(1255 - 1331)
Trần Nhật Duật là con của Trần Thái Tông, chức Chiêu Văn Vương, ông thông minh, giỏi cả văn võ, âm nhạc và nói được nhiều thứ tiếng: Tàu, Mông Cổ, Chiêm Thành, Mán, Mường. Vua Trần Nhân Tông mến tài, thường nói đùa: “Chiêu Văn Vương có lẽ không phải là người Việt mà là hậu thân của giống Mán Mường”.
Năm 1280, chúa đạo Đà Giang là Trịnh Giác Mật, khởi binh chống lại triều đình, triều đình đề cử Nhật Duật đem quân trừ giặc. Giác Mật muốn giết Nhật Duật, gởi thư nói: “nếu Chiêu Văn Vương có can đảm, một người một ngựa đến trại của ta, thì có thể thương lượng”. Ông dẫn vài tên tiểu đồng đến trại giặc, cỡi ngựa đi giữa hàng quân giặc giáo mác sáng ngời. Khi gặp Giác Mật, ông nói cười thản nhiên cùng uống rượu theo đúng tập tục người Mường. Giác Mật trố mắt: “Chiêu Văn Vương là anh em của ta”. Ông từ tốn đáp: “chúng ta xưa nay vẫn là anh em mà”, rồi bảo tiểu đồng mở tráp lấy những chiếc vòng bạc ónh ánh, trao cho từng đầu mục Đà Giang. Quá cảm kích, Trịnh Giác Mật và toàn bộ quân sĩ ở đây qui thuận triều đình, nhờ đó thêm lực lượng kháng Nguyên.
Tháng 5-1285, Trần Nhật Duật đem quân chận quân Toa Đô, không cho quân Toa Đô hợp với quân của Thoát Hoan, để Trần Quang Khải giải phóng Chương Dương. Rồi ông phối hợp Trần Quốc Toản, Nguyễn Khoái đem 5 vạn quân đến Hàm Tử, đánh đuổi Toa Đô, tháng sau ông cùng Trần Quang Khải đánh bại Ô Mã Nhi và Toa Đô ở Tây Kết. Ông là tác giả: Sách Lĩnh Nam dật sử.
Cảm bội: Chiêu Văn Vương
Võ nghệ văn chương tuyệt hẳn hoi
Tinh thông ngữ học, một thiên tài
Hàn huyên: Mường, Mán âm đều đúng
Đàm đạo: Nguyên, Chiêm giọng chẳng sai
Chiêu nạp Đà Giang, thân thiết mãi
Đánh tan Mông Cổ, vẻ vang hoài
Nghìn thu non nước, còn vang vọng
Danh tiếng lẫy lừng, được mấy ai?!
Nguyễn Lộc Yên
- Từ khóa :
- Chiêu Văn Vương
- ,
- Trần Thái Tông
- ,
- Trần Nhật Duật
Gửi ý kiến của bạn