Hôm nay,  

Trang Sử Việt: Lê Trang Tông: Lê Duy Ninh

22/05/201500:00:00(Xem: 5273)

LÊ TRANG TÔNG: LÊ DUY NINH (1515 - 1548)

Tháng sáu năm Đinh hợi (1527), Mạc Đăng Dung cướp ngôi nhà Lê, Lê Duy Ninh lúc ấy 11 tuổi, còn có tên là Huyến, được Lê Quán dìu dắt qua Ai Lao (Lào) tạm dung thân.

Tương truyền dân gian gọi ông là “Chúa Chổm”, chuyện kể: “Mẹ Lê Duy Ninh, tình cờ gặp vua Lê Chiêu Tông một lần, khi vua bị Mạc Đăng Dung giam lỏng ở phường Đông Hà; sau đó có mang và sinh con đặt tên là Chổm. Chổm lớn lên nhà nghèo phải đi vay mượn để sống. Chiêu huân công Nguyễn Kim tìm được Chổm là dòng dõi nhà Lê, lập lên làm vua. Sau khi làm vua mới trả hết nợ nần, từ đấy có câu: Nợ như Chúa Chổm”.

Năm 1533, Nguyễn Kim khôi phục nhà Lê Trung Hưng, cử Trịnh Duy Thuần, Trịnh Duy Sản triệu tập thần dân, lập Lê Duy Ninh làm vua ở trại Sầm Hà, niên hiệu Nguyên Hòa, tôn Nguyễn Kim làm thượng phụ Thái sư Hưng quốc công, nhờ vua Ai Lao là Xạ Đẩu giúp quân lương.

Sai Trịnh Duy Liêu sang nhà Minh (Tàu), tố cáo Mạc Đăng Dung tiếm loạn, ngăn trở việc tiến cống, xin hưng binh dẹp nhà Mạc. Vua Minh sai Cừu Loan và Mao Bá Ôn thăm dò để ra binh!

Năm 1540, Nguyễn Kim đem quân về đánh Nghệ An. Năm 1543, lấy được Tây Kinh (Thanh Hóa). Sau đó Nguyễn Kim bị thuốc độc chết, binh quyền thuộc về Trịnh Kiểm.

Lấy danh nghĩa phù Lê diệt Mạc, nên nhiều hào kiệt tìm vào Thanh Hóa giúp vua Lê, như: Lương Khắc Bằng, Phùng khắc Khoan... Từ đấy, “Nam-Bắc triều” đánh nhau gần 50 năm, nòi giống lầm than.

Năm 1548, Lê Trang Tông mất, lập con trưởng tên là Huyên lên ngôi khi 15 tuổi, đế hiệu Lê Trung Tông, mọi việc do Lương quốc công Trịnh Kiểm lo liệu.

Lê Trung Tông ở ngôi được 8 năm thì mất không người nối dõi, phải tìm dòng dõi nhà Lê nối ngôi.

Cảm niệm: Lê Trang Tông

Lê Trang Tông, sống cảnh lưu vong
Lận đận qua Lào, nung nấu lòng!
Nam Bắc tương tàn, than thở hận
Giằng co Lê-Mạc, ngậm ngùi trông!

