũng là một quyết định có thể gây ảnh hưởng lan rộng đến việc sử dụng các phương pháp điều trị sinh sản như thụ tinh trong ống nghiệm (IVF).
Thử tưởng tượng rằng chỉ cần uống một viên thuốc là quý vị sẽ tràn trề năng lượng, da dẻ mịn màng, và tim mạch khỏe re? Các viễn cảnh hấp dẫn này vẫy gọi mãnh liệt mỗi khi chúng ta dạo quanh qua các quầy hàng bán các loại thực dược phẩm bổ dưỡng trong hiệu thuốc, từ các loại viên uống dầu cá (fish oil), bột collagen (collagen powder), kẹo bổ sung ma-giê và muôn hình vạn trạng các loại vitamin.
Hơn một thập niên từ sau cái chết bất ngờ của mẹ, Sehrish Sayani mắc chứng rối loạn tâm thần hậu chấn (PTSD). Suốt những năm đó, những cơn hoảng loạn dữ dội nhất đã giảm dần, nhưng các triệu chứng như nghi ngại thái quá (hypervigilance), trở nên đặc biệt nhạy cảm với một số yếu tố và những giấc ngủ chập chờn đã trở nên quen thuộc trong cuộc sống của cô.
Trong cuốn tiểu thuyết Chuyện Hai Thành Phố (A Tale of Two Cities) của Charles Dickens, được xuất bản năm 1859 và lấy bối cảnh thời Cách Mạng Pháp, có đoạn viết: “Đó là thời đại tốt đẹp nhất, cũng là thời đại tồi tệ nhất, đó là thời đại của sự khôn ngoan, cũng là thời đại của sự ngu xuẩn.” Đại dịch COVID-19 cũng là một thời đại như thế. Một mặt, khoa học đã cứu sống được nhiều người. Chưa đầy một năm sau khi phát hiện virus, Hoa Kỳ đã tạo ra và thử nghiệm vắc xin, rồi cho sản xuất, phân phối và triển khai tiêm chủng hàng loạt miễn phí cho người dân. Ước tính vắc xin COVID đã cứu được ít nhất 3.2 triệu người chỉ riêng ở Hoa Kỳ. Những thành tựu này tạo ra hy vọng về việc chúng ta có thể nhanh chóng ứng phó với đại dịch trong tương lai.
Hơn một thập niên trước, Shria Kumar, bác sĩ chuyên khoa tiêu hóa và là chuyên gia nghiên cứu tại Đại học Miami, bắt đầu chú ý đến một dấu hiệu đáng lo ngại. Có một số bệnh nhân ung thư dạ dày đến gặp bà ở độ tuổi rất trẻ, và rất nhiều người là phụ nữ. Khuynh hướng này vẫn tiếp diễn cho đến ngày nay. Các khoa học gia đang nỗ lực tìm hiểu tại sao điều này lại xảy ra. Vào mùa xuân năm ngoái, họ đã xác nhận rằng hiện tượng này đang diễn ra ở Hoa Kỳ. Sau khi kiểm tra hệ thống các cơ sở dữ liệu chứa các thông tin chi tiết về các trường hợp ung thư ở nhiều tiểu bang trên toàn quốc, các nhà nghiên cứu nhận thấy ung thư dạ dày đang gia tăng nhanh hơn ở phụ nữ trẻ.
Wegovy, Ozempic và Mounjaro là các loại thuốc giảm cân và điều trị tiểu đường đã gây được tiếng vang lớn trong lĩnh vực tin tức y tế. Chúng nhắm vào các con đường điều tiết liên quan đến cả bệnh béo phì và tiểu đường, và được nhiều người coi là bước đột phá trong việc kiểm soát cân nặng, đường và huyết áp. Nhưng liệu những loại thuốc này có giải quyết được nguyên nhân gốc rễ của hội chứng chuyển hóa (metabolic disease) không? Điều gì đã thúc đẩy sự phát triển của chúng từ ban đầu?
Gần đây quý vị vừa bị cảm lạnh, cúm, RSV hoặc COVID, bệnh đã qua nhưng mãi vẫn không thể hết ho? Rất nhiều người bị giống như vậy. Triệu chứng này có thể tồn tại trong nhiều tuần sau khi cơ thể chúng ta đã loại bỏ vi-rút. Michael Shiloh, một bác sĩ chuyên nghiên cứu bệnh truyền nhiễm tại Trung tâm Y tế UT Southwestern cho biết những bệnh nhân bị ho thường kể là họ đã bị bịnh từ 8 tuần trước khi đến gặp ông. Ông nói: “Chúng tôi thực sự không thể phát hiện thấy vi rút gì ở những người này nữa nhưng họ vẫn bị ho.”
Bằng cách bắt chước cơ chế bảo vệ của cơ thể chống lại nhiễm trùng do vi khuẩn, một nhóm nghiên cứu ở Lund, Thụy điển hy vọng có thể ngăn chặn tình trạng viêm phát triển thành nhiễm trùng máu, theo đài truyền hình SVT, Thụy điển. Nhiễm trùng máu là tình trạng nhiễm trùng có thể đe dọa tính mạng. Thông thường nguyên nhân là do viêm phổi, nhiễm trùng đường tiểu hoặc nhiễm trùng vết thương. Nghiên cứu từ Lund cho thấy hiện nhiễm trùng huyết phổ biến hơn so với trước đây.
NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.