Nguyễn Lộc Yên

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Nhiều sự việc thay đổi kể từ thập niên 1970 khi Richard Nixon và Mao Trạch Đông nghĩ ra công thức “một Trung Quốc” cho sự dị biệt của họ đối với quy chế Đài Loan. Nhưng nếu kết hợp với các biện pháp khác để tăng cường việc răn đe chống lại bất kỳ hành động xâm lược bất ngờ nào, chính sách này trong 50 năm qua vẫn có thể giúp cho việc gìn giữ hòa bình. Liệu Trung Quốc có thể cố tấn công Đài Loan vào năm 2027 không? Philip Davidson, Tư lệnh mãn nhiệm của Bộ Tư lệnh Ấn Độ-Thái Bình Dương của Mỹ, nghĩ như vậy hồi năm 2021 và gần đây ông đã tái khẳng định việc đánh giá của mình. Nhưng liệu Hoa Kỳ và Trung Quốc có định sẵn cho cuộc chiến trên hòn đảo này không, đó là một vấn đề khác. Trong khi nguy hiểm là có thật, một kết quả như vậy không phải là không thể tránh khỏi.
Khi nhận xét về chính trị tại Việt Nam, không những các quan sát viên quốc tế mà ngay cả nhân dân đều băn khoăn trước câu hỏi: dưới chế độ CSVN, cả quân đội lẫn công an đều là những công cụ bảo vệ cho đảng và chế độ, nhưng tại sao thế lực của công an và đại tướng công an Tô Lâm lại hoàn toàn lấn át quân đội như thế?
Có nhiều chỉ dấu Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ đã “lọt vào mắt xanh” Trung Quốc để giữ chức Tổng Bí thư đảng CSVN thay ông Nguyễn Phú Trọng nghỉ hưu. Những tín hiệu khích lệ đã vây quanh ông Huệ, 66 tuổi, sau khi ông hoàn tất chuyến thăm Trung Quốc từ 7 đến 12/04/2024.
“Hủ cộng”, tôi có thể hợm mình tuyên bố, với sự chứng thực của Google, là do tôi khai sinh trong khi mấy lời cảm thán tiếp nối là của Tố Hữu khi nhà thơ này, nhân chuyến thăm viếng Cuba, đã tiện lời mắng Mỹ: “Ô hay, bay vẫn ngu hoài vậy!” Gọi “khai sinh” cho hách chứ, kỳ thực, chỉ đơn thuần là học hỏi, kế thừa: sau “hủ nho”, “hủ tây” thì đến “hủ cộng”. “Hủ nho”, theo Việt Nam Tự Điển của Hội Khai Trí Tiến Đức, là “nhà nho gàn nát”, chỉ giới Nho học cố chấp, từng bị những thành phần duy tân, đặc biệt là nhóm Tự Lực Văn Đoàn, nhạo báng sâu cay vào thập niên 1930. Nếu “hủ nho” phổ biến cả thế kỷ nay rồi thì “hủ tây”, có lẽ, chỉ được mỗi mình cụ Hồ Tá Bang sử dụng trong vòng thân hữu, gia đình. Hồ Tá Bang là một trong những nhà Duy Tân nổi bật vào đầu thế kỷ 20, chủ trương cải cách theo Tây phương nhưng, có lẽ, do không ngửi được bọn mê tín Tây phương nên mới có giọng khinh thường: "Chúng nó trước hủ nho giờ lại hủ tây!" [1]
Mới đấy mà đã 20 năm kể từ khi đảng CSVN cho ra đời Nghị quyết 36 về “Công tác đối với người Việt Nam ở nước ngoài” (26/03/2004-26/03/2024). Nhưng đâu là nguyên nhân chưa có “đoàn kết trong-ngoài” để hòa giải, hòa hợp dân tộc?
Cả Hiến Pháp 2013 và Luật Công An Nhân Dân năm 2018 đều quy định công an nhân dân là lực lượng bảo đảm an toàn cho nhân dân và chống tội phạm. Tại sao trên thực tế nhân dân Việt lại sợ hãi công an CSVN hơn sợ cọp?
Càng gần các Hội nghị Trung ương bàn về vấn đề Nhân sự khóa đảng XIV 2026-2031, nội bộ đảng CSVN đã lộ ra vấn đề đảng viên tiếp tay tuyên truyền chống đảng. Ngoài ra còn có hiện tượng đảng viên, kể cả cấp lãnh đạo chủ chốt đã làm ngơ, quay mặt với những chống phá Chủ nghĩa Mác-Lênin và tư tưởng Cộng sản Hồ Chí Minh...
Hí viện Crocus City Hall, cách Kremlin 20 km, hôm 22 tháng O3/2024, đang có buổi trình diển nhạc rock, bị tấn công bằng súng và bom làm chết 143 người tham dự và nhiều người bị thương cho thấy hệ thống an ninh của Poutine bất lực. Trước khi khủng bố xảy ra, tình báo Mỹ đã thông báo nhưng Poutine không tin, trái lại, còn cho là Mỹ kiếm chuyện khiêu khích...
Khi Việt Nam nỗ lực thích ứng với môi trường quốc tế ngày càng cạnh tranh hơn, giới lãnh đạo đất nước đã tự hào về “chính sách ngoại cây giao tre” đa chiều của mình. Được Nguyễn Phú Trọng, Tổng Bí thư Đảng Cộng sản Việt Nam (ĐCSVN), thúc đẩy từ giữa thập niên 2010, ý tưởng là bằng cách cân bằng mối quan hệ của Việt Nam với các cường quốc – không đứng về bên nào, tự chủ và thể hiện sự linh hoạt – nó có thể duy trì sự trung gian và lợi ích của mình, đồng thời tận dụng các cơ hội kinh tế do tình trạng cạnh tranh của các đại cường tạo ra
Cộng sản Việt Nam khoe có tự do tôn giáo ở Việt Nam, nhưng Hoa Kỳ và Thế giới nói “rất hạn chế”, tùy nơi và từng trường hợp. Tình trạng này đã giữ nguyên như thế trong những báo cáo trước đây của cả đôi bên. Nhưng tại sao Hoa Kỳ vẫn liệt Việt Nam vào danh sách phải “theo dõi đặc biệt”...
NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